Venĝismo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Kreis novan paĝon kun "'''Venĝismo''', aŭ ''revenĝismo'', estas termino uzita ekde la 1870-aj jaroj por priskribi politikan manifeston de deziro por reverti teritoriajn perdojn suferitajn, ĉu reale ĉu supozite, fare de lando aŭ regiono, plej ofte post milito, kaj kiue aplikiĝas partukulare al la franca sento antaŭ la perdo de Elzaco kaj Loreno post la malvenko suferita antaŭ Germanio en la Francia-Prusia Milito de 1871; sed ankaŭ al la germana venĝema sp..." |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[File:Bettannier La tache noire.jpg|thumb|upright=1.35|La ''Tache Noire'' de [[Albert Bettannier]], pentrita en 1887 kiu reprezentas francajn studentojn al kiuj oni instruas pri la perditaj provincoj [[Alzaco-Loreno]], kaptitaj de Germanio en 1871.]]
'''Venĝismo''', aŭ ''revenĝismo'', estas termino uzita ekde la [[1870-aj jaroj]] por priskribi politikan manifeston de deziro por reverti teritoriajn perdojn suferitajn, ĉu reale ĉu supozite, fare de lando aŭ regiono, plej ofte post [[milito]], kaj kiue aplikiĝas partukulare al la franca sento antaŭ la perdo de [[
{{redaktata}}
La venĝismo ofte estas motivita de faktoroj ĉu [[Ekonomio|ekonomiaj]] ĉu [[Geopolitiko|geopolitikaj]]. La venĝismaj ideologoj plej ekstremaj ofte montras tre fortajn sintenojn, kio sugestas, ke la deziritaj celoj povas esti reklamitaj per pozitiva rezulto de alia [[milito]]. Malpli ofte oni fidas je paca negocado aŭ internacia helpo, sed ankaŭ tio povas okazi.
La venĝismo estas ligita al la [[irredentismo]], nome la koncepto ke parto de la kultura kaj etna [[nacio]] restis "neplenumita" ekster la landlimoj de la propra naci-ŝtato. La venĝisma politiko ofte fidas en la identigo de nacio kun naci-ŝtato, ofte alvokante al sentoj tre profunde enradikitaj de la etna [[naciismo]], reklamante teritoriojn ekster la koncerna ŝtato kie loĝas membroj de la etna grupo, uzante ekstreman naciismon por serĉi apogon al tiuj celoj. La venĝismaj justigoj ofte estas prezentataj kiel bazitaj sur iama okupado de la areo, aŭ eĉ indiĝena okupo de teritorio, konata per la germanlingva termino ''Urrecht'', kiu signifas nacian reklamadon de la teritorio kiu estis loĝata ekde "nememoreblaj tempoj", aserto kiu ĉiam estos interpletita kun la venĝismo kaj la irredentismo, justigante ilin al la okuloj de iliaj defendantoj.
== Venĝismo en Francio ==
[[Image:Alsace Lorraine.jpg|right|thumb|300px|[[Loreno]] ploranta brake de [[Alzaco]], statuo en [[Nancy]].]]
Las motivaciones de agresión territorial y agresión contraria son tan viejas como sociedades tribales, pero en el caso del revanchismo francés éstas de concretaron en el deseo de la [[Franca Tria Respubliko]] de recobrar la [[Alzaco]]-[[Loreno]] tras la humillante derrota en la [[guerra franco-prusiana]] de 1871 y el consiguiente [[Traktato de Frankfurto]] del mismo año. Por ejemplo, [[Georges Clemenceau]], del [[Partido Socialista Francés]], se opuso a la participación en la [[Dispartigo de Afriko]] y en otras aventuras que distrajesen a la República de sus objetivos relacionados "con la línea azul de los [[Cordillera de los Vosgos|Vosgos]]" ([[Alsacia]]-[[Loreno]]). Esta tradición ultra-nacionalista influyó en la política francesa hasta [[1921]] y fue uno de los motivos principales de que Francia tuviese gran insistencia en lograr una alianza con el [[Imperio ruso]], lo que creó la [[Alianza franco-rusa]] de [[1894]], seguido de una serie de acuerdos con otros países, culminados con la creación de la [[Triple Entente]], que incluyó los tres países que serían el núcleo central de los [[Aliados (Primera Guerra Mundial)|Aliados]] en la [[Primera Guerra Mundial]]: [[Francio]], [Unuiĝinta Reĝlando]] kaj [[Rusio]], frente a la alianza organizada por el [[Germana Imperio]], las [[Centraj Potencoj]].
{{Bibliotekoj}}
[[Kategorio:Politikaj sciencoj]]
[[Kategorio:Ismo]]
| |||