Manika Markolo: Malsamoj inter versioj

La '''Manika Markolo''' aŭ '''"Maniko"''' (angle ''The English Channel'' [ði ˈɪŋglɪʃ ˈʧænəl], france ''La Manche'' [la mã̃ʃ]) disigas la [[Britio (insulo)|britan insulon]] de la kohera [[Eŭropo|eŭropa]] landmaso kaj ligas la [[Norda Maro|Nordan Maron]] kun la [[Atlantika Oceano]]. Ĝi situas inter [[Francio]] kaj [[Belgio]] sudaflankesudflanke kaj [[Britio (lando)|Britio]] nordaflankenordflanke. La nomon ĝi ricevis pro sia formo simila al [[maniko]]. En la [[markolo]] troviĝas [[insulo]]j, kiuj apartenas al [[Britio]], la [[Manikinsuloj]] kaj insulo [[Wight]]. La plej granda [[rivero]], kiu enfluas la markolon, estas la [[Sejno (rivero)|Sejno]]. Konataj [[urbo]]j ĉe la bordoj de '''"Maniko"''' estas [[Havro|Le Havre]], [[Calais]] kaj [[Cherbourg-en-Cotentin|Cherbourg]] (en Francio), [[Southampton]], [[Dover]] kaj [[Plymouth]] (en Britio).

Fine de la lasta [[glacia epoko]] la Norda Maro estis granda [[nesalakva lago]], kiu apud la hodiaŭa ''Maniko'' elfluis en la Atlantikon, kaj la Britaj Insuloj estis atingeblaj perpiede de la kontinenta Eŭropo. Antaŭ ĉirkaŭ 8500 jaroj, la kanalo estiĝis pro ek[[erozio]] de la grundo, kaj poste plivastiĝis pro la efikoj de la marfluoj.

En la [[20-a jarcento]] la ''Maniko'' iĝis grava ŝipvojo inter la Norda Maro kaj la Atlantiko; nuntempe 300-400 ŝipoj trapasas ĝin potageĉiutage.

Ekde [[1994]] la tielnomatatiel nomata [[Eŭrotunelo]] sub la kanalo ligas Brition al la fervoja reto de la eŭropa kontinento. [[Pramŝipo]]j veturas inter la plej gravaj urboj ambaŭflankaj. Gravaj pramŝipaj konektoj estas inter [[Dover]] kaj [[Calais]], inter [[Ouistreham]] kaj [[Portsmouth]], inter [[Cherbourg-en-Cotentin|Cherbourg]] kaj [[Portsmouth]] kaj inter [[Vlissingen]] kaj [[Sheerness]].

Ĉiutage 400 ĝis 500 ŝipoj veturas en la Manika Markolo -— pro tiu densa trafiko ree okazas ŝipaj kolizioj: Ekzempleekzemple dumen la jaro [[2000]] sinkis la [[kargoŝipo]] "Ievoli„Ievoli Sun"Sun“ kun siala transportaĵoŝarĝo de venenaj kemiaĵoj; la aŭtotransporta ŝipo ''Trikolor'' post kolizio sinkis dumen la jaro [[2002]], kaj sekve pliaj ŝipoj koliziis kun la [[vrako]]. Bonŝance ĝis nun ne okazis ekologia katastrofo pro kolizio de ŝipoj tranportantajtransportantaj kemiaĵojn aŭ [[nafto]]n.