Socia kontrakto: Malsamoj inter versioj

En morala kaj politika [[filozofio]], la '''socia kontrakto''' aŭ ''politika kontrakto'' estas teorio aŭ modelo, originanta dum la [[Klerismo]], kiu tipe traktas la demandojn de la origino de socio kaj la legitimecon de la aŭtoritato de la [[ŝtato]] super la individuo.<ref>"La nomo de socia kontrakto (aŭ origina kontrakto) ofte kovras du diferencajn tipojn de kontrakto, kaj, markante la evoluon de la teorio, necesas distingi ilin. Ambaŭ modis dum la 17a jarcento kaj ambaŭ povis esti malkovritaj en la greka politika pensaro. ... [La unua] ĝenerale enhavas iome da teorio pri origino de ŝtato. La dua formo de socia kontrakto povas esti pli precize nomita la kontrakto de regado, aŭ la kontrakto de submetado ... Ĝenerale, ĝi havas nenion rilate kun la originoj de socio, sed, antaŭsupozi socion jam formitan supozas difini la esprimojn sur kiuj tiu socio estas regota: homoj faris kontrakton kun sia reganto kiu determinas iliajn rilatojn kun li. Ili promesas al li obeemon, dum li promesas sian protekton kaj bonan regadon. Dum li konservas sian parton de la interkonsento, ili devas konservi iliajn, sed se li misregas, la kontrakto estas rompita kaj fideleco finas." J. W. Gough, ''The Social Contract'' (Oxford: Clarendon Press, 1936), pp 2-3. Modernaj remodiĝoj de socikontrakta teorio ne estis same koncerne kun la origino de la ŝtato.</ref> Socia kontrakto tipe enhavas postulojn kiujn individuoj estis konsentintaj, ĉu eksplicite aŭ implice, por konservi kelkajn el siaj liberecoj kaj submetiĝi al la aŭtoritato de la reganto aŭ magistrato (aŭ al la decido de plimulto), en interŝanĝo por protekto de siaj ceteraj [[rajto]]j. La demando de la rilato inter naturaj kaj laŭleĝaj rajtoj, tial, estas ofte aspekto de socikontrakta teorio. ''Du contrat social ou Principes du droit politique'' ankaŭ estas la titolo de libro de [[Jean-Jacques Rousseau]] (1762) pri tiu temo.

 

==Notoj==