Avetik Isahakjan: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Etikedo: redakto de fonto je 2017
pli bona ŝablono (Vivtempo), esperantigita parametro, formatigo de buloj, formatigo de titoloj, -kategorio, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 5:
 
== Biografio ==
[[Dosiero:Avetik Isahakyan statue near museum 26-04-2019 v2.jpg|maldekstra|250px |thumbeta|Busto de Avetik Isahakjan.]]
Isahakjan naskiĝis en [[Gjumri|Aleksandropolo]] en 1875. Li edukiĝis en la [[Gevorkjan Teologia Seminario]] en [[Eĉmiadzin]], kaj poste en la [[Universitato de Lepsiko]], kie li studis filozofion kaj antropologion. Li komencis siajn literaturan kaj politikan karierojn en sia frua junaĝo. Post lia reveno de [[Leipzig|Lepsiko]] en 1895 li eniris la vicojn de la nove establita Aleksandropola komitato de la [[Armena Revolucia Federacio]]. Per siaj agadoj li subtenis armitajn grupojn kaj financan helpon senditan al [[Okcidenta Armenio]] de Aleksandropolo.
 
Li estis arestita en 1896 kaj pasigis unu jaron en la malliberejo de Erevano.
Linio 18:
[[Kornej Ĉukovskij]] renkontis lin en Kislovodsk en 1926 kaj skribis en sia taglibro:
 
{{citaĵoCitaĵo|Mi ĵus vizitis kvar armenojn, unu el ili, Avetik Isahakjan, estas konata poeto. Mi ne povas diri al vi, kia simpatia viro li estas: modesta, trankvila, tute netuŝita. Li pasigis dekkvinon ĉi tie sen iu ajn scii, kiu li estas. Tamen lia famo estas tia, ke kiam mi menciis lin al nia armena barbiro, li tuj brilis kaj komencis deklami sian poezion en la armena. La ŝuhavulo havis la saman reagon: "Avetik! Avetik!" Li havas malĝojan, forestantan rigardon ĉirkaŭ li. Ili diras, ke la reĝimo (kiu pagas al li malgrandan pension) ne permesos al li viziti sian familion eksterlande. Surprizis min, ke li ne kapablas deklami eĉ kvar liniojn de sia verso en la armena, kiam mi petis al li: li forgesis ĉion. Kaj kiam ni havis armenan vesperon kaj liaj poemoj estis legitaj de la podio, li nur sidis tie ĉe la publiko, kurbiĝis antaŭen, kun la manoj super la vizaĝo. Li rifuzis eliri sur la podion aŭ eldiri eĉ unu vorton<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00030/33800.htm?text=%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BA%D1%8F%D0%BD Isahakyan in Great Soviet Encyclopedia]</ref>.}}
 
Isahakjan denove iris eksterlanden en 1930 kaj loĝis en [[Parizo]], sed revenis definitive al la [[Armena Soveta Socialisma Respubliko|Armena SSR]] en 1936, kie li estis elektita al la [[Armena Akademio de Sciencoj|Akademio de Sciencoj]] de la [[Armena Soveta Socialisma Respubliko|Armena SSR]] en 1943 kaj prezidanto de la [[Verkista Unio de Armenio|Verkista Unio de la Armena SSR]] en 1944. Li ricevis la Stalin-Ŝtatan Premion en 1946, funkciis kiel membro de la Soveta Komitato por Protekto de Paco, kaj estis deputito de la 2a-4-a Superaj Sovetoj de la Armena SSR .
Linio 34:
Isahakjan revenis al la [[Armena Soveta Socialisma Respubliko|sovetia Armenio]] en 1926 kie li publikigis novan kolekton de siaj poemoj kaj rakontoj (ekz. "Pipo de pacienco", 1928). Inter 1930 kaj 1936 li loĝis eksterlande, kie li agis kiel amiko de [[Sovetunio]]. Li poste finfine moviĝis reen al Armenio kie li daŭrigis sian grandegan socian laboron. Inter liaj tiutempaj verkoj estas famaj "Niaj historiistoj kaj niaj amkantistoj" (1939), "Al mia patrujo" (1940), "Armena literaturo" (1942) aŭ "Sasna Mher" (1937).
 
Liaj poemoj estas tiuj de amo kaj malĝojo. Lia plej bona verko estas "Abu-Lala Mahari" (1909–1911), dum liaj aliaj konataj verkoj inkluzivas "Kantoj kaj Romanoj" kaj "La Patrina Koro". Estante romantikulo, Isahakjan estis plej konata pro sia verso "Sur la Ponto de Realto" dediĉita al sia unua amo. Dum la [[Dua mondmilito|Dua Mondmilito]] de 1941-1945, li verkis patriotajn poemojn kiel "Militema Voko" (1941), "Mia Koro estas ĉe la Montopinto" (1941), "Al la Senviva Memoro de SG Zakyan" (1942), "La Tago de la Granda Venko" (1945) kaj multaj aliaj. Lia krea laboro, plenigita de humanismo kaj granda respekto al la homa digno, estas profunde ligita kun la historio kaj kulturo de la armena popolo, kaj la monda literaturo. La rusa poeto [[Aleksandro Blok]] karakterizis lin kiel "unuaklasa poeto, freŝa kaj simpla, kiun oni, eble, ne plu povas trovi en [[Eŭropo]]."
 
La verkoj de Isahakjan estis tradukitaj en multaj lingvoj kaj liaj poemoj estis uzataj kiel kantoteksto por novaj kantoj.
Linio 45:
</gallery>
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
*[http://www.isahakyanmuseum.am/ Muzeo Isahakjan]
* [http://www.isahakyanmuseum.am/ Muzeo Isahakjan]
* [http://armenianhouse.org/isahakyan/bio-en.html Biografio de Avetik Isahakjan]
* [https://web.archive.org/web/20200522074957/http://www.isahakyan.ru/ Poemoj de Avetik Isahakjan]
 
== Referencoj ==
 
 
{{Bibliotekoj}}
{{DEFAŬLTORDIGO:Vivtempo|Isahakjan, Avetik}}
 
[[Kategorio:Armenaj poetoj]]
[[Kategorio:Sovetiaj poetoj]]
[[Kategorio:Naskiĝintoj en 1875]]
[[Kategorio:Mortintoj en 1957]]