Kiel registrite je 12:22, 14 nov. 2023 redakti VladimirPF (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Patrolantoj 9 784 redaktoj Dua Mondmilito]] ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 17:07, 25 nov. 2023 redakti malfari Baba79 (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj 4 770 redaktoj Neniu resumo de redakto Etikedo: Malfarita Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 36: La {{daton\|29\|9\|1938}} en [[Munkeno]] estis subskribita [[Munkena interkonsento\|interkonsento]] inter Britio, Francio, Germanio kaj Italio, aprobita de la Konsilio de la Ligo de Nacioj, surbaze de kiu estis likvidita [[Ĉeĥoslovakio]]. Sovetia ministro pri eksteraj rilatoj [[Maksim Litvinov]] en sia parolado nomis konduton de Britio kaj Francio "kapitulaco", kiu povas havi "nekalkuleblajn kaj katastrofajn sekvojn" kaj postulis urĝe okazigi en [[Parizo]] aŭ [[Londono]] kunvenon de armeaj fakuloj de la tri landoj. La propono estis rifuzita de la brita [[Foreign Office]] kun la argumento, ke ĝi havus nur "malmultan utilon", ĉar ĝi povus nur "tutcerte provoki Germanion"<ref name="Gorodetsky"/>. Lastaj provoj starigi komunan kontraŭfaŝisman defendon inter Francio, Britio kaj Sovetunio fiaskis. Stalin prezentis siajn kondiĉojn: povi okupacii la [[Baltaj ŝtatoj\|baltajn ŝtatojn]] kaj [[Besarabio\|Besarabion]], kaj militan konvencion antaŭ ajna politika interkonsento, postuloj jam formulitaj en la proponita plano de Litvinov la 17-an de aprilo<ref>Michael Jabara Carley, ''1939 : The alliance that never was and the coming of world war II'', p. 211.</ref>. Sed brita milita misio, veninta al Moskvo en aŭgusto 1939 ricevis instrukcion, laŭ kiu la delegacio devis “intertrakti tre malrapide” kaj memori ke “la registaro de la Unuiĝinta Reĝlando ne pretas preni je si detale priskribitajn sindevigojn, kiuj povos limigi nian liberecon de agoj ĉe iuj ajn cirkonstancoj”. Post tio gvidantoj de Sovetunio komprenis ke milito en Eŭropo estas neevitebla kaj proksima, kaj ke en tiu milito ĝi sola kontraŭstaros Nazian Germanion sen ajna subteno flanke de Britio kaj Francio<ref name="Gorodetsky"/>.▼ La [[Germana okupo de Ĉeĥoslovakio\|dispartigon de Ĉeĥoslovakio]] kune kun la nazioj aktive partoprenis [[Pollando]]. La [[20-an de septembro]] 1938 pola ambasadoro en Germanio [[Józef Lipski]] informis la polan ministron pri eksteraj aferoj [[Józef Beck]] pri promesoj de Hitler: “...Kaze se inter Pollando kaj Ĉeĥoslovakio la afero transformiĝos je konflikto pro la polaj interesoj en [[Cieszyn]], Reich estos ĉe la nia [pola] flanko”. Adolf Hitler sugestis, ke la komenco de la pola aktivado “okazu... nur post okupo fare de la germanoj de la [[Sudetoj\|Sudeta montaro]]”. Registraĵo de konversacio de germana ambasadoro en Varsovio [[Hans-Adolf von Moltke]] kaj Józef Beck la [[1-an de oktobro]] 1938 tekstas: “...S-ro Beck... esprimis grandan dankemon pro lojala traktado de la polaj interesoj en la Munkena konferenco, kaj ankaŭ pro sincereco de la rilatoj dum la ĉeĥa konflikto. La registaro kaj socio [de Pollando] komplete estimas la pozicion de la [[Führer]] kaj [[Reichskanzler]]”. Sovetunio petis de Pollando tralasi sovetiajn trupojn por defendi Ĉeĥoslovakion, sed ĉiuj postuloj estis rifuzitaj. Józef Beck la [[19-an de septembro]] 1938 rekte skribis pri tio al Józef Lipski antaŭ lia renkontiĝo kun Hitler: “...Dum la antaŭa jaro la pola registaro kvar fojojn rifuzis proponon aliĝi al internacia enmiksiĝo por defendi Ĉeĥoslovakion”<ref name="Gorodetsky"/>. ▲Lastaj provoj starigi komunan kontraŭfaŝisman defendon inter Francio, Britio kaj Sovetunio fiaskis. Stalin prezentis siajn kondiĉojn: povi okupacii la [[Baltaj ŝtatoj\|baltajn ŝtatojn]] kaj [[Besarabio\|Besarabion]], kaj militan konvencion antaŭ ajna politika interkonsento, postuloj jam formulitaj en la proponita plano de Litvinov la 17-an de aprilo<ref>Michael Jabara Carley, ''1939 : The alliance that never was and the coming of world war II'', p. 211.</ref>. Sed brita milita misio, veninta al Moskvo en aŭgusto 1939 ricevis instrukcion, laŭ kiu la delegacio devis “intertrakti tre malrapide” kaj memori ke “la registaro de la Unuiĝinta Reĝlando ne pretas preni je si detale priskribitajn sindevigojn, kiuj povos limigi nian liberecon de agoj ĉe iuj ajn cirkonstancoj”. Post tio gvidantoj de Sovetunio komprenis ke milito en Eŭropo estas neevitebla kaj proksima, kaj ke en tiu milito ĝi sola kontraŭstaros Nazian Germanion sen ajna subteno flanke de Britio kaj Francio<ref name="Gorodetsky"/>. [[Henry Kissinger]] en sia klasika verko "Diplomatio" detale priskribis kiel Hitlero klopodis akiri interkonsenton kun Sovetunio kaj fine cedis al ĉiuj postuloj de Stalin, kiu penis prepari Sovetunion al milito kontraŭ Germanio, kiun li esperis eviti aŭ almenaŭ prokrasti. Hitlero, planinta ataki Pollandon la 26-an de aŭgusto, nervoziĝis kaj pro tio cedis<ref>[[Encyclopædia Britannica]], « International relations ».</ref>. Linio 58 ⟶ 56: Punkto 2 de la Sekreta Protokolo ĉe la Kontrakto pri neagreso inter Germanio kaj USSR de la 23-a de aŭgusto 1939, tekstis, ke kaze de teritorio-politika rearanĝo de areoj, konsistigantaj la Polan ŝtaton, limo de sferoj de interesoj de la du landoj devos “proksimume iri laŭ linio de riveroj [[Narevo]], [[Vistulo]] kaj Sano". Tio estis regionoj kun plejparte [[Ukrainoj\|ukraina]] kaj [[Belorusoj\|belorusa]] loĝantaro, sed ankaŭ historiaj polaj teroj en interriverejo de Bugo kaj Vistulo. Tiuj protokoloj ankaŭ limigis la influkampojn de Nazia Germanio kaj Sovetunio en la landoj situantaj inter ili (Skandinavio, baltaj landoj, Pollando, Rumanio, Finnlando). La 1-a de septembro 1939 Germanio [[Invado en Pollando\|invadis Pollandon]] kaj Sovetunio mobilizis siajn trupojn. La 3-an, Francio kaj Britio deklaris militon kontraŭ Germanio~~, sed faris neniujn militagojn sin limiginte je deklaroj~~. Germanio persiste kaj plurfoje alvokis Sovetunion aliĝi al la militado. Tamen la sovetia gvidantaro ignoris tiujn alvokojn kaj nur kiam iĝis definitive klare, ke Britio kaj Francio ne planas helpi al sia aliancano, kaj [[Wehrmacht]] kapablas rapide okupi la tutan Pollandon kaj eniri al la limoj de Sovetunio, kelkdek kilometrojn for de [[Minsko]], ĉefurbo de [[Belorusa SSR]], laLa 17-an de septembro la [[Ruĝa Armeo]] eniris en la tiel nomatajn [[Orientaj Limregionoj\|Orientajn Limregionojn]] (nun — partoj de la teritorioj de [[Belorusio]], [[Ukrainio]] kaj [[Litovio]]). La pola armeo kolapsis post kelkaj tagoj. Efektiva renkontiĝo de la sovetiaj kaj germanaj trupoj okazis iom pli oriente de la priskribitaj en la sekreta protokolo limoj — ne laŭ Vistulo, sed proksimume laŭ la tiel nomata [[Curzon-linio]], (kiu en 1919 estis rekomendita de la [[Triopa Entento]] kiel la orienta limo de Pollando). [[Dosiero:MolotovRibbentropStalin.jpg\|eta\|dekstra\|150px\|Subskribo de la pakto: [[Vjaĉeslav Molotov]] (sidanta), malantaŭ li [[Joachim von Ribbentrop]], apude en hela uniformo [[Jozefo Stalin]]]]

Pakto Ribbentrop-Molotov: Malsamoj inter versioj