Harkio
Harki (adjektivo el la Araba harka, normiga araba haraka حركة, "militpartio" aŭ "movado", t.e., grupo de volontuloj, ĉefe soldatoj) estas la ĝenerala termino por islamaj alĝerianoj kiuj servis kiel helpantoj en la Franca Armeo dum la Alĝeria Milito el 1954 al 1962. La vorto foje aplikiĝas al la Alĝeriaj islamanoj kiuj subtenis la reĝimon de la Franca Alĝerio dum la milito.
En Francio la termino povas aplikiĝi al la Franco-musulmans rapatriés (reenlandigitaj francaj islamanoj) loĝantaj en la lando ekde 1962 - kaj al ties metropol-naskitaj idoj. Tiusence, la termino Harki referencas al socia grupo - Francaj islamanoj de Alĝeria deveno - distinge el aliaj Francoj de Alĝeria deveno aŭ el Alĝerianoj loĝantaj en Francio.
En 2012 800.000 Harkioj kaj ties posteuloj loĝis en Francio.[1]
Franca Prezidento Jacques Chirac establis la 25a de septembro 2001 kiel la Tago de Nacia Agnosko por la Harkioj. La 14an de aprilo 2012 Prezidento Nicolas Sarkozy agnoskis la "historian respondecon" de Francio kiu abandonis la Harki-Alĝerianajn veteranojn de la tempo de la milito.[2]
En septembro 2021, Emmanuel Macron, prezidanto de Francio "petas pardonon" de la harkis kaj anoncas leĝon pri "rekono kaj riparo".
Referencoj
redakti- ↑ "Les harkis montrent les dents", Le Point, 24a de januaro 2012
- ↑ Sarkozy admits France abandoned Algerian loyalists, France 24, 14a de aprilo 2012
Bibliografio (franclingve)
redakti- Tom Charbit, Les harkis, Edition La découverte, Collection Repères, mars 2006.
- Vincent Crapanzano, The Harkis: The Wounds that Never Heal, pub. University Of Chicago Press, 2011, ISBN 978-0-226-11876-5.
- Guy Pervillé, "Le Drame des harkis", revue Histoire, avril 1988
- Jean-Jacques Jordi, La Réécriture de l'Histoire, actes du colloque du Centre universitaire méditerranéen de Nice, 1998.
- Mohand Hamoumou, Et ils sont devenus harkis, éd. Fayard, 1994 (réédité en 2001, épuisé).
- Mohand Hamoumou et Jean-Jacques Jordi, Les Harkis, une mémoire enfouie, Autrement, 1999.
- Elise Langelier, La situation juridique des Harkis (1962–2007), préface d'Emmanuel Aubin, éd. de l'Université de Poitiers, collection de la Faculté de Droit et des Sciences sociales de Poitiers, décembre 2009.
- Régis Pierret, Les filles et fils de harkis – Entre double rejet et triple appartenance, préface de Michel Wieviorka, Éditions L'Harmattan, Collection : Espaces interculturels, décembre 2008.
- Michel Roux, Les harkis, les oubliés de l'histoire, éd. la découverte, 1991.
- Abderahmen Moumen, Les Français musulmans en Vaucluse 1962–1991, Installation et difficultés d'intégration d'une communauté de rapatriés d'Algérie, Editions L'Harmattan, Collection Histoires et perspectives méditerranéennes, juillet 2003.
Eksteraj ligiloj
redakti- Review of Le silence des harkis (La silento de harkioj, elektebla en la angla, franca aŭ itala)
- Letter of the FLN to the Harkis
- http://www.harkis.com/ Arkivigite je 2011-02-05 per la retarkivo Wayback Machine : AJIR association (Association Justice Information Réparation pour les harkis).
- http://www.harki.net/ : "Harkis et droits de l'homme" Association.
- http://www.coalition-harkis.com/index.php/: "Coalition nationale des harkis et des associations de harkis".
- Stanislavo Belov (2012-04-30) Tuikero, la Harkio kaj ceteraj tedaj rakontoj (esperante). Blogger. Arkivita el la originalo je 2017-09-18. Alirita 2017-09-18 . (recenzo pri rememora libro de Roĝero Kondono)