Kromosomo X

seksa kromosomo
(Alidirektita el Homa kromosomo X)

La Kromosomo X estas unu el la du seks-determinaj kromosomoj (alosomo) en multaj organismoj, inkluzive mamulojn (la alia estas la kromosomo Y), kaj troviĝas en maskloj kaj inoj. Ĝ estas parto de la XY-seksa determin-sistemo kaj X0 seksa determinad-sistemo. La kromosomo X estis nomita pro la unikaj trajtoj fare de fruaj esploristoj, kiuj rezultigis la nomadon de ĝia kolego kromosomo Y, por la sekva letero en la alfabeto, pro la posta malkovro.

La kromosomo X en homoj enhavas pli ol 153 milionojn da bazaj paroj (la konstruanta materialo de DNA). Ĝi reprezentas ĉirkaŭ 800 genojn kodigantajn proteinojn kompare kun la kromosomo Y enhavanta proksimume 70 genojn, el 20,000-25,000 totalaj genoj en la homa genaro. Ĉiu persono kutime havas unu paron de seksaj kromosomoj en ĉiu ĉelo. Inoj havas du X kromosomojn, dum maskloj havas unu X kaj unu Y-kromosomon. Kaj maskloj kaj inoj retenas unu el la kromosomoj X de ilia patrino, kaj inoj retenas sian duan X kromosomon de la patro. Ĉar la patro retenas sian X-kromosomon de sia patrino, ino havas unu X-kromosomon de sia patra avino (la flanko de la patro) kaj unu X-kromosomon de sia patrino. Ĉi tiu heredaĵa modelo sekvas la nombrojn de Fibonacci ĉe donita praula profundo.

Vidu ankaŭ redakti