Komuna saĝo estas esprimo kiu aludas al la kredoj aŭ asertoj kiuj estas komunaj por la socio (familio, klano, popolo, nacio aŭ la tuta homaro). Komuna saĝo estas konsideroj pri aferoj de la ĉiutaga vivo, aŭ baza kapablo percepti, kompreni kaj juĝi tion kio estas kunhavata de preskaŭ la tutaj homoj.[1]

Aristotelo, nome unua konata persono kiu studis la "komunan saĝon", priskribis ĝin kiel la kapablo per kiu animaloj (inklude homojn) procezas sento-perceptojn, memorojn kaj imagopovon (φρονεῖν, phroneîn) por atingi multajn tipojn de bazaj juĝoj. En sia skemo, nur homoj havas realan racia pensokapablon (νοεῖν, noeîn), kio portas ilin trans sia komuna saĝo.

Henri Bergson difinas la komunan saĝon kiel "la kapablo orientiĝi en la praktika vivo"[2]. E. Mora-Anda diras, ke la komuna saĝo evitas malfacilaĵojn: kalkulas kaj tion probablan kaj tion malprobablan, tion racian kaj tion absurdan. Ĝi ne obeas regulojn sed tion kio povas funkcii kaj ne estas perfektema, ĉar tio estas neŭrotika, sed preferas "tion racian", same analizita de Lin Yutang en "La gravo vivi".

Por Trout kaj Rivkin, la komuna saĝo estas esenca kapablo de la persono: «kapablo kiun posedas la ĝeneralo de la personoj, por juĝi racie la aferojn». Yash, Hipat Roses kaj Imeld difinas ĝin kiel «la havigita kapablo por scipovi distingi ĉion kio ĉirkaŭas onin: la bono, la malbono, la racio kaj la malsaĝo.».[3]

Notoj redakti

  1. Merriam-Webster diras: "sound and prudent judgment based on a simple perception of the situation or facts." [1], Merriam-Webster's Online Dictionary. The Cambridge Dictionary difinas ĝin kiel, "the basic level of practical knowledge and judgment that we all need to help us live in a reasonable and safe way."[2], Cambridge Dictionaries Online. van Holthoorn; Olson (1987), "Introduction", en van Holthoon; Olson (eld.), Common Sense: The Foundations for Social Science (p. 9) diras ke "common sense consists of knowledge, judgement, and taste which is more or less universal and which is held more or less without reflection or argument." Lewis, C. S. (1967), Studies in words, Cambridge, ISBN 9780521398312 (p. 146) verkis ke komuna saĝo ofte estas "the elementary mental outfit of the normal man."
  2. Blog de Economía, Filosofía y Política. Crecimiento y desarrollo 6a de junio 2016. Alirita la 10an de novembro 2019.
  3. Definiciones del sentido común [3] Arkivita la 1an de februaro 2014.

Bibliografio redakti

  • Alvira Domínguez, R.; Ferrer Serrate, J. «Sentido común». Gran Enciclopedia Rialp. Arkivita el la originalo la 30an de septembro 2007. Konsultita la 10an de novembro 2019.