Stepa zebro

la plej komuna kaj geografie disvastigita specio de zebro
(Alidirektita el Kvago)

La Stepa zebro (Equus quagga, iam Equus burchellii), konata ankaŭ kiel komuna zebroBurĉela zebro, estas la plej komuna kaj geografie disvastigita specio de zebro.[1] Ĝi havas teritorion el sudo de Etiopio tra Orienta Afriko ĝis tiom for sude kiom ĝis Bocvano kaj orienta Sudafriko. La Stepa zebro restas komuna en ĉasrezervejoj, sed ĝi estas minacata pro homa agado kia ĉasado pro ties viando kaj felo, same kiel pro konkurenco kun gregaro kaj konflikto ĉe farmoj ĉe multe de ties habitato.

Burĉelaj zebroj (jen subspecio Burĉela zebro) en Nacia parko Etoŝa, Namibio
Stepaj zebroj (jen subspecio Granta zebro) estas tre dependaj de akvo
Vivteritorioj

Subspecioj estas la formortinta Kvago kaj ses agnoskitaj vivantaj subspecioj, kvankam estas granda variado en felmodeloj inter individuoj. La stria modelo estas unila inter hufuloj de la regiono, kaj ties funkcioj estas pridisputataj. Sugestitaj funkcioj estas kamuflo, formoj de movo kamuflo, sociaj signalado kaj rekonado, kaj senkuraĝigado al mordontaj muŝoj.

La teritorio de la stepaj zebroj estas fragmentita sed etendas al multo de suda kaj orienta Afriko sude de Saharo. Ties habitato estas ĝenerale sed ne eksklusiva senarbaj herbejoj kaj savanaj arbaroj, kaj tropikaj kaj moderklimataj. Ili ĝenerale evitas dezertojn, densajn pluvarbarojn kaj konstantajn humidejojn, kaj rare foriras pli ol 30 kilometrojn el akvofonto.

La Stepa zebro estas tre sociema specio kiu formas haremojn kun ununura masklo, kelkaj inoj kaj ties ĵusa idaro; estas ankaŭ grupoj de fraŭloj. Grupoj povas kuniĝi por formi zebrarojn. La animaloj priatentas eventualajn predantojn pli ol kaŝi; ili bojas aŭ snufaskiam ili vidas predanton, kaj la harema masklo atakas predantojn kiaj hundoj, hienoj kaj leopardoj por defendi sian haremon. La specia populacio estas stabila kaj ne endanĝerita, kvankam kelkaj populacioj kiaj tiuj de Tanzanio draste malpliiĝis.

Taksonomio

redakti

Eblaj subspecioj

redakti
  • Stepa zebro, Equus quagga
    • Kvago, Equus quagga quagga (formortinta)
    • Burĉela zebro, Equus quagga burchellii [2]
    • Granta zebro, Equus quagga boehmi
    • Selusa zebro, Equus quagga borensis
    • Ĉapmana zebro, Equus quagga chapmani
    • Kraŭŝeja zebro, Equus quagga crawshayi

Bibliografio

redakti
  • Alden, P. C., Estes, R. D., Schlitter, D., McBride, B. (1995). National Audubon Society Field Guide to African Wildlife. New York, Chanticleer Press, Inc. pg. 151
  • Apps, P., du Toit, R. (2006). Creatures of Habit: Understanding African Animal Behaviour. Struik. pp. 74–75.
  • Estes, R. (1991). The Behavior Guide to African Mammals, Including Hoofed Mammals, Carnivores, Primates. Los Angeles, University of California Press. pp. 242–246
  • (2004) “New investigations on the taxonomy of the zebras genus Equus, subgenus Hippotigris”, Mammalian Biology 69, p. 182–196. doi:10.1078/1616-5047-00133. 
  • Grubb, P. (1981). “Equus burchellii”, Mammalian Species 157, p. 1–9. doi:10.2307/3503962. 
  • (1987) “Mitochondrial DNA of the Extinct Quagga: Relatedness and Extent of Postmortem Change”, Journal of Molecular Evolution 25, p. 283–287. doi:10.1007/BF02603111. 
  • Kingdon, J. (1988). East African Mammals: An Atlas of Evolution in Africa, Volume 3, Part B: Large Mammals. Chicago, University of Chicago Press. pp. 165–179
  • Klingel, H. (1969). “Reproduction in the plains zebra Equus burchelli boehmi: behaviour and ecological factors”, J. Reprod. Fertil., Suppl 6, p. 339–345. 
  • Moelman, P. D. (2002). Equids. Zebras, Assess and Horses. Status Survey and Conservation Action Plan. IUCN/SSC Equid Specialist Group. IUCN, Gland, Switzerland. Chapter 4. Status and Action Plan for the Plains Zebra (Equus burchelli). Mace A. Hack, Rod East and Dan J Rubenstein. pp. 43–57.
  • Moehlman, P. D. (2003). Grizmek's Animal Life Encyclopedia. Mammals IV. Detroit, The Gale Group, Inc. 15.
  • Moss, C., Eld. (1982). Portraits in the Wild, Animal Behavior in East Africa. Chicago, University of Chicago Press.
  • Prothero, D. R.; Schoch, R. M. (2003). Horns, Tusks, and Flippers: The Evolution of Hoofed Mammals. Johns Hopkins University Press.
  • Rubenstein, D. I. & M. Hack (2004) Natural and sexual selection and the evolution of multi-level societies: insights from zebras with comparisons to primates. pp. 266–279. In: Sexual Selection in Primates: New and Comparative Perspectives. P. Kappeler and C. P. van Schaik (eld.). Cambridge University Press.

Vidu ankaŭ

redakti