Publika biblioteko

Publika biblioteko estas biblioteko kiu estas alirebla fare de la ĝenerala publiko kaj estas ĝenerale financata el publikaj fonto, kiaj impostado. Ĝi estas funkciigita de bibliotekistoj kaj eble de bibliotekaj paraprofesiuloj, kiuj estas ankaŭ civilservantoj.

Uzantoj studante kaj legante ĉe publika biblioteko de Novjorko.

Priskribo

Estas kvin fundamentaj karakteroj kunhavataj de publikaj bibliotekoj. La unua estas ke ili estas ĝenerale eltenataj pere de impostado (ĉu loka, kvankam ajna nivelo de regado povas kaj devas kontribui); ili estas regataj de stabanaro por servi al la publika intereso; ili estas malfermaj al ĉiuj, kaj ĉiu komunumano povas aliri al la kolekto; ili estas tute ankaŭ volontaj en la senco ke neniu estas iam devigita uzi la proponitajn servojn; kaj ili havigas bazajn servojn plej ofte sen ajna pago.

Publikaj bibliotekoj ekzistas en multaj landoj tra la tuta mondo kaj estas ofte konsiderataj esenca part por havin edukitan kaj legoscian loĝantaron. Publikaj bibliotekoj estas distingaj el esploraj bibliotekoj, lernejaj bibliotekoj, kaj aliaj specialaj bibliotekoj je tio ke ties funkcio estas servi al la informonecesoj de la ĝenerala publiko pli ol al la necesoj de partikulara lernejo, institucio, aŭ esplora tavolo de la loĝantaro. Publikaj bibliotekoj ankaŭ havigas senpagajn servojn tiajn kiaj antaŭlernejaj rakontaktivaĵoj por kuraĝigi fruan legoscion, aŭ areoj por trankvila studado kaj laborado por studentoj kaj profesiuloj, aŭ librokluboj por kuraĝigi aprezadon de literaturo ĉe plenkreskuloj. Publikaj bibliotekoj tipe permesas al la uzantoj pruntepreni librojn kaj aliajn kulturajn materialojn, kiaj filmoj, muziko aŭ aliaj aĵoj; ili havas ankaŭ neprunteblajn referencverkojn kaj havigas komputilojn aŭ aliron al Interreto por uzantoj.

Literaturo

• Barnett, Graham Keith (1973) The history of public libraries in France from the Revolution to 1939
• Dewey, M.. (1901) Field and future of traveling libraries.
• Harris, Michael H. History of libraries of the western world (4a eld. Scarecrow Press, 1999); earlier editions were by Elmer Johnson
• Wedgeworth, Robert, et al. eds.. (1993) World Encyclopedia of Library and Information Services, 3‑a eldono, American Library Association.
• Worpole, Ken (2013), Contemporary Library Architecture: A Planning and Design Guide, Routledge.

Britio

• Black, Alistair. "Skeleton in the cupboard: social class and the public library in Britain through 150 years." Library History 16.1 (2000): 3-12. says "they have always been, and continue to be, an expression of liberal middleclass ideals." abstract
• Charing, S. "Self-Help v State Intervention: the 1850 Public Library Act as a Reflection of Mid-Victorian Doctrine," Australian Library Journal (1995) 44(1), pp. 47–54.
• Hayes, Emma, and Anne Morris. "Leisure role of public libraries A historical perspective." Journal of librarianship and information science 37.2 (2005): 75-81. abstract Arkivigite je 2015-10-17 per la retarkivo Wayback Machine
• Hoare, P. (ed.) Cambridge History of Libraries in Britain and Ireland (Cambridge University Press, 2006)
• Kelly, Thomas. Early Public Libraries: a history of public libraries in Great Britain before 1850. (London: Library Association, 1966)
• Kelly, Thomas, History of Public Libraries in Great Britain 1845-1965 (London: Library Association, 1973)
• Kelly, T & E. Kelly. Books for the People: an illustrated history of the British Public Library (London: Andre Deutsch, 1977)
• McCook, Kathleen de la Peña (2011), Introduction to Public Librarianship, 2nd ed. New York, Neal-Schuman.
• McMenemy, D. The Public Library (London: FACET, 2009)
• Minto, J. History of the Public Library Movement in Great Britain and Ireland (London: Library Association, 1932)
• Munford, William Arthur. Penny rate: aspects of British public library history, 1850-1950 (Library association, 1951)
• Murison, W. J. The Public Library: its origins, purpose and significance (2nd ed. London: Harrap, 1971)
• Overington, Michael A. The Subject Departmentalized Public Library. London: The Library Association, 1969. 167 p.
• Stockham, K. A., ed. British County Libraries: 1919-1969. (London: André Deutsch, 1969)
• Sturges, P. "Conceptualizing the public library 1850-1919." In Kinnell, M. and Sturges, P. (eds) Continuity and Innovation in the Public Library: the Development of a Social Institution (London: Library Association, 1996)

Historiografio

• Harris, Michael H. (1967) "Library history: a critical essay on the in-print literature." Journal of Library History (1967): 117-125. in JSTOR, covers the main books for major countries

Vidu ankaŭ

• Ŝtata lernejo
• Malatestiana librejo, la unua eŭropa civitana biblioteko, t.e. apartenanta al la komunumo kaj malferma al iu ajn.

Eksteraj ligiloj

• Stimulating Growth and Renewal of Public Libraries: The Natural Life Cycle as Framework Arkivigite je 2012-10-28 per la retarkivo Wayback Machine
• "How did public libraries get started?" Arkivigite je 2008-05-26 per la retarkivo Wayback Machine el The Straight Dope
• Seminar in Public Libraries