Radikoj kun vira signifo

Radikoj kun vira signifo estas radiko en Esperanto, kies signifo estas nepre vira, eĉ sen iu specifa aldono (ekzemple la kvazaŭ-prefikso vir- aŭ la neologisma sufiko -iĉ). Strikte virsencajn radikojn karakterizas la ekzisto de aparta radiko kun analoga seksneŭtrala signifo.

Ekzemploj estas:

  • Pri homoj:
    • knabo = vira infano
    • viro = (plenkreska) vira homo
  • Pri bestoj:
    • stalono = virĉevalo
    • taŭro = virbovo

Tiuj bestaj radikoj ne povas kun bona senco akcepti la sufikson "-in-"; la virina formo deriviĝas de la neŭtrala radiko. Kontraŭe ekzistas kaj uzatas la formoj "virino" kaj "knabino"; "homino" kaj "infanino" estas malmulte uzataj.

Baze viran signifon havas ankaŭ ĉiuj vortoj kun sufikso -ĉj-.

Alia kategorio estas la nomoj de la parencoj. Ili ofte estas uzataj kiel implicite virseksaj, sed kontraŭe al "viro" kaj "knabo" por ili ne ekzistas sendependa neŭtrala formo. Ekzemploj:

  • avo
  • edzo
  • filo
  • frato
  • kuzo
  • nepo
  • nevo
  • onklo
  • patro

La mankon de neŭtrala formo kelkaj provis kompensi per uzo de la prefikso "ge-", kiu tamen principe ne neŭtraligas, sed kunigas plurajn seksojn. Aliaj proponis novan prefikson "go-". Malavantaĝo de tia solvo estas, ke la aldono de tia prefikso ĝeneraligus la signifon, dum ke normale ĉiu aldono de vortero pliprecizigas la signifon.

Vidu ankaŭ

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti