Andrej Sládkovič: Malsamoj inter versioj

Andrej Sládkovič (propranome Andrej Braxatoris), tiu ĉi elstara [[poeto]] de [[romantismo]], diference de la poetoj de [[revolucio]] ([[Janko Kráľ]] kaj [[Samo Chalúpka]]) reliefigis kiel neniu antaŭ li kaj post li la sopirojn[[sopiro]]jn je [[belo]], [[harmonio]], [[vero]] kaj [[bono]], la kredon[[kredo]]n je la fortoj[[forto]]j de sia [[popolo]], [[nacio]], je la feliĉa [[futuro]] de la [[homaro]]. Li altigis la poezion[[poezio]]n de „la [[skolo de Štúr“Štúr]]“ al la kulmino de arta [[perfekteco]].

Li devenis el nombra [[familio]] de patriota [[instruisto]]. Por povi studi, li devis vivteni sin per [[instruado]] de aliaj studentoj[[studento]]j. Post la [[liceo]] en [[Banská Štiavnica]] kaj [[Bratislava]] kaj studoj en [[Halle]] li estis evengelia [[pastoro]] en la vilaĝoj[[vilaĝo]]j [[Hrochoť]] kaj [[Radvaň]]. Lian poezian kreadon inspire influis lia restado en [[Halle]] - precipe lia konatiĝo kun la poezio de [[Goethe]], [[Schiller]] kaj [[Puškin]] kaj kun la [[filozofio]] de [[Hegel]] – kaj lia malfeliĉa amo al [[Maria Pischl]], filino de bonstata familio en [[Banská Štiavnica]].

'''Andrej Sládkovič''' fariĝis konata, respektata kaj ŝatata poeto precipe dank´ al la [[lirika poemo]] [[Marína]] ([[1846]]) kaj la [[lirika-epika poemo]] [[Detvano]] ([[1853]]). Li turnis sian atenton for de la objektivaj aĵoj, ĝeneralaj principoj kaj idealoj[[idealo]]j al la vivproblemoj de unuopulo, al la problemoj kaj [[beleco]] de la vivo de la popolo. La vivigo, liberigo de la [[subjekto]], kontraste kun la ekzistintaj kaj ekzistantaj ideoj[[ideo]]j pri [[literaturo]], estis kuraĝa, kvankam komence ne komprenita [[triumfo]] de la poeto ĝuste en Marína, la plej bela [[ciklika poemo]] pri la [[amo]] al [[virino]] kaj pere de ŝi al la patrujo, nacio kaj naturo. La amo kaj beleco, kiuj estas virtuoze apoteozataj ĉi tie, simbolas tion, kio altigas la homon kaj donas al lia vivo pli altan, nobligan celon. Ankaŭ en Detvano Sládkovič kreis romantikan [[am-rilatonrilato]]n inter du junaj homoj[[homo]]j, brava slovaka [[junulo]] Marteno kaj bela junulino Elena; en ilia [[epizodo]] la poeto akcentas la belajn kaj bonajn ecojn[[eco]]jn de la popolo kaj pentras la belecon de la slovaka [[naturo]]. (laŭ tiu ĉi eposo[[ V. Figuš-Bystrý]] komponis operon[[opero]]n [[Detvan]] laŭ la [[libreto]] de [[E.B. Lukáč]]).

Sládkovič ne partoprenis aktive en la revolucio [[1848]]-9, sed ĝiajn celojn[[celo]]jn li subtenis en kelkaj poemoj ([[Ne kalumniu mian popolon]], [[Reeĥoj]], [[Mi kantos kanton pri libera patrujo]].)

Lia cetera poezio havas karakteron[[karaktero]]n precipe porokazan; en ĝi bonvenigas iujn okazaĵojn en la vivo de la nacio, kiel ekzemple la fondon[[fondo]]n de la tutnacia kulturkleriga [[instituto]]

[[Matica slovenská]] (La Patrino Slovaka) en la poemo [[Sankt-Martiniado]] ([[1861]]), aŭ reagas je la problemoj[[problemo]]j de sia [[epoko]]. En la pli postaj jaroj de sia kreado li prenis sur sin la taskon esti „la“ nacia poeto, kiu revivigadis la nacian konscion en la sufokiga [[atmosfero]] de la kontraŭrevolucia [[reakcio]]. [[Patrujo]], nacio kaj [[slaveco]] estis por Sládkovič la plej altaj moral-sociaj valoroj.