Nederlanda kuirarto: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Kuirarto]]
----
"Simpla, sed nutra". Tio verŝajne estas la plej uzata karakterizo de la nederlandoNederlanda kuirarto. En multaj kazoj tio estas vera. La nederlandaNederlanda kuirarto estas de origino simpla kun multaj "unupot"-manĝaĵoj, aŭ pli bone dirite miksopotoj. Tio estas logike, ĉar en antaŭaj tempoj oni ne havis kvarbekajn gaskuirilojn, ĉio oni devis kuiri en la sama kuirpoto, kaj oni uzis malmulte da specialaj ingrediencoj kaj spicoj. Tiuj ja ne kreskis en Nederlando kaj oni manĝis ordinare tion kion oni rikoltis de la kampo.
 
Por laboreganta popolo en lando kie ofte estas malvarma, la manĝaĵo krome devas esti nutra. Do firma nutraĵo. [[terpomo| Terpomoj]], [[legomo|legomoj]] kaj sufiĉe granda peco da [[viando]]. Miksopoto kun [[kolbaso]]. [[ruĝa beto|Ruĝaj betoj]] kun [[eskalopo]] de [[lardo]]. [[Pizo]][[supo]]. Kampaj pizoj kun lardo. Kaj tiel ni povas kontinui dum iom da tempo. Unu ingredienco ludas gravan rolon en tio: la terpomo.
Ĉiam terpomoj?
 
La terpomo kompreneble estas tipe nederlandaNederlanda. Sed ne ĉiam estis tiel. Ĝi estas de origino amerikaAmerika keskaĵo.
Nur post la malkovro de Ameriko la terpomo iom post iom fariĝis pli grava en la nederlandaNederlanda kuirejo. Antaŭ tiu tempo oni manĝis diversspecajn tuberojn (kiel [[pastinako]]) kaj viandon. Tiuj ankaŭ kune eniris la kuirpoton, sed tio fariĝis kompreneble ne jam vera miksopoto.
 
Post la jaro 1700 la terpomo fariĝis vere populara. Unue inter la povruloj (terpomoj antaŭ ĉio ja estis malmultekostaj), poste ankaŭ inter la aliaj nederlandanojNederlandanoj. Tio ĉi ankaŭ signifis ke la homoj komencis manĝi per forko, anstataŭ per la manoj. Simple ĉar tia terpomo estis tro varmega por teni en la mano!
 
Por tute fini ĉi tiun etan historion: post la jaro 1850 ekestis la nederlandaNederlanda kuirarto kiel ĝi ankoraŭ nun ekzistas. Ankoraŭ multaj miksopotoj ĉe kiuj terpomoj, legomoj kaj la viando kune iras en la poto. Krom tio oni pli kaj pli kuiris en apartaj potoj: terpomoj, freŝaj legomoj kaj freŝe rostita viando kun saŭco de viandosuko, kun aŭ sen antaŭa supo kaj posta deserto. Kaj kompreneble la manĝotempo estas duono post la kvina posttagmeze, escepte en la nordaj provincoj tie oni manĝas precize je tagmezo.
 
 
{{stumpoĝermo}}