Kiel registrite je 17:44, 15 nov. 2007 redakti MalafayaBot (diskuto \| kontribuoj) 21 808 redaktoj e Bot: Featured article link for ka:აღმოსავლეთის ექსპრესი ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 17:26, 2 feb. 2008 redakti malfari Renardo la vulpo (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 10 533 redaktoj lingvaĵo, enkonduko Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: '''Orient-ekspreso''' ([[franca lingvo\|france]] ''Orient-Express'') estas la nomo de [[fervojo\|trajno]], kiu iam ligis [[Parizo]]n kaj [[Istanbulo]]n. La historio de luksa trajnveturado ekkomencis en [[1864]], kiam la enkondukema konstruisto de [[fervojo\|fervojoj]] [[George Mortimer Pullman]], kreis trajnon en Britio, kiu prezentis la plej novan teknikon kaj lukson. Ĝi estis multe pli antaŭa ol ĉio, kio ekzistis en Eŭropo.▼ La trajno ektrafikis en [[1883]] kaj iris, eĉ se unue helpe de pramo kaj ŝipo, de Parizon al [[Strasburgo]], [[Munkeno]], [[Vieno]], [[Budapeŝto]], [[Bukareŝto]], [[Varno]] kaj Istanbulo. En la [[1930-aj jaroj]] ĝi eĉ pluiris trans [[Bosporo]] ĝis [[Bagdado]] kaj [[Basra]]. Kvankam la servo devis esti interrompita dum la [[mondmilito]]j, ĝi estis rekomencita. En la [[1870-oj]], la unuaj litvagonoj kaj salonvagonoj en Britio iris en servadon, kaj por la unua fojo, manĝoj serviĝis en trajno. La unua tut-pulmana trajno en Eŭropo, la ''Pullman Limited Express'', komencis funkcii en [[1881]]. Ĝi veturadis de [[Londono]] al [[Brighton]] kaj estis la unua trajno lumigita per elektro.▼ == Historio == Post ne longe, per kunigi trajnoj kun pramoj, George Mortimer Pullman realigis sekuran kaj komfortan trajnveturadon inter Londono kaj [[Parizo]].▼ ▲La historio de luksa trajnveturado ~~ekkomencis~~komenciĝis en [[1864]], kiam la enkondukema konstruisto de [[fervojo\|fervojoj]] [[George Mortimer Pullman]], kreis trajnon en Britio, kiu prezentis la plej novan teknikon kaj lukson. Ĝi estis multe pli antaŭa ol ĉio, kio ekzistis en Eŭropo. ▲En la [[1870-ojaj jaroj]], la unuaj litvagonoj kaj salonvagonoj en [[Britio]] iris en servadon, kaj por la unua fojo, manĝoj ~~serviĝis~~estis servataj en trajno. La unua tut-pulmana trajno en Eŭropo, la ''Pullman Limited Express'', komencis funkcii en [[1881]]. Ĝi veturadis de [[Londono]] al [[Brighton]] kaj estis la unua trajno lumigita per elektro. ▲Post ne longe, per kunigi ~~trajnoj~~trajnojn kun pramoj, George Mortimer Pullman realigis sekuran kaj komfortan trajnveturadon inter Londono kaj [[Parizo]]. [[Georges Nagelmackers]], juna [[Belgio\|belga]] fervoj-entuziasmulo, ankaŭ komencis konstrui luksajn vagonojn kaj grade faris por eŭropa fervoja veturado tion, kion Pullman faris por Britio. En 1881 Nagelmackers enkondukis la unuan restoracivagonon en kontinenta trajno. ~~Litvagonoj~~Prezentinte litvagonojn kaj ~~restoracivagonoj jam prezentitaj,~~restoracivagonojn Nagelmackers fine povis plenumi sian revon, kaj la [[4-an de oktobro]] [[1883]], la unua Orient-~~Express~~Ekspresa trajnservado estis inaŭgurita. La unua itinero veturis de Parizo al [[~~Giurgi~~Giurgiu]] (ĉe la [[Danubo]] en [[Rumanio]]), ~~laŭ~~tra [[Strasburgo]], [[Wien\|Vieno]], [[Budapeŝto]] kaj [[Bukareŝto]]. Je la nova jarcento, la granda erao de fervoja veturado estis en plena fervoro. La [[Simplona Tunelo]] – longa je dudek kilometroj, do la plej longa de la mondo – estis konstruita en [[1906]], ~~mallongigante~~kaj mallongigis la ~~vojaĝo~~vojaĝon de Parizo al [[Venecio]]. Post [[1921]] la Orient-Express faradis etenditan Simplon-Orient-~~Express~~Ekspresan itineron al [[Istanbulo]]. La [[1920-ojaj jaroj\|1920-aj]] kaj [[1930-ojaj jaroj]] estis la apogeo de ĉi -tiu legenda trajno. Ellaboritaj manĝoj, dekadenca ~~kompanio~~kunularo kaj ~~finaj~~delikataj vinoj karakterizis ĉi -tiun eraon de fervoja vojaĝado. Reĝuloj, famuloj, korteganoj kaj spionoj intermiksiĝis, dum ili lukse vojaĝis tra Eŭropo. Ne estas mirinde, ke ĉi -tio prezentu la perfektan lokalon por la plej fama verko de [[Agatha Christie]], ''Murdo ĉeen la Orient-Express''. La [[Dua mondmilito]] finis ĉion ĉi ~~tion~~. Pramservoj nuliĝis kaj translima vojaĝado iĝis neebla. Vojaĝi aere estis pli rapide kaj pli malmultekoste. Kvankam la Orient-Express funkciis ĝis majo [[1977]], ĝia lasta veturo konsistis el sole unu litvagonaĉo kaj tri tagvagonoj. Ĉi -tiun ~~fablan~~fabelan trajnon tamen savis la entreprenisto kaj fervoj-entuziasmulo [[James B. Sherwood]]. En 1977 li aĉetis du el la vagonoj de la trajno ĉe [[aŭkcio]] de [[Sotheby’s]] en [[Montekarlo]]. Li pasigis la sekvantajn kelkajn jarojn kaj elspezis 16 milionojn da usonaj dolaroj por trovi, aĉeti kaj restaŭri ĉirkaŭ 35 malnovajn litvagonojn, pulmanojn, kaj restoracivagonojn. La [[25-a de majo\|25-an de majo]] [[1982]] renaskiĝis la legendo, kiam la ''Venice-Simplon-Orient-Express'' faris sian unuan vojaĝon de Londono al Venecio. Hodiaŭ la brilaj vagonoj de la ''Venice-Simplon-Orient-Express'' ~~kontinuas~~plu ~~transporti~~transportas pasaĝerojn tra Eŭropo en ekskvizitaj ĉirkaŭaĵoj dum unu el la plej romantikaj vojaĝoj de la mondo. La mondo de la Orient-Express nun estas vere internacia kaj pasaĝeroj povas ĝui similan sperton ĉe la ''Eastern & Oriental Express'' en SE [[Azio]] kaj la ''Road to Mandalay'' en [[Birmo]]. Linio 25 ⟶ 30: {{Commons\|Category:Orient Express\|Orient-ekspreso}} ~~Ligilo: http://www.orient-express.com/~~ [[Kategorio:~~Britio~~Fervojaj linioj en Eŭropo]] ~~[[Kategorio:Fervojo]]~~ [[Kategorio:Historio]]

Orient-ekspreso: Malsamoj inter versioj