Kiel registrite je 18:35, 25 feb. 2008 redakti VolkovBot (diskuto \| kontribuoj) 126 079 redaktoj e roboto aldono de: ru:Палеоботаника ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 11:38, 1 apr. 2008 redakti malfari Lu Wunsch-Rolshoven (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 3 192 redaktoj +Fosilia pluvarbaro Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Dosiero:Neuropteris.JPG\|250px\|thumb\|Fosilia restaĵo de ''Neuropteris'' en [[Karbo]].]] La '''Paleobotaniko''' (aŭ paleofitologio~~) (de la [[greka]]j vortoj ''paleo''(antikva) kaj ''botanikos'' (de la herboj)~~) estas faka branĉo de la [[botaniko]] kiu pristudas la vegetalajn restaĵojn de plantaj individuoj kiuj vivis en geologiaj medioj. La nomo venas de la [[greka]]j vortoj ''paleo'' (antikva) kaj ''botanikos'' (de la herboj). Ĝi estas ~~ankaŭ~~ unu el la fakaj branĉoj de la [[paleontologio]]. Ĝi pristudas restaĵojn ankaŭ por rekonstruo de la antikvaj medioj kaj de la historio de la vivo. Ĝi ~~inkudas~~inkludas la pristudon de la [[fosilio]]j de la teraj [[vegetalo]]j aŭ [[fungo]]j kaj de la maraj aŭ akvaj [[aŭtotrofo]]j, kiel la [[algo]]j. Temas pri ekstingitaj vivuloj kaj de ties [[taksonomio]]. Ĝi estas fako ne tiom disvastigata kiel la [[Paleozoologio]]. Ĉi tie oni povas konsideri fakojn kiel la [[Palinologio]] aŭ scienca pristudo de la [[poleno]]. == Fosilioj == La vegetalaj [[fosilio]]j estas vivuloj kiuj superrestis ekde la periodo de ilia morto ĝis ilia trovo, kiuj konserviĝis danke al procezo [[Fizikokemio\|fizikokemia]] nomita [[Fosilio\|fosiliiĝo]]. Ĝenerale konserviĝis nur la plej duraj partoj, kaj nur eventuale konserviĝis ankaŭ la molaj partoj; danke al tio oni povas koni kelkajn de la plej gravaj partoj por klasado de vegetalo, tio estas: lfolioj, parto de ilia trunkoj, semoj kaj fosiliaj rezinoj.▼ ▲La vegetalaj [[fosilio]]j estas vivuloj, kiuj superrestis ekde la periodo de ilia morto ĝis ilia trovo, kaj kiuj konserviĝis danke al procezo [[Fizikokemio\|fizikokemia]] nomita [[Fosilio\|fosiliiĝo]]; tio estas speco de ŝtoniĝo. Ĝenerale konserviĝis kiel ŝtonaĵo nur la plej ~~duraj~~malmolaj partoj, kaj nur eventuale konserviĝis ankaŭ la molaj partoj; danke al tio oni povas koni kelkajn de la plej gravaj partoj por klasado de vegetalo, ~~tio estas~~nome: ~~lfolioj~~folioj, parto de ~~ilia~~la trunkoj, semoj kaj fosiliaj rezinoj. Maloftas trovi la kompletajn restaĵojn de individuo, kun ilia tuta elementaro; plej oftas trovi surloke varianton de tipoj de folioj, semoj, ligno en fosilia stato, kio malfaciligas la rilatigon de unu kun alia. Pro tio oni konsideras ĉiun restaĵon kiel aparta elemento kvazaŭ aparta specio kaj ĝi ricevas la nomon de [[Parataksono]].▼ ▲Maloftas trovi la kompletajn restaĵojn de individuo, kun ilia tuta elementaro; plej oftas trovi surloke varianton de tipoj de folioj, semoj, ligno en fosilia stato, kio malfaciligas la rilatigon de unu kun alia. Pro tio oni konsideras ĉiun restaĵon kiel ~~aparta~~apartan ~~elemento~~elementon kvazaŭ aparta specio kaj ĝi ricevas la nomon de [[Parataksono]]. Tiu scienco permesas onin dedukti la tiaman klimaton ([[Paleoklimatologio]]), ties evoluon kaj la influon sur aliaj vivulantoj. Linio 10 ⟶ 12: == Tipoj de Vegetalaj Fosilioj == [[image:Lepidostrobus_variabilis.jpg\|thumb\|250 px\|Fosilio de ''Lepidostrobus Variabilis'', tre rara skvama pinarbo.]] ===Laŭ la tipo de sedimento=== Depende de la maniero konserviĝi la [[sedimento]] la vegetalaj fosiliojn oni povas klasadi en tri grandaj grupoj. Linio 30 ⟶ 33: * '''Tigohavaj plantoj''', kiel [[musko]]j aŭ ''Bryophyta'' kaj pteridofitoj aŭ ''Pteridophyta'', kiel la [[likopodio]]j kaj la [[filiko]]j. Pli superaj tipoj estas [[gimnospermoj]] aŭ ''Gymnospermae'' kaj [[angiospermo]]j aŭ ''Angiospermae''. Inter la unuaj estas la kordaitoj kaj la [[konifero]]j, kiel [[taksodio]], [[pino]], [[abio]], [[lariko]], [[sekvojo]] kaj [[cipreso]]. Inter la duaj estas la [[dukotiledeno]]j aŭ [[Dukotiledonaj]], kiel [[magnolio]], [[laŭro]], [[platano]], [[fago]], [[kverko]], [[saliko]], [[figo]], [[kakto]], [[prunarbo]], [[tilio]], [[acero]] kaj [[vito]], kaj la [[monokotiledeno]]j aŭ [[Unukotiledonaj plantoj]], kiel la [[palmo]]j kaj la [[pandano]]j. <!-- ===Laŭ la epoko de fosiliiĝo=== --> == Ekzemplo de fosilia pluvarbaro== Dum ofte fosilioj troviĝas dise, en 2007 en Usono estis trovita grandega subtera [[pluvarbaro]], kiel raportis ''Geotimes''<ref>[http://www.geotimes.org/july07/article.html?id=nn_forest.html Artikolo en Geotimes] <!-- Krome ekzistas artikolo en Geology, majo 2007; fontindiko? --> </ref>. En la fosilia pluvarbaro oni povas admiri impresan variecon de [[formortinta]]j [[ planto]]j, el kiuj kelkaj kreskis pli ol 40 metrojn. La unika arbaro troviĝas en [[karbo]][[minejo]] en [[Ilinojso]], [[Usono]]. ~~==Referencoj==~~ Oni supozas, ke la arbaro per [[tertremo]] sinkis en la teron kaj entombiĝis per [[inundo]] antaŭ proksimume 307 milionoj da jaroj. La inundo venis tiel rapide, ke la folioj konserviĝis ĉe la branĉoj de la arboj. Bill DiMichele, la gvidanto de la geologoteamo el '[[Smithson]]ian´s National Museum of Natural History', komentis, ke estas "kvazaŭ ni irus tra la arbaro". La fosilia pluvarbaro montras fragmenton de fora ekosistemo. == Fontoj == <references/> ==Literaturo== Endre Dudich, "Ĉu vi konas la Teron? Ĉapitroj el la geologiaj sciencoj", Scienca Eldona Centro de UEA, Budapest, 1983. = Eksteraj ligoj = [http://www.fosil.cl/pbotanica.html Paleobotaniko] (hispanlingve) ~~(Hispanlingve)~~ <!-- Ne funkcias: [http://www.~~fosil~~uco.cles/jardin-botanico/~~pbotanica~~paleobot.~~html~~htm] --> ~~[http://www.uco.es/jardin-botanico/paleobot.htm]~~ [[kategorio:Botaniko]]

Paleobotaniko: Malsamoj inter versioj