Diraka ekvacio: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Diraka ekvacio''' estas relativisma [[Kvantuma mekaniko|kvantummekanika]] onda ekvacio formulita far [[Dirako]] en [[1928]]. Ĝi provizas priskribnopriskribon de elementaj [[partiklo]]j kun ([[Spino-fermiono]]j) kun spino 1/2|spino-½]], kiel [[Elektrono|elektronojelekrono]]j konsekvencekonforme kun ambaŭ principoj de kvantummekaniko kaj [[speciala teorio de relativeco]]. La ekvacio postulas la ekziston de [[kontraŭpartiklo]]j kaj vere prediktis ilian eksperimentan malkovron. Malkovro de [[pozitrono]], la kontraŭpartiklo de [[elektrono]], iĝis unu el la plej gravaj triumfoj de moderna teoria fiziko.
 
Ĉar la Diraka ekvacio estis originale inventita por priskribo de elektronoj, oni plej ofte aplikas ĝin al elektronoj. Reale, tamen, la ekvacio ankaŭ aplikeblas al [[kvarko]]j, kiuj ankaŭ estas ankaŭ elementaj partikloj kun spino-½. Kun etaj ŝanĝoj, Diraka ekvacio povas sufiĉe ekzakte priskribi [[Protono|protonojn]] kaj [[Neŭtrono|neŭtronojn]], kiuj ne estas elementaj partikloj (ili konsistas de kvarkoj). Alia varianto de Diraka ekvacio, nomita la [[Ekvacio de Majoran]], povas priskribi [[neŭtrino]]jn.
Linio 23:
La Diraka ekvacio priskribas la probablecajn amplitudojn por ''sola'' elektrono. Ĝi estas sola-partikla teorio, en aliaj vortoj, ĝi ne aplikas la kreado kaj detruado de la partikloj. Ĝi donas bonan antaŭdiron por la magneta momanto de elektrono kaj eksplikas fajnan strukturon observeblan en atomaj spektraj linioj. Ĝi ankaŭ eksplikas la spinon de la elektrono. Du de la kvar solvoj de la ekvacio konformas al du spinaj ŝtatoj de elektrono. La aliaj du solvoj sugestas ke ekzistas malfinia aro de kvantumaj statoj, en kiuj la elektrono havas negativan energion. Ĉi tiu stranga rezulto gvidis Dirakon al konkludo, tra rimarkinda hipotezo sciata kiel "trua teorio", ke ekzistas pozitive [[ŝargo|ŝargitaj]] "elektronoj". Ĉi tiu antaŭdiro estis pruvita per malkovro de pozitronoj en [[1932]].
 
Malgraŭ ĉiuj sukcesoj, la teorio estas krevita pro ĝia neglekto na ebleco de kreo kaj detruo na partikloj, unu el la bazaj konsekvencoj de relativeco. Oni tamen povas eviti kolizion per uzo de la ekvacion en kvantuma kampa teorio. Ankaŭ la ekvacio ne donas efikan kalkulon por partikloj kun negativa energio.
 
Simila ekvacio por partikloj kun spino 3/2 estas nomita [[ekvacio de Rarita-Schwinger].
 
{{ĝermo-fiziko}}