Leptono: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
AlleborgoBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: la:Lepton
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Leptono''' estas [[subatoma [[partiklo]] dakun entjerplusduona [[materiospino (fiziko)|spino]] ([[fermiono]]), kiu ne enhavashavas iun internana strukturon kaj ne partoprenas en [[kvarkoforta nuklea forto|kvarkojnfortaj interagoj]]. La etimo de la vorto ''leptono'' estas de [[greka lingvo|greka]] vorto λεπτός, kajkiu signifas "malpeza". TioLa oponasterminon enkondukis [[Leon Rosenfeld]] en [[1948]] pro la fakto ke ĉiuj konataj tiatempe leptonoj havis ege malpli grandajn [[hadro|hadronmaso]]j ol kompundaj "pezaj" partikloj [[bariono]]j. Nuntempe tiu ĉi termino ne plu estas vera, kiuĉar ekzemple [[taŭono]] estas "preskaŭ duoble pli peza" ol tiaj barionoj kiel [[protono]] aŭ [[neŭtrono]].
 
La familio de la leptonoj enhavas la [[elektrono|elektronojn]], la [[muono|muonojn]], la [[taŭno|taŭnojn]], kaj iliajn respektivajn [[neŭtrino]]jn. Laŭ [[standarda modelo]] estas tri ''generacioj'' de leptonoj:
Ĉiuj konataj leptonoj estas negativaj (elektrono, muono, taŭno), aŭ neutraj (neŭtrinoj).
*Unua: [[elektrono]], [[elektrona neŭtrino]]
*Dua: [[muono]], [[muona neŭtrino]]
*Tria: [[taŭono]], [[tau-neŭtrino]]
 
Ĉiuj[[Ŝargo]]j de ĉiuj konataj leptonoj estas negativaj (elektrono, muono, taŭno), aŭ neutrajneŭtraj (neŭtrinoj). Ŝargoj de iliaj [[kontraŭpartiklo]]j estas, male, pozitivaj aŭ neŭtraj.
 
{| border="1"
Linio 40 ⟶ 45:
{{el}} http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/particles/lepton.html <!-- en:Leptons en->eo:Leptonoj -->
{{el}} http://www.aip.org/history/electron/jjsound.htm <!-- hu:Thomson beszél az elektron felfedezéséről (hangfelvétel) hu->eo:_Thomson_ _beszél_ _az_ elektrono _felfedezéséről_ (_hangfelvétel_) -->
 
 
 
[[Kategorio:Subatomaj partikloj]]