Nederlanda kuirarto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
PaulP (diskuto | kontribuoj)
iom poluris
Linio 1:
"Simpla, sed nutra". Tio verŝajne estas la plej uzata karakterizo de la '''Nederlanda kuirarto'''. En multaj kazojokazoj tio estas vera. La Nederlanda kuirarto estas de origino simpla kun multaj "unupot"-manĝaĵoj, aŭ pli bone dirite miksopotoj. Tio estas logikelogika, ĉar en antaŭaj tempoj oni ne havis kvarbekajn gaskuirilojn, ĉioĉion oni devis kuiri en la sama kuirpoto, kaj oni uzis malmulte da specialaj ingrediencoj kaj spicoj. Tiuj ja ne kreskis en Nederlando kaj oni manĝis ordinare tion kion oni rikoltis de la kampo.
[[Kuirarto]] > Nederlanda kuirarto < [[Nederlando]]
----
"Simpla, sed nutra". Tio verŝajne estas la plej uzata karakterizo de la '''Nederlanda kuirarto'''. En multaj kazoj tio estas vera. La Nederlanda kuirarto estas de origino simpla kun multaj "unupot"-manĝaĵoj, aŭ pli bone dirite miksopotoj. Tio estas logike, ĉar en antaŭaj tempoj oni ne havis kvarbekajn gaskuirilojn, ĉio oni devis kuiri en la sama kuirpoto, kaj oni uzis malmulte da specialaj ingrediencoj kaj spicoj. Tiuj ja ne kreskis en Nederlando kaj oni manĝis ordinare tion kion oni rikoltis de la kampo.
 
Por laboreganta popolo en lando kie ofte estas malvarmamalvarme, la manĝaĵo krome devas esti nutra. Do firma nutraĵo. [[terpomo| Terpomoj]], [[legomo|legomoj]] kaj sufiĉe granda peco da [[viando]]. Miksopoto kun [[kolbaso]], [[ruĝa beto|ruĝaj betoj]] kun [[eskalopo]] de [[lardo]], [[pizosupo]] kun fumaĵita kolbaso, [[Kampa pizo|kampaj pizoj]] aŭ [[Bruna fazeolo|brunaj fazeoloj]] kun lardo, [[saŭrkraŭto]] kun fumaĵita kolbaso kaj tiel ni povas kontinuidaŭrigi dum iom da tempo. Unu ingredienco ludas gravan rolon en tio: la [[terpomo]]. Ĉiam terpomoj?
Ĉiam terpomoj?
 
La terpomomanĝado kompreneblede terpomoj estas tipe Nederlanda. Sed ne ĉiam estis tiel. Ĝi estas de origino Amerika keskaĵo.
Nur post la malkovro de Ameriko la terpomo iom post iom fariĝis pli grava en la Nederlanda kuirejo. Antaŭ tiu tempo oni manĝis diversspecajn tuberojn (kiel [[pastinako]]) kaj viandon. Tiuj ankaŭ kune eniris la kuirpoton, sed tio fariĝis kompreneble ne jam vera miksopoto.
 
Post la jaro [[1700]] la terpomo fariĝis vere populara. Unue inter la povrulojmalriĉuloj (terpomoj antaŭ ĉio ja estis malmultekostaj), poste ankaŭ inter la aliaj Nederlandanoj. Tio ĉi ankaŭ signifis ke la homoj komencis manĝi per forko, anstataŭ per la manoj. Simple ĉar tia terpomo estis tro varmega por teni en la mano!
 
Por tute fini ĉi tiun etan historion: post la jaro [[1850]] ekestis la Nederlanda kuirarto kiel ĝi ankoraŭ nun ekzistas. Ankoraŭ multaj miksopotoj ĉe kiuj terpomoj, legomoj kaj la viando kune iras en la poton. Krom tio oni pli kaj pli kuiris en apartaj potoj: terpomoj, freŝaj legomoj kaj freŝe rostita viando kun saŭco de viandosuko, kun aŭ sen antaŭa supo kaj posta deserto. Kaj kompreneble la tempo, por la sola varma manĝaĵo, estas duono post la kvina posttagmeze (escepte en la nordaj provincoj tie oni manĝas precize je tagmezo). Je merkredo estas haketaĵotago kaj tiam multaj Nederlandanoj manĝas bulon da [[viandhaketaĵo]] (duonbova, duonporka) kompreneble kun terpomoj kaj ofte kun [[ruĝa brasiko]].
Linio 18 ⟶ 15:
[[Kategorio:Kuirarto laŭ landoj]]
[[Kategorio:Nederlando|Kuirarto]]
[[Kategorio:Nederlanda kuirarto|! ]]