Genetiko: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
TXiKiBoT (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: eu:Genetika
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Mapa genético o cariograma.jpeg|thumb|left|180px|<!-- it:Mappa genetica di una bambina -->]]
[[Biologio]] > Genetiko
'''Genetiko''', disciplino(aŭ '''genscienco''') estas branĉo de [[biologio]], estaskiu la sciencookupiĝas pri la [[heredecoheredado]] ende vivantojecoj de vivaĵoj, ĝia kemia fundamento kaj ĝia efiko sur la disvolviĝon de la individuo kaj la evoluon de la [[specio]].
----
[[Dosiero:Mapa genético o cariograma.jpeg|thumb|left|180px|<!-- it:Mappa genetica di una bambina -->]]
 
La konatiĝoscio depri la heredaĵoheredado de karakterizaĵoj estasestis implicite uzata ekde prahistoriaj tempoj por plibonigantaplibonigi [[terkultivado]]jn kaj [[bestobredado]]jn. Tamen, la moderna genetika sciencogenscienco, kiu provas interpreti la mekanismojn de heredaĵoheredado, sole komencis kun la laboro de [[Mendel|Gregor Mendel]] enmeze de la mezdeknaŭadeknaŭa jarcento. MalgraŭeKvankam li ne sciiskonid la fizikan bazon por [[heredecoheredado]], [[Mendel]] observiisobservis ke heredaĵoheredado estas fundamente diskreta procedo kie specifaj trajtoj estas sendepende heredita — tiojtiuj bazaj unuoj de heredaĵoheredado nun estas nomata [[geno]]j.
'''Genetiko''', disciplino de [[biologio]], estas la scienco pri la [[heredeco]] en vivantoj, ĝia kemia fundamento kaj ĝia efiko sur disvolviĝon de la individuo kaj la evoluon de la [[specio]].
La konatiĝo de la heredaĵo de karakterizaĵoj estas implicite uzata ekde prahistoriaj tempoj por pliboniganta [[terkultivado]]j kaj [[bestobredado]]j. Tamen, la moderna genetika scienco, kiu provas interpreti la mekanismojn de heredaĵo, sole komencis kun la laboro de [[Mendel|Gregor Mendel]] en la mezdeknaŭa jarcento. Malgraŭe li ne sciis la fizikan bazon por [[heredeco]], [[Mendel]] observiis ke heredaĵo estas fundamente diskreta procedo kie specifaj trajtoj estas sendepende heredita — tioj bazaj unuoj de heredaĵo nun estas nomata [[geno]]j.
 
[[Geno]]j estas regionoj de [[DNA]], molekulo konsistanta el ĉeno de kvar diversspecaj [[nukleotido]]j - la sinsekvo de ĉi tiuj [[nukleotido]]j estas la [[genetika kodo|genetikaj informoj]] ke la organismoj heredas. [[DNA]] ĉefe okazas en duobla grundita formo, kun [[nukleotido]]j sur ĉiu fadeno kompletiga reciproke. Ĉiu fadeno povas agi kiel ŝablono por [[sintezo]] de nova partnera fadeno - ĉi tiu estas la fizika mekanismo por la kopio kaj heredaĵo de [[genetika kodo|genetikaj informoj]].