|
[[Dosiero:Quan viure luxe okupar dret.jpg|thumb|right|250px|[[Murskribaĵo]] [[kataluna lingvo|katalunlingva]]: «Kiam vivi estas lukso, okupadi estas rajto»]]
[[Image:Okupa.svg|thumb|Simbolo domokupa]]
'''Domokupado''' estas la [[politiko|politika]] ago de enloĝi [[leĝo|kontraŭleĝe]] forlasitan aŭ neenloĝatan lokon aŭ konstruaĵon, kiun la domokupanto ne posedas, ne lupagas, aŭ permesasne havas la permeson uzi. Domokupado multe pli oftas en [[urbo]]j ol enkamparekampare, precipe tie, kie okazas urba ruiniĝo. Laŭ la aŭtoro Robert Neuwirth, estas tiom multe, kiom unu miliardoj da domokupantoj tramonde, aŭdo ĉirkaŭ unu el ĉiujĉiu sepsepa homojhomo.
Dum la [[17a jarcento|17<sup>a</sup> jarcento]] ekaperiekaperis la angla vorto '''squat''' por desegnidifini la kontraŭleĝajn terokupadon farfare de [[Anglio|anglaj]] [[kamparano|kamparanoj]], la ''Diggers''. La [[1-a de aprilo|1<sup>a</sup> de aprilo]] [[1649]] okazis apud [[Londono]] la unua konitakonata domokupado, antaŭenigita farfare de Gerrard Winstanley.
== Plureca realecorealo ==
Okupita domo povas enhavi kajaŭ unuununuran nuranloĝanton enloĝanton, kajaŭ plurajn dekojn, kaj esti ĉu malgranda urbcentra loĝejo, ĉu vastega ĉirkaŭurba industria ruino. Kondiĉoj ankaŭ tre variadasvarias: elde plena sanmalfavoreco ĝis deca komforto kompareblaskomparebla kun normala loĝejo (akvo, elektro, gaso, varmeco, vasteco, ktp.).
Enloĝantoj ankaŭ troviĝas en okupita domo pro pluraj malsamaj kialoj: junaj fuĝintoj, enmigrintoj, nomadaj petveturistoj, senhejmuloj, [[anarkiisto|anarkiistoj]...
=== Pro neceso ===
Eble konsideri domokupadon kiel ilo por konstrui [[alimondismo|alternativan ekonomian modelon]]. Kaj do,Do okupato ofte unue rezultas el monaj kialoj: uloj, familioj aŭ grupoj serĉas lokon kie vivi, sed ili ne povas pagi loĝkoston.
=== Pro konvinko ===
Certaj domokupistoj, ideologie proksimaj elal [[maldekstra ekstremismo]], elal [[anarkiismo]] aŭ [[aŭtonomismo]], konkretigas iliajn ideojn pri rifuzo de privata proprieco. Laŭ ili, per ekvilibra disigo de havaĵoj kaj kostoj, eblas malpliigi sian monan [[dependeco|dependecon]] kaj permesi zorgi pri plibonan reordigadon de sia propra vivtempo. Ĉefe, ili tiel provadas antaŭenigi kulturajn kaj politikajn alternativojn pere de [[memzorgismo]]. La tuta enloĝantaro kutime kuniĝas por pridiskuti kaj kune zorgi pri la elektoj, kiuj rilatas kunal la funkciado aŭ evoluado de la loko. Ĉi tia organizado malpermesas, laŭ ties partizanojpartianoj, ke ekaperu estojnestroj.
Fine, en la plej stabilaj okupitaj domoj, ofte aperas interhelpaj kaj solidarecaj retoj. Domokupado tiel havas rolon bonvenigi la ekstere-neakceptitajn grupojn kiel la [[GLAT|GLATanoj]] aŭ rifuĝintoj.
== Lokaj realecojrealoj ==
=== Okcidenta Eŭropo ===
En Okcidenta Eŭropo, kaj inter aliaj lokoj en [[Nederlando]], kie la movado famiĝis, kaj en [[Berlino]], kie pro historiaj kaj politikaj kialoj kelkaj kvartaloj malplivaloriĝis portempe kaj en [[Hispanio]], tre ofte la domokupado estas asocia al alternativa movado por setligi en tiuj okupitaj domoj, ne nur loĝajojnloĝejojn, sed ĉefe sociajn sidejojn, kie oni povas realigi alternativajn aktivaĵojn, kiel liberaj kursoj, [[teatro]], [[muziko]], politika agado, ktp. Ofte tio utilas por havi la komplicecon de kvartalanojn, sed ankaŭ ofte male. Por tia uzado oni preferas abandonitajnforlasitajn [[fabriko|fabriekojn]]jn, grandajgrandajn konstruaĵojkonstruaĵojn, ktp. La [[Policopolico]] post iom da burokratado elhejmigas la okupintojn, kiuj tre ofte okupas novan domon. Tiu movado uzas eĉ propran simbolon, kiu konsistas el [[fulmo]] ene de [[cirklo]].
[[Kategorio:Senhejmeco]]
|
