Parametro (muziko): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Nova paĝo: '''Parametro''' (greke παράμετρος el pará = kontraŭ, apud, bei kaj metron = mezuro; laŭsence: mezuri ĉe io, kompari) estas nocio pruntita el la naturscienc…
 
Linio 3:
 
== Parametroj de la unuopaj tonoj ==
Tri fizike mezureblaj ekkongrandojkonograndoj ĉe muzika materialo estas registreblaj kaj priskribeblaj separate unu de la alia priskribeblaj. La tri parametroj de unuopa [[ tono (muziko)|tono]] (kaj siaj respektivaj akustikaj grandoj) estas:
* [[tonalto]] (resp. [[baza frekvenco]]) <math> f</math>
* [[tondaŭro]] (resp. [[tempintervalo]]) <math>\Delta t</math>
Linio 9:
 
Foje oni ankaŭ nomas parametro la
* [[sonkoloro]]n (resp. [[suprotono|suprotonasuprotonan spektrospektron]]). „Sonkoloro“ tamen nur figurasence estas nomebla parametro, ĉar ĝi ne konsistas el variablo kun diskreta valoro, sed estas tempe ŝanĝebla paso de suprotona spektro kaj amplitudo resp. envelopo (kun la fazoj: eksvingado, stacia fazo kaj elsvingado). Temas pri kontinua transiro ne diserigebla en unuopajn valorojn.
 
Se oni ekz. nomus [[melodio]]n muzika parametro, tio estus erariga, ĉar melodio ne nur estas sinsekvo de tonaltoj, sed samtempe sinsekvo de tondaŭroj, kaj ĝi sekvas proprajn historiojnhistoriajn kaj estetikajn destinojn. Ankaŭ la klasifiko de [[Harmoniscienco|harmonio]] kaj [[ritmo (muziko)|ritmo]] kiel parametro estus almenaŭ malhistoria.
 
Male al natursciencaj aŭ matematikaj elementoj en muziko – neatente ĝiajn fizikajn ecojn – ne estas objektivigebla, kiuj grandoj povas validi kiel elementaj parametroj de muzika komponaĵo kajukaj kiuj kiel kunmetitaj kromaperaĵoj – la komponistoj pokaze traktas ilin diversmaniere. La signifo de la nocio parametro perdas transire de la akustikaj faktoj al kompona momento sian natursciencan bazon kaj fariĝas objekto de kompozicia koncepto.
 
== Parametroj de komponaĵo ==