Kiel registrite je 06:06, 16 dec. 2008 redakti Illuminatus (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 2 226 redaktoj eNeniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 09:04, 11 aŭg. 2009 redakti malfari Narvalo (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 46 873 redaktoj pligandigo Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: '''Termofonto''' (PIV) aŭ geovarma, tervarma (akvo)fonto estas hidroterma fonto, ĉe kiu la fontanta [[akvo]] estas pli varma (min. 8,3 ° C) ol la ĉirkaŭa grundakvo ('''termoakvo''', geovarma akvo). [[dosiero:Grand prismatic spring.jpg\|thumb\|left\|La tria plej granda termofonto de la mondo: ''~~Grand~~[[Granda ~~Prismatic~~Prisma ~~Spring~~Fonto]]'' en la [[Nacia ~~Parko~~parko Yellowstone~~\|Yellowstone National Park~~]] (diametro 91 m)]] '''Termofonto''' aŭ [[termala fonto]] estas [[hidroterma]] [[fonto]], kie eliras akvo, kiu estas signife pli varma ol la [[grundakvo]]. Se la akvo estas minimume 15°F (8.3°C) pli varma ol la areo oni parolas pri '''varmega fonto'''. La akvo estas varmigata subtere, ĉu per [[vulkanismo\|vulkanisma]]j aktivecoj, ĉu per cirkulado de la akvo, kiu estas varmigata de la varmega ŝtonaĵo. La varmaj fontoj en Mezeŭropo estas: [[dosiero:Fettquelle Baden-Baden Detailansicht.JPG\|thumb\|Natria-klorida termofonto [[Baden-Baden]]]] * [[Bad Radkersburg]] 80° C Okaze de termofonto, la akvo varmegiĝas subtere, aŭ pro vulkana aktivado aŭ pro la profundaj varmegaj teraj rokaĵoj. Dum tio, la plej varmaj fontoj de Mez-Eŭropo atingas en [[Bad Radkersburg]] 80° C, en [[Aachen]] 74° C, en [[Karlsbad]] 72° C kaj en [[Wiesbaden]] 66° C. En vulkanaj areoj, la akvotemperaturo parte proksimiĝas al [[bolpunkto]]. La akvo plej ofte bobelas al tersufraco, malofte kiel [[gejsero]]. Tiam kelkfoje liberiĝas [[sulfuro\|sulfurgasoj]]. * [[Aachen]] 74° C, * [[Karlovy Vary]] 72° C * [[Wiesbaden]] 66° C ~~En vulkanogenaj regionoj la akvotemperaturo foje estas apud la [[bolpunkto]] kaj gasa [[sulfuro]] estas liberigita.~~ La areo kun plej densa koncentreco de varmegaj akvofontoj troviĝas en la Nacia Parko Yellowstone en Usonok ja nomiĝas [[Supra Gejsera Baseno]]. La 62 % de la tutaj varmegaj fontoj troviĝas tie. Ankaŭ [[Islando]] estas konata pro multaj termofontoj. [[dosiero:Geothermal springs map US.png\|thumb\|~~varmegaj fontoj~~Termofontoj en [[Usono]] en ~~[[Nacia Parko Yellowstone\|Yellowstone National Park]]]].~~ == Koloroj == ~~La regiono kun plej granda denseco de varmegaj fontoj troviĝas en la nacia parko de [[Nacia Parko Yellowstone\|Yellowstone National Park]] , kie troviĝas 62 % de la konataj malvarmaj fonto.~~ [[dosiero:Mammoth Hot Springs in yellowstone 7.jpg\|thumb\|[[Mamutaj Termofontoj]] en Nacia Parko Yellowstone]] La tipa termofonto estas blanka ĉe la fonto pro precipitiĝo de [[mineralo\|mineralaj materialoj]] ĉirkaŭ la fonto. Ju pli fore fluas la akvo de la fonto, des pli malvarmiĝas kaj depende de la temperaturo vivas en ĝi [[mikroorganismo]]j kiel [[algo]]j kaj [[bakterio]]j (ekz. [[cianobakterioj]] aŭ ''[[Thermus aquaticus]]''). La kolorojn, kiuj donas tiuj mikroorganismoj varias de helflava tra oranĝo al malhela verdo. ~~Ankaŭ [[Islando]] estas fama pro siaj varmegaj fontoj.~~ == Specifaj termofontoj == ~~== Kuraclokoj==~~ Okaze de [[gejsero]], la subteravamro ne povas sufiĉe rapide cirkulo kaj estiĝas akvovaporo, kiu puŝas la varmon supren kiel gejseron. [[Fumarolo]]j estas varmegaj fontoj, ĉe kiu la la akvo eliĝas en formo de [[akvovaporo]]. Se la elpuŝanta akvo miksiĝas kun ŝlimo kaj argilo, oni parolas pri [[ŝlimpoto]]. Preskaŭ ĉiuj termofontoj (sur kontinentoj) entenas dolĉan akvon, nur tri sana akvon: en Italio ĉe la Vezuvo, sur la japana insulo Hokajdo kaj sur la tajvan insulo Ludao ("Verda Insulo"). ~~Apud varma kaj varmego fonto ofte ekestis [[kuracloko]], foje kun tradicio ĝis la [[Romio\|romia]] epoko.~~ * [[Rennes-les-Bains]], [[Francio]] === Fontoj sur grundo de profunda maro === [[Dosiero:Champagne vent white smokers.jpg\|thumb\|Blanka fumanto de la subtera vulkano [[Eifuku]] (Japanio)]] En la [[profunda maro]] ekzistas longa reto de aktivaj vulkanoj en la [[Mezoceana Dorso]], kie ekzistas termofontoj kun temperaturo de pli ol 400 °C (pro la akvopremo tiu ne estas gasforma). Ili estiĝas pro tio, ke marakvo penetras la terkrusto kaj varmegiĝante elfluas. Dum tio elformiĝas sur la margundo el mineraloj la t.n. [[nigra fumanto\|nigraj kaj blankaj fumantoj]], tubo- aŭ kugloformaj fumtuboj. Malofte estiĝas subteraj termofontoj pro eksoterma kemia proceso. == Uzebleco == [[Dosiero:Jigokudani hotspring in Nagano Japan 001.jpg\|thumb\|Simioj dum banado en japana [[onseno]] en la Simia Parko Jigokudani (Yamanouchi, Prefektujo Nagano)]] La varmegaj kaj varmaj termofontoj estas uzataj ofte por terapeutaj celoj, ĉar ili estas pli riĉaj je solvitaj mineraloj ol malvarmaj fontoj. Oni ofte konstruas [[kuracbanejo]]jn je akvo de la termofonto. La varmoenergio de la termofontoj estas uzeblaj por hejtado aŭ produktado de energio (ĉefe en Islando). == vidu ankaŭ == * [[malvarmakva gejsero]] [[Kategorio:Hidrologio]] [[Kategorio:hidrogeologio]] [[Kategorio:vulkanismo]]

Termofonto: Malsamoj inter versioj