Adomas Jakštas: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 38:
Studis en Matematika kaj Naturscienca fakultato de Peterburga universitato ([[1880]]-[[1881]]), en katolika pastra seminario en [[Kaunas]] ([[1881]]-[[1884]]). En [[1888]] finis Teologian Akademion en [[Peterburg]] kaj estis konsekrita je pastro. En [[1889]] estis ekzilita al Ruslando por 5 jaroj, ĉar li kontraŭstaris ordonon de rusa cara reĝimo, ke katolikaj litovaj gimnazianoj preĝu ruslingve en ortodoksa preĝejo. Dum [[1898]]-[[1900]] profesoris en Kaŭna pastra seminario, dum [[1900]]-[[1905]] - en Peterburga Teologia Akademio. Kun aliaj en [[1905]] preparis programon de Litova Kristano-Demokrata Unio. Ekde[[1906]] loĝis en Kaunas, redaktis litovajn klerikalajn revuojn ''Draugija'' (Societo), ''Ateitis'' (Estonteco), ''Garnys'' (Ardeo). Ekde [[1906]] prezidanto de Societo de Sankta Kazimiro, unu el fondintoj de organizo ''Ateitininkai'' ([[1911]]). Kun aliaj fondis Litovan Katolikan Sciencan Akademion [[1922]], estis ĝia prezidanto (ekde [[1922]]) kaj akademiano (ekde [[1933]]). Li verkadis litove, pole, ruse, latine kaj Esperante. <br />Verkis artikolojn kaj studaĵojn pri literaturaj, artaj, filizofiaj, teologiaj, matematikaj, lingvistikaj, politikaj problemoj, biografiajn eseojn,lernolibrojn de [[trigonometrio]], [[logiko]], [[Esperanto]], poemojn, satirojn, kreadis litovan terminaron pri logiko kaj filozofio.
==Esperantista agado==
Laŭ atesto de [[Antanas Poška]]<ref>[[Litova Stelo]], n-ro 7, [[1938]]</ref> A. Dambrauskas estis unua persono en [[Litovio]], kiu ellernis Esperanton. Studante en [[Petrogrado|Peterburga]] Pastra Akademio en [[1887]] li eksciis pri la apero de [[Esperanto]] kaj tuj sendis al [[L.L. Zamenhof]] poŝtkarton kun promeso lerni Esperanton. En lia arkivo konserviĝis 21 poŝtkartoj, propramane skribitaj de [[L. Zamenhof]]. A. Dambrauskas preparis kaj eldonis lernolibron de [[Esperanto]] por litovoj ''Lingvo internacia de D-ro Esperanto. Eldono litova'' ([[1890]]). La lernolibro estis presita en [[Tilsit]] (tiama [[Germanio]], [[Orienta Prusio]]). Ĝi estis reeldonita en [[1908]]. Ekde fondo de Kovna Esperantista Societo ([[1910]]) li eniris ĝian estraron. En [[1919]] kun aliaj fondis [[Litova Esperanto-Asocio|Litovan Esperanto-Asocion]], estis redaktoro de [[Litova Stelo]] ([[1922]]-[[1926]]).<br />Eldonis kolekton de originalaj versaĵoj ''Versaĵareto'' ([[1905]]), du librojn pri matematikaj problemoj ([[1905]],[[1906]]), filozofajn eseojn ''Malgrandaj pensoj pri grandaj demandoj'' ([[1908]]), tradukis multajn popolkantojn (en la libroj ''El litova poezio'', [[1938]], ''Litovaj popolkantoj'', [[1939]]), preĝkantojn (en ''Litova Almanako'', [[1923]]).<br />Li estis membro de [[Lingva Komitato]], multjara prezidanto de [[Litova Esperanto-Asocio]], direktoro de [[Internacio Katolika]] por [[Litovio]]<ref>Vitas Adomėnas, ''Unua esperantisto en Litovio'', [[Litova Stelo]], n-ro 1, [[1991]], p. 16 </ref>
==Distingoj==
*Titolo ''Honora Profesoro'' de Litovia Universitato por elstaraj meritoj al la scienco ({{dato|15|oktobro|1922}})
*Fakultato de Natursciencoj kaj Matematiko de Litovia Universitato elektis lin ''Honora Doktoro'' ({{dato|14|decembro|1928}})
*Fakultato de Sociaj Sciencoj de Universitato de Vytautas la Granda elektis lin ''Honora Doktoro'' ({{dato|29|januaro|1932}})
*La {{daton|17|novembro|1999}} Kaŭna Teknologia Universitato agnoskis al li titolon de ''Honora Doktoro''<ref>[http://lt.wikipedia.org/wiki/Adomas_Dambrauskas-Jak%C5%A1tas Adomas Dambrauskas-Jakštas]</ref>
==Verkoj==
*Adomas Jakštas, ''Mūsų naujoji literatūra'', 2 t. ("Nia nova iteraturo", 2 vol., [[1923]]-[[1924]])
Linio 60 ⟶ 65:
*A. Dombrovski, ''Esperanto kiel scienca helpilo'' ([[1910]])
*A. Dambrauskas, J. Naujalis, ''Dainos mišriam chorui'' ("Kantoj por miksita ĥoro", [[1912]])
 
 
 
 
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=alexander+dambrauskas&find_code=WRD&x=15&y=9 Verkoj de kaj pri Aleksandro Dambrauskas] en la [http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo]
Linio 69 ⟶ 70:
==Referencoj==
<references/>
 
 
{{DEFAULTSORT:Jakštas, Adomas}}