Respubliko de Ambaŭ Nacioj: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Moldur (diskuto | kontribuoj) eNeniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 55:
==Historio==
La unua paŝo por krei komunan Polan-Litovan ŝtaton estis [[Kreva Unio]] fondita en 1385. En la dua duono de la
Tiel nomata ''ora jarcento de la Respubliko'' komenciĝis fine de la 16-a kaj komence de la 17-a jarcento kiam post milito kontraŭ Rusio la pola-litova Respubliko atingis la plej grandan surfacon dum sia historio. Tiutempe la lando ankaŭ sukcese defendis sin kontraŭ svedaj, rusaj kaj tataraj atakoj. Finon de la ''ora jarcento'' kaŭzis [[Kozakoj|kozakaj]] ribeloj, gvidataj de hetmano Ĥmjelnicki, kiuj komencis militojn kontraŭ najbaraj landoj. En 1654 Pollandon atakis Rusio kaj unu jaron poste komenciĝis tiel nomata ''[[Sveda diluvo]]'' - svedoj ekokupis kaj detruis plejparton de la lando kaj reĝo [[Johano la 2-a Kazimiro]] devis fuĝi al [[Silezio]]. Fine svedoj forlasis Pollandon sed ĝi estis tre malfortigita kaj perdis kontrolon super Livonio (Inflantoj) kaj Duklando Prusio. Nur parte sukcesa por poloj estis milito kontraŭ Rusio pro kiu tamen Pollando perdis grandan teritorion oriente. Posta kadukiĝo de la ŝtato estis ligita kun la regado de [[Mikaelo Korybut Wiśniowiecki]] kaj [[Pola-turka milito en la 17-a jarcento|milito kontraŭ Turkio]]. Pro la milito en [[1672]] la Respubliko perdis [[Podolio]]n kaj [[Ukrainio]]n.
|