Travertino: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
TXiKiBoT (diskuto | kontribuoj)
Aldono de la etimologio.
Linio 2:
'''Travertino''' (de la [[itala lingvo|itala]] ''travertino'', [[latina lingvo|latina]] ''lapis tiburtinus'', "ŝtono el Tiburo" (hodiaŭ: Tivoli (Italio)|Tivoli)) estas pli malpli pora kalkŝtonaĵo kun hela, plej ofte flaveca ĝis bruna koloro. Travertinon eligas malvarmaj aŭ varmaj fontoj de nesala akvo, kiuj entenas [[kalcio]]- kaj [[hidrogenkarbonato]]-[[jono]]jn kaj [[karbondioksido]]n. Tio okazas sen kunago de vivaĵoj (abiote), sed tiel ke karbondioksido emanas el la fontakvo kaj sekve la [[solveblo]]produto por [[kalciokarbonato]] estas superita. Pro tio ankaŭ la nomo '''Fontotofo''' estas uzata. Travertino do estas ŝtonaĵo konsistanta preskaŭ ekskluzive el [[kalciokarbonato]].
 
==Etimologio==
La termino ''travertino'' venas el la latino ''lapis tiburtinus'', kui signifas “ŝtono el Tivoli”. Fakte tiu roko estas delonge elfosita el ŝtonminoj apud la urbo [[Tivoli]], iam latine nomita ''Tibur'' kaj lokita proksimume je tridek kilometroj el [[Romo]].
 
==Uzoj==
Ĝi estas uzata por skulptaĵoj kaj monumentoj kiel ekzemple ĉe la [[Monumento de Libereco (Rigo)]]. En tiu monumento [[klimato]] kaj ĉirkaŭa poluado difektiĝas la ŝtonon, nome [[Travertino]], kiu estas pora materialo, iom post iom disfalis, kaj la poroj progrese pleniĝis je [[fulgo]] kaj partikuloj da [[sablo]]: tiel la blokoj nigriĝis, kaj ekgastigis etajn organismojn, precipe [[muskoj]]n kaj [[likeno]]n.
== Vidu ankaŭ ==