Geokaŝado: Malsamoj inter versioj

'''Geokaŝado''' ([[angla lingvo|angle]] ''Geocaching'' [ĝiokaŝing]) estas [[ludo]] ĉe la limo de [[sporto]] kaj [[turismo]], kiu konsistas en utiligo de [[satelito|satelita]] navigilo[[navigacio|navigaciilo]] de la sistemo ''(GPS, satelita([[Tutmonda loktrova sistemo]])'' kiam oni serĉas kaŝitan objekton (''kaŝkestokaŝujo'', ''kaŝujokaŝkesto'', {{en}} ''cache''), pri kiu oni scias nur ĝiajn [[geografio|geografiajn]] [[koordinato]]jn. Dum la serĉado oni uzas ordinarajn turismajn GPS-navigilojnricevilojn (birilojn kun funkcio de navigaciado). Homo okupiĝanta pri geokaŝado nomiĝas ''geokaŝulogeokaŝanto'', ''geokaŝantogeokaŝisto'' aŭ ''geokaŝistogeokaŝulo''.

== Kaŝkesto, kaŝujoKaŝujo ==

KaŝkestoKaŝujo estas iu akvorezista, plejofte plasta kesto, kanistro ktp. La fondinto de la kaŝkestokaŝujo post ĝia lokigo publikigas ĝiajn koordinatojn en la [[interreto]]. La ujo estu sufiĉe granda, por ke en ĝi enmetiĝu taglibronotlibro, kiu enhavas la pasvorton, kaj en kiun enskribiĝas ĝiaj malkovrintoj. Estas kutimo enmetadi en la kaŝkestonkaŝujon ankaŭ iajn "donacojn por la malkovrinto" (kaŝujaĵojn). La malkovrinto de la kaŝujo rajtas la donacon reteni, sed devus anstataŭe enmeti ion propran por la aliaj partoprenantoj de la ludo. Speciale allogaj kaŝujaĵoj estas [[vojskarabo]]j, kies vojaĝojn intere geokaŝujoj eblas spuri per interreto.

Geokaŝado ekestis en [[Usono]] senpere post kiam la [[1-a de majo|1-an de majo]] [[2000]] la decido de tiama usona prezidento [[Bill Clinton]] forigis la artifikan [[vario]]n, aldonatan en la GPS-signalon, kaj plibonigis tiel la ekzaktecon de tiu ĉi naviganavigacia sistemo por ordinaraj civilaj uzantoj de dekoj ĝis centoj al kelko da metroj. La ludo evoluis de la jam antaŭ [[2000]] ekzistanta simila ludo nomata [[kaŝkestludado]] (''letterboxing''). Malsimile de kaŝkestludado, geokaŝado aldonas la kunigon de la eluzoj de GPS-navigiloj kaj interreto por pliriĉigi la ludon. En januaro de [[2008]] ekzistis en 222 landoj en la tuta mondo pli ol 500 000 geokaŝpunktojgeokaŝujoj, el kio proksimume triono en [[Usono]]. Tutmonde ekzistas pli ol 43 000 ludantoj.

Geokaŝado estas tre populara libertempa okupo dise en Eŭropo, sed ĝi estas ne multe konata inter [[esperantisto]]j. Tamen en la reto jam ekzistas troveblaj spuroj de rilatoj inter Esperanto kaj geokaŝumadogeokaŝado, respektive la pli longe ekzistanta kaŝkestludado. Iuj esperantistoj okupiĝas pri la ludo, aliaj eĉ kreas kaŝaĵojnkaŝujojn kies enhavo temas pri Esperanto kaj kiuj tial povas servi kiel netradicia ilo de informado. En Hungario eĉ ekzistas memstara geokaŝpunkto "Eszperantó" apud la Elvidejo Zamenhof sur la Monto Esperanto! ''(Ili estas oficialaj nomoj sur la mapo!)''

La ĉefa lingvo en la mondo de geokaŝado estas [[angla lingvo|la angla]]. Ĝi estas la lingvo de la lando, kie la ludo ekestis kaj plej furoras, kaj ĝin oni ofte uzas ankaŭ ĉe alilandaj retpaĝaroj pri geokaŝado en dulingvaj priskriboj de geokaŝujoj apud la nacia lingvo. En [[Esperanto]] ankoraŭ ne ekuziĝis stabila terminologio rilata al la ludo, sed diversaj uzantoj proponis interalie la jenajn terminojn:

* '''geokaŝ(lud)anto''' / '''geokaŝulo''' (geocacher) = ''homo, kiu okupiĝas pri la ludo''

* '''geokaŝludi''' / '''geokaŝumi(geo)kaŝumi''' / '''kaŝumigeokaŝi''' (to go geocaching) = ''okupiĝi pri la ludo''

* '''(geo)kaŝujo''' / '''(geo)kaŝkesto''' (cache) ''la serĉata objekto''

Foje oni organizas geokaŝadon kiel programeron de [[Esperanto-aranĝo]]. Tiel faris ekzemple [[Szilvási László]] okaze de organizita EEsperanto-ekskurso al "Fonto Esperanto" apud Budapest[[Budapeŝto]] en [[2006, tiel faris ankaŭ]]; [[Sascha Bittner]] okaze de la 51-a [[Internacia Seminario|IS]] en [[Würzburg]] ([[2007]]/[[2008]]),; [[Marek Blahuš]] okaze de la 52-a IS en [[Biedenkopf]], [[FESTO (esperanto-aranĝo)|FESTO]] en [[Donneville]] en [[2010]] aŭ la [[Tutslovakia renkontiĝo|Tutslovakiaj renkontiĝoj]] en [[2009]] kaj [[2010]]; [[Miroslav Hruška]] okaze de la [[IJK 2009|65-a]] [[Internacia Junulara Kongreso|IJK]] en [[Liberec]] ([[2009]]).

* {{hu}} [http://geocaching.hu/caches.geo?id=3409 Geokaŝpunkto "eszperantó" en Hungario] (apud la Elvidejo Zamenhof sur la [http://www.eszperanto.hu/egyeb/z-kilato.htm Monto Esperanto en Hungario])