Saksio-Pollando: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Coat of Arms of Wettin kings of Poland.svg|thumb|Blazono de [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj|Pollando-Litovio]] dum la regado de la [[dinastio Wettin]]]]
La termino '''Saksio-Pollando''' signifas la [[persona unio|personan union]] ekzistantan ekde 1697 ĝis 1706 kaj ekde 1709 ĝis 1763 inter la elektoprinclando Saksio kaj la nobelorespubliko [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj|Pollando-Litovio]] en persono de [[Aŭgusto la 2-a (Pollando-Litovio)|Frederiko Aŭgusto la 1-a]], elektoprinco de Saksio, respektive Aŭgusto la 2-a, reĝo de Pollando kaj lia tronsukcedanto, reĝo [[Aŭgusto la 3-a (Pollando-Litovio)|Aŭgusto la 3-a]] de Pollando. La persona unio estingiĝis post la morto de Aŭgusto la 3-a en 1763. Plua [[dinastio Wettin|Wettin]]-ida tronsukcedo ne plu realiĝis pro la ŝanĝita interesaro de la rusa regno.
 
== Teritorioj ==
<!--
[[Dosiero:Sachsen-Polen.png|thumb|Persona unio Saksio-Pollando, teritorioj blankaj kun verdaj marĝenoj]]
-->
=== Pollando-Litovio ===
[[Dosiero:Herb Rzeczpospolitej Obojga Narodow (Alex K).svg|thumb|right|100px|Blazono de Pollando-Litovio]]
Kaŭzite pro la fortoraba [[Nordia Milito 1655-1660]], la nobelorespubliko estis lando sen ŝtataj administraj instancoj, kun subevoluinta ekonomio, ne sufiĉaj impostenspezoj kaj armeo, kiuj tauĝis por la tiutempaj postuloj nek kvalite nek kvante.<ref>René Hanke: Brühl und das Renversement des alliances: Die antipreussische Aussenpolitik des Dresdener Hofes 1744–1756, 2006, S. 18</ref> Anstataŭe la nobelorespubliko disponis pri krudmateriala riĉeco kaj pro tio estis interesa por la metie pregita Saksio. La polaj ŝtatoficistoj, la kronarmeo kaj la fisko substaris la [[Sejmo (Pollando)|Sejmon]], kies politikon dominis la potencaj [[Magnato|magnatfamilioj]] kaj aliaj nobeloj. Ilia emo al formado de [[konfederacio]]j ŝanĝis la reĝlandon en eksplodujon. La regnoparlamento de Pollando estis pro ĉi tiuj privatinteresoj relative agomalkapabla ([[Liberum Veto]]); La krono mem havis nur limigitajn enspezojn, kiuj substaris al krontrezoristo [[Jan Jerzy Przebendowski|Przebendowski]]. Tio signifis, ke Pollando havis ekstreman superpezon de la nobelara kontraŭ la monarĥa komponento.
 
=== Elektoprinclando Saksio ===
[[Dosiero:Blason Jean-Georges IV de Saxe.svg|thumb|right|100px|Blazono de Elektoprinclando Saksio]]
La elektoprinclando Saksio disponis pri alte evoluintaj manufakuradomanufakturado kaj metiado. Pro sia maldisa teritorio ĝi validis ankaŭ eŭropskale kiel potenca ŝtato, kiu ankoraŭ fine de la 17-a jarcento superis laŭ interna evoluo Brandenburgion-Prusion, tamen dum la sekvaj jardekoj devis tranceditranscedi la protestantan ĉefrolon en la [[Sankta Romia Imperio]] al Brandenburgio.
 
== Literaturo ==