Kiel registrite je 18:27, 23 mar. 2006 redakti Narvalo (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 46 873 redaktoj Neniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 18:48, 23 mar. 2006 redakti malfari Yekrats (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Kontrolantoj, Administrantoj 69 951 redaktoj e ligiloj Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[image:knossos_r5.jpg\|thumb\|right\|200px\|Knossos]] '''Knossos''' aŭ '''Knoso''' estis urbo sur la antikva [[Kreto]], ĝis estis la sidejo de la legenda Minoa reĝo, plej grava centro de la [[Minoa civilizo]]. La urbo situas sur monteto ĉe kunfluo de du riveroj, ĉ. 10 km de la norda marbordo de Kreto. La elfosadoj de Knossos komenciĝis per gvido de Siro [[Arthur EVANS]], en [[1900]]. La elfositaj palaco kaj aliaj konstruaĵoj formis centron de altkultura [[bronzepoko\|bronzepoka]] civilizo. Tiu kulturo havis gvidantan rolon inter [[1600 a. K. ~~1600~~]] kaj [[1400 a.K.]] ĉe la [[Egea maro]]. La unuaj loĝantoj de Knossos supozeble alvenis el [[Malgranda Azio]] en la [[7-a jarmilo a.K.]]. Ili konstruis socion bazitan je la [[agrikulturo]]: ili kultivis ~~tritikon~~[[tritiko]]n, bredis bestojn. Ili uzis ekde la frua minosa epoko (3000–2000 a.K.) bronzon, faris emajlitajn ceramikaĵojn, gravuritajn ~~sigelojn~~[[sigelo]]jn kaj [[juvelo\|orjuvelojn]]. Pli poste ili enkondukis la hieroglifan skribon kaj komercis kun [[Egiptio]]. La unua knossosa palaco konstruiĝis en la meza minosa epoko inteer 2000–1580 a.K.. Tiam unu kvadratan korton ĉirkaŭis aparte starantaj konstruaĵoj. La knossosa ceramikaĵo havis elstaran kvaliton kaj tiutempe estis farita per kolora pentrado sur nigra-emajla bazo. [[Image:Knossos throne.jpg\|thumb\|right\|200px\|tron-ĉambro]] Linio 13: Knossos estis kunligita per pavimitaj vojoj al aliaj urboj de [[Kreto]]. La minosa murpentrado floradis tiutempe, ĝi uzis la temojn danco, sporto, delfenojn en natura stilo. La pli fruan hieroglifan skribon ŝanĝis nova skribo, la lineara A. Ekde [[1580 a.K.]], la minosa kulturo ekspansiis al la greka tero, je kies efiko elevoluis la mukenea kulturo. La mukene-anoj akiris iam dum la 15-a jc a. K. la regpotencon super Knossos. La skribon lineara A ŝabĝis nova skribo, la lineara B, kiun oni uzis eĉ en la mukeneaj centroj. Tiu skribo – laŭ ĝenerale akceptita opinio – respegulas la praan avrianton de la greka lingvo. Iom post 1400 a.K., la „lasta palaco” neniiĝis en incendio kaj en la sama tempo okazis incendio ankaŭ en aliaj komunumoj de Kreto. Post tio, Knossos iĝis unu el la multaj urboj, kiun oni loĝis ankoraŭ jarcentojn. La politika centro de la Egea Maro iĝis [[Miceno\|Micene]].

Knossos: Malsamoj inter versioj