Eŭnuko: Malsamoj inter versioj

'''Eŭnuko''' (el la [[Greka lingvo|grekaj]] vortoj: ''euné'' lito, ''echô'' gardi) estas [[viro]], kiu estis [[kastro|kastrita]], do oni forprenis de li la [[testiko]]jn. La fenomeno estas konata en preskaŭ ĉiuj epokoj de la homa historio kaj en multaj kulturoj. Parte oni forprenis ankaŭ la [[peniso]]n.

Oni diferencigas inter frua kastrado antaŭ aŭ dum la [[pubereco]], kaj malfrua kastrado post la 20-a vivojaro. Forpreno de la testikoj antaŭ la pubereco havas plej drastajn sekvojn -— kelkaj, sed neniel ĉiuj, el tiuj sekvoj relativiĝasriveliĝas dum la jaroj post la pubereco. La korpaj evoluoj ligitaj al la pubereco, kiuj dum la momento de la kastrado jam okazis -— ekzemple la virigo de la voĉo, formo de la ostaro, barbokresko, kaj evoluo de peniso kaj testikoj -— restas neŝanĝitaj post la momento de kastrado aŭ nur minimume malevoluas.

Se oni forpreniforprenis testikojn de eŭnuko malpostantaŭ [[pubereco]], eŭnuko estas [[aseksualo]], kvankam li havushavas penison,. sedSed se oni forprenis la testikojn post puberteto, la eŭnuko ne estas aseksualo, kaj se tia eŭnukoli havas penison, li povas rigardisperti erektion[[erektiĝo]]n. En [[Romio]] iu virinoj volisŝatis amoron volonteamori kun eŭnuko–eŭnukoj, ne nur ĉar ili ne volis fariĝi gravedecagravediĝi, sed ankaŭ, ĉar tia eŭnukoj povaspovis rigardisperti plejpli longatempelongatempan erektiojnerektiĝon ol aliaaliaj viroj.

Origine la "«malvirigo"» estis severa, plej malhonoriga puno. Sed post kiam kastritoj vivis en la socio, la regantoj komencis ekapreziekaprezis ilin:. Ĉar eŭnukojEŭnukoj por aliaj viroj ne estis biologiaj konkurantoj, do eblis pli fidi ilin. Nek ili povus forpreni la propran edzinon, nek produktigeneri infanojn, kiuj povus konkurenci aŭ esti danĝeraj por la propraj idojdoj. Tial iuj eŭnukoj iĝis plej honorataj kaj aprezataj kunsilantojkonsilantoj kaj gardantoj.

En kelkaj [[brazilo|brazilaj]] indiĝenaj [[tribo]]j de la [[tupioj|tupia popolo]], estas memvola kastriĝo inter militistoj, post kiam liili havis jam idojn, ĝenerale ĉirkaŭ 30-jaraĝe. Tiuj triboj pensis ke amoro prenus forton de viro, kaj se li estus kastrita, li havus pli da forto kaj kuraĝo dum la bataloj. Por kastriĝi, viroj metis [[mielo]]n sur seksaj organoj kaj postposte metis ilin en ujo de karnmanĝantajkarnomanĝantaj [[formiko]]j dum tri sinsekvaj tagoj. Tio ankaŭ estis rigardita kiel pruvo de kuraĝo.

* [[Cai Lun]] ([[50]]-[[121]]), [[ministro]] de [[Ĉinio]];

* [[Narseso]] ([[490]]-[[574]]), [[Generalo]]generalo de [[Romio]];

* [[Al-Munis]] ([[908]]-[[933]]), [[Generalo]]generalo de [[abasidoj]];

* [[Johano Orphanotrophos]], [[Generalo]]generalo de [[Bizanco]];

* [[Zheng He]] ([[1371]]-[[1433]]), [[Admiraloadmiralo]] de [[Ĉinio]];