Ilitio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 7:
[[Heziodo]]<ref>[[Heziodo]]. ''[[Teogonio]]'', 921.</ref> (ĉ. [[-700|700 a.K.]]), [[Apolodoro (verkisto)|Apolodoro]]<ref>[[Apolodoro (verkisto)|Apolodoro]]. ''[[Mitologia biblioteko]]'', 1.3.1.</ref> (ĉ. [[-180|180]]-[[-120|120 a.K.]]) kaj [[Diodoro Sicila]]<ref>[[Diodoro Sicila]]. ''[[Historia biblioteko]]'', 5.72.5.</ref> (ĉ. [[-90|90]]-[[-27|27 a.K.]]) konsideris Ilition filino de [[Zeŭso]] kaj [[Hera|Hero]], do fratino de [[Hebo]] kaj [[Areso]], sed [[Paŭzanio (geografo)|Paŭzanio]] ([[2-a jarcento a.K.]]) mencias pli antikvan version, nuntempe malaperitan. Laŭ li, la [[Likio|likia]] [[Oleno]], la unua poeto, verkis por la [[Delfo|delfanoj]] himnojn dediĉitajn al la gedioj, kaj inter ili al Ilitio. En ĝi, li nomas la diinon «La ŝaĝa ŝpinistino» (sendube identigante ŝin kun [[Moiroj|Destino]]<ref name="F">[[François Nöel]]. ''Dictionnaire Universel de la Fable et de la Mythologie''.</ref>) kaj konsideras ŝin pli aĝa ol [[Krono (dio)|Krono]]<ref>[[Paŭzanio (geografo)|Paŭzanio]]. ''[[Priskribo de Grekio]]'', 8.21.3. [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Paus.+8.21.3&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0160].</ref>, la plej juna el la idaro de [[Geo]] kaj patro de Zeŭso. Same, la zorgeme preciza mitologo [[Pindaro]] ([[-522|522]]-[[-443|443 a.K.]]) faras neniun mencion al Zeŭso kiel patro de Ilitio:
:''Diino de akuŝado, Ilitio, servistino de la trono de la profund-meditemaj Moiroj, filino de ĉiopova Hero, aŭskultu mian kanton''<ref>[[Pindaro]]. ''[[Nemeaj himnoj|Sepa nemea himno]]''.</ref>.
 
''[[La belulino el Duraso]]'', granda [[mozaiko]] el [[4-a jarcento a.K.]], montras ĉefan virinan figuron, verŝajne bildigon de Ilitio<ref>Banko de [[Albanio]] [http://www.bankofalbania.org/web/Explanation_for_coin_of_2004_The_bele_of_Durres_2775_2.php?kc=0,6,3,6,0 "La bela el Duraso" sur monero]</ref>. Vaz-pentristoj ilustrantaj la naskiĝon de [[Atena|Ateno]] el la kapo de Zeŭso, ofte prezentadis helpantan Ilition (aŭ du ilitiojn), kun levitaj manoj en [[Epifanio|epifania]] gesto.
 
Laŭ antikva himno atribuita al Oleno kaj ofte deklamata en Deloso, Ilitio, malgraŭ sia proverba ĉasteco, estis la patrino de [[Eroso]] ([[amo]])<ref>Paŭzanio. ''Priskribo de Grekio'', 1.18.5 kaj 9.27.2.</ref>. Ĝis tiam, oni konsideris la viv-generantan estaĵon senpatra esenco de la naturo. Ankaŭ la elisanoj atribuis filon al ŝi, ĉar laŭ ilia tradicio la loka diaĵo [[Sozipoliso]], protektanto de la ĉef-urbo, estis ankaŭ filo de Ilitio<ref>Paŭzanio. ''Priskribo de Grekio'', 6.20.2.</ref>.
Linio 48 ⟶ 46:
 
Laŭ [[Homero]], Ilitio estis «la diino de la nask-penado»<ref>[[Homero]]. ''[[Iliado]]'', 11.270; 16.187 kaj 19.103.</ref>. La [[Iliado]] priskribas ŝin ĉu kiel unika diaĵo, ĉu multobligita en la [[Ilitioj]], filinoj de Hero (diino pri geedziĝo) al kiu ili obeis<ref>[[Ovidio]]. ''[[Metamorfozoj]]'', 9.85.</ref>, malfortigante la nask-doloron<ref>Homero. ''Iliado'', 11.270 kaj 19.103.</ref>. Tiu obligado simbolis ankaŭ la duoblan agadon de la diino (helpante la akuŝadon aŭ male), kiun oni atribuis respektive al du malsamaj ilitioj<ref name="P1">Paŭzanio. ''Priskribo de Grekio'', 1.44.3.</ref>.
 
''[[La belulino el Duraso]]'', granda [[mozaiko]] el [[4-a jarcento a.K.]], montras ĉefan virinan figuron, verŝajne bildigon de Ilitio<ref>Banko de [[Albanio]] [http://www.bankofalbania.org/web/Explanation_for_coin_of_2004_The_bele_of_Durres_2775_2.php?kc=0,6,3,6,0 "La bela el Duraso" sur monero]</ref>. Vaz-pentristoj ilustrantaj la naskiĝon de [[Atena|Ateno]] el la kapo de Zeŭso, ofte prezentadis helpantan Ilition (aŭ du ilitiojn), kun levitaj manoj en [[Epifanio|epifania]] gesto.
 
[[Dosiero:Exaleiptron birth Athena Louvre CA616 n2.jpg|thumb|left|Du [[Ilitioj]] ĉeestas la naskiĝon de [[Atena|Ateno]] en [[epifanio|epifania]] gesto, laŭ [[Atiko|atika]] [[tripiedo]] malkovrita en [[Tebo (Grekio)|Tebo]]. La tradicio multobligis la figuron de '''Ilitio''' per multaj samcelaj aŭ antagonismaj diinoj.]]
Linio 80:
 
== Ilitio, patro de Jasiono ==
Krom la antaŭe priskribita, '''Ilitio''' aŭ '''[[Ilitioso]]''' estis ankaŭ la nomo de plia [[rolulo]] en la helena mitologio. Laŭ [[Higeno (verkisto)|Higeno]]<ref>[[Higeno (verkisto)|Higeno]]. ''Fabloj'', 270.</ref>, li estis la patro, kun la [[plejado]] [[Elektro (mitologio) #Elektro, la plejado|Elektro]], de la [[agrikulturo|agrikultura]] [[kultado de herooj|heroo]] [[Jasiono]], kvankam la plimulto de la versioj konsideras ke lia vera patro estis [[Zeŭso]].
 
== Eksteraj ligiloj==