Knossos: Malsamoj inter versioj

La unuaj loĝantoj de Knossos supozeble alvenis el [[Malgranda Azio]] en la [[7-a jarmilo a.K.]]. Ili konstruis socion bazitan je la [[agrikulturo]]: ili kultivis [[tritiko]]n, bredis bestojn. Ili uzis ekde la frua minosa epoko (3000–2000 a. K.) bronzon, faris emajlitajn ceramikaĵojn, gravuritajn [[sigelo]]jn kaj [[juvelo|orjuvelojn]]. Pli poste ili enkondukis la hieroglifan skribon kaj komercis kun [[Egiptio]].

Grandan parton de la urbo detruis sismo ĉ. 1720 a. K.. Oni rekonstruis la palacon kaj nun grandaj kolonaj koridoroj kaj ŝtuparejoj interligis la konstruaĵojn de la monteta areo. Oni povas vidi nun ruinaĵojn de tiu ĉi palaco sur la elfosadejo. La administraj kaj ceremoniaj ejoj situis sur la okcidenta flanko de la centra korto. Oni povas eĉ hodiaŭ vidi tiun gipsan tronon, en kiu sidis la regoj de Knossos. En tiu parto, en mallarĝaj [[subterejo]]j rezervis oni la grenon, oleon kaj al trezoraĵojn. Ĉe la nordokcidenta parto de la akorto situis metiejoj, ĉe la sudokcidenta loĝ-ĉambroj. La palaco havis zorgeme ellaboritan kanalan kaj akvoduktan sistemojn, kiuj certigis akvon kaj higienion por la palaco. (eĉ la necesejoj estis akvolavitaj).

[[Dosiero:Dolphin Mural Knossos.jpg|250px|rightdekstra|eta|murpentraĵo]]

Knossos estis kunligita per pavimitaj vojoj al aliaj urboj de [[Kreto]]. La minosa murpentrado floradis tiutempe, ĝi uzis la temojn danco, sporto, delfenojn en natura stilo. La pli fruan hieroglifan skribon ŝanĝisanstataŭis nova skribo, la [[linearalinia skribo A]].

Ekde [[1580 a.K.]], la minosa kulturo ekspansiis al la greka tero, je kies efiko elevoluis la mukenea kulturo. La mukene-anoj akiris iam dum la 15-a jc a. K. la regpotencon super Knossos. La skribon linearalinian A ŝanĝis nova skribo, la [[linearalinia skribo B]], kiun oni uzis eĉ en la mukeneaj centroj. Tiu skribo – laŭ ĝenerale akceptita opinio – respegulas la praan varianton de la greka lingvo.

Iom post 1400 a. K., la „lasta palaco” neniiĝis en incendio kaj en la sama tempo okazis incendio ankaŭ en aliaj komunumoj de Kreto. Post tio, Knossos iĝis unu el la multaj urboj, kiunkiujn oni loĝis ankoraŭ jarcentojn. La politika centro de la Egea Maro iĝis [[Miceno|Micene]].