Ladislao la 4-a (Pollando-Litovio): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
e lingve pol.
Linio 1:
[[Dosiero:Portret koronacyjny Władysława IV Wazy.jpg|thumb|Kronada portreto de Ladislao la 4-a|250px]]
'''Ladislao la 4-a Vasa''' (n. [[9-an de junio]] [[1595]] Lobzov apud [[Krakovo]] - m. [[20-an de majo]] [[1648]], Mereĉ (nuntempe Merkine en [[Litovio]])) estis caro de Rusio (de 1610), reĝo de [[Pollando]] kaj [[Listo de regantoj de Litovio|granddukogranda duko de Litovio]] (1632-1648).
 
== Biografio ==
Ladislao estis filo de [[Sigismondo la 3-a Vasa]]. En la komencoKomence de sia regado, li venkis [[Rusio]]n,. kaj laŭLaŭ la kondiĉoj de la packontrakto, subskribita la 14-an de aprilo 1634, lia ŝtato ricevis terojnteritoriojn, inter kiuj estis la urbo [[Smolensk]], sed Ladislao mem devis rezigni pri la titolon detitolo "rusia reĝo", kiun li ricevis de moskvaj [[bojaro]]j dum la [[Granda Malordo (Rusio)|Granda Malordo]]. Post la morto de la svediasveda reĝo [[Gustavo la 2-a Adolfo (Svedio)|Gustavo la 2-a Adolfo]], Ladislao klopodis ekregi en [[Svedio]], pri kies tronontrono li fine rezignis en la jaro 1635.
 
Diference de sia patro, Ladislao estis pli religie liberala. Ĉe lia kortego esisestis multe da protestantoj. En la jaro 1645, strebanteStrebante al socia paco li kunvokis konsilionen la jaro 1645 konsilantaron el katolikoj kaj protestantoj. Sed li ne povis haltihaltigi ribelojn de [[kazakoj]], kiuj estis celitajcelantaj unue, kontraŭ la pola nobelaro. Kiel rezultoRezulto de komencitala ribelo, kiu startis en la jaro 1648 ribelo, estis perdo de parto de la [[Ukrainio|ukrainiaj terojteritorioj]] kajkiujn subiĝoekde detiam ĝi alregis [[Rusio]].
 
Ladislao ofte vivis en [[Vilno]],. granddukaLa tiea palaco de ĉila tiugranda urboduko estis politika kaj kultura centro. En la palaco havisLadislao donis aŭdiencojn al eksterlandaj diplomatoj kaj okazigis spektaklojn, estiskiuj surscenigitajfamiĝis famajtra entuta Eŭropo. spektaklojEkzemple (en la jaro 1636 oni prezentis la operon "Rabo de Helena". Ĝi estis surscenigitala unua opero en [[Grandduklando de Litovio|Litovio]]. [[opero]]Krome "Ŝtelookazis de Helena")bestoĉasadoj, ĉaskuroj de bestoj (ursojmaskeradoj kaj bovoj), maskeradoj, baloj.
 
{{sinsekvo