Najado: Malsamoj inter versioj

Laŭ la [[helena mitologio]] '''najadoj''' ([[greka lingvo|greke]] Ναιάδες ''Naiádes'', Ναίδες ''Naídes'' aŭ Νάιτιδες ''Náitides'', el νάειν, ‘flui’ kaj νἃμα, ‘fluanta akvo’) estis la [[nimfo]]j rilatajrilantaj kunal nemara fluanta akvo ([[fonto]]j, [[puto]]j, [[rojo]]j kaj riveretoj), kiuj diece personigis la akvofluaĵon kie ili loĝis, same kiel la [[oceanido]]j faris pri [[rivero]]j kaj aliaj antikvaj spiritoj pri nefluantaj akvoj kielkiaj lagetoj kaj diglagoj.

AntikvajLa antikvaj grekoj pensis ke ĉiu akvo en la tuta mondo apartenis al la sama vasta unuaĵo: mara akvo filtriĝis ĝis la profunda subtero kaj poste spruĉis sur ĝia surfaĉo, formante riverojn kaj fontojn, kiuj poste revenis al granda oceano. Do, kvankam najadoj rilatis nur kunal nemara akvo, kutimela rakontojrankontaro miksaskutime konfuzas ilin kun oceanidinojla [[oceanidino]]j (diaj personigoj de mara akvo) kaj nerejdojla [[nereidino]]j (nimfoj de la [[Mediteraneo|Mediteranea maro]]). Pro tio, ekzemple, oni diris ke [[AretusaAretuso]], fonta nimfo, fluisfluadis sub la [[Peloponezo]] kaj la Mediteraneo kaj spruĉisspruĉadis poste en [[Sicilio]].

Same kiel la ceteraj nimfoj, la najadoj estis inaj spiritoj kuj tre longe vivis, sed estis mortulinoj. TialKaj tial kial iliasia ekzisto rilatis kunal akvoakva fluado, se iliasia fonto aŭ rivereto sekiĝis ili, simple, mortis.

Ilia genealogio diferencas dependantedepende de laĉiu verkisto. [[Homero]] multfoje nomas ilin ''filinoj de [[Zeŭso]],'' sed ankaŭ asertas ke ilia patro estis la [[titano]] [[Oceano (mitologio)|Oceano]]. Kutimas ankaŭ konsideri ilin filinoj de la [[oceanido|rivero]] kie ili loĝas. Tiaj akvaj estaĵoj oftas ankaŭ en aliaj mitologioj kaj legendoj tra Eŭropo, eĉ ene de tiuj tute ne rilatajrilantaj kunal la greka kulturo, kielkiaj la putaj diinoj de la nordokcidentaj [[keltoj]]. De tiu kulto, ekzemple, devenis poste, dum [[mezepoko]], kelkaj historioj pri lokaj sanktuloj kaj la demono nomata [[MelusinaMelusino]].

Ĉiu fonto havis ĝiansian propran najadon aŭ aron da ili (kutime, fratinoj) kaj ĝiansian propranrespektivan legendon. De la pratempoj ĉiu komunumo adoris ĝiansian lokan akvonimfon kiel peranto de tera kaj homa fekundeco. Dum ceremonioj pri oficiala plenkreskado, junuloj oferis iliajnsiajn infanajn hartufojn al ili. Ofte najadoj havas sanigintan povon, kaj tial malsanuloj trinkis ilian akvon aŭ (ne tro kutime) baniĝis en ĝi. Pro tio famis [[LernaLerno (Grekio)|Lerno]], kie oni ceremonie dronigis bestojn. Multaj [[orakolo]]j troviĝis apud tiuj sanigaj fontoj, kaj de ĝia sciiga povo devenas la historio de [[Aristeo]], duondio kiu, serĉante siajn abelojn, estis invitita subakviĝi de sia onklino [[Aretusa]]Arestuso subakviĝi en rivero, kaj tiel la animoanimoj de dronintodronintoj donis al li per la najadoj tre utilajn konsilojn, pere de la najadoj.

Tamen, kelkaj najadoj ankaŭ danĝeris: baniĝi en ilia akvo aŭ rekte rigardi ilin povis esti konsiderata puninda [[sakrilegio]]. Tiam, la ofendinto kutime freneziĝis. Ili povis esti ankaŭ tro pasiemaj kaj ĵaluzaj: la [[Argonaŭtoj|argonaŭto]] [[Hilaso]] estis forkaptita de najadoj pro sia beleco, kaj [[Dafno (mitologio)|Dafno]] blindigita fare de sia amantino [[Nomia]] kiam ŝi malkovris lian nefidelecon.

Multaj gloraj genealogioj (ekzemple tiuj de [[Ikario]], [[Eriktonio]] aŭ [[Tiesto]]) devenas de najado. La mitologiisto [[Robert Graves]] opiniis ke, per tiaj geedziĝoj inter herooj kaj lokaj najadoj, la helenoj pravigis ilian alvenon kaj regadon sur la urbo. Tia estis, ekzemple, la historio de [[Hipseo]], lapita reĝo kiu edzinigis [[Klidanopo]]n kaj estis patro per ŝi de [[Cireno]]. Laŭ Graves, saman originon havis la konstantaj enamiĝoj kaj perfortoj de Zeŭso, kiuj simbolas la anstataŭigon de antikvaj kultoj per latiuj olimpaj.

# Krenidinoj[[Krenidino]]j (fontoj)

# Heleadinoj[[Heleadino]]j (diglagoj)

# Limnadinoj[[Limnadino]]j (lagoj)

# Pegeinoj[[Pegeino]]j (spruĉoj)

# Potamidinoj[[Potamidino]]j (riveretoj)