Karlo la 5-a surĉevale en Mühlberg: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Nova paĝo: 270px|eta|dekstre|Karlo la 5-a surĉevale en Mühlberg '''Karlo la 5-a surĉevale en Mühlberg''' aŭ en [... |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Carlos_V_en_Mühlberg,_by_Titian,_from_Prado_in_Google_Earth.jpg|270px|eta|dekstre|Karlo la 5-a surĉevale en Mühlberg]]
'''Karlo la 5-a surĉevale en Mühlberg''' aŭ en [[hispana]] '''''Carlos V a caballo en Mühlberg''''' estas [[portreto]] [[Oleo-pentrado|pentrita olee]] sur [[tolo]] fare de la pentristo [[Tiziano Vecellio]] en [[1548]]. La venecia artisto realigis ĝin por reprezenti la imperiestron de la [[Sankta Romia Imperio]] kaj reĝo de Hispanio, [[Karlo la 5-a (Sankta Romia Imperio)|Karlo la 1-a]], kiel triumfinto de la [[Batalo de Mühlberg]] ([[
== Surĉevala portreto ==
En tiu [[portreto]] rajda aŭ sur [[ĉevalo]], la [[imperiestro]] montriĝas kiel ''soldato de Kristo'' defendanto de la kristaneco atakita ekde interne de la [[Protestantismo]]. Li kunportas longan lancon, kiu rememoras pri [[Sankta Georgo]], kiu laŭlegende mortigis drakon (mita besto asocia al [[herezio]]), kaj pafilo ĉe la selarmaturo. Ĉiukaze la pentraĵo elstaras ankaŭ pri tio kion ĝi ne montras, nome ĝi ne volis emfazi sur la milita venko, kaj la fona pejzaĝo estas trankvila, sen trupoj nek iu ajn reprezento de venkitaj malamikoj.
Per tiu verko, Tiziano resumas la antikvajn idealojn [[Kavalerio|kavaleriajn]] de [[Burgonjo]], kiujn la imperiestro konis, kun abundaj referencoj al la klasika mondo. Karlo la 5-a estis ofte nomita ''Cesar Carolus'' (Karolo Cezaro), kiel klopodo por rilatigi lin al la [[Romia Imperio|romiaj imperiestroj]]. Tiziano kombinas la [[stereotipo]]jn de mezepoka kabaliro kaj de imperiestra estreco, kaj kreas tiele resumon de publika figuro tiom kompleksa kiom estis tiu de Karlo la 5-a, kiu devis administri kaj unuigi imperion transoceanan kun multajn lingvoj kaj kulturoj.
La pentraĵo rememoras la venkon de la armeo de Karlo la 5-a en la [[batalo de Mühlberg]], okazinta la pasintan jaron. Montras la imperiestron rajde, halte antaŭ la rivero [[Elbo (rivero)|Elbo]]; malantaŭ li, estas nur [[arbaro]]. Kaj la lumo kaj la koloroj estas varmaj, ruĝaj, okroj. La vizaĝo de la imperiestro estas serioza kaj nemovebla. Tiziano estis tre lerta, ĉar li mildigis la plej malfavorajn trajntojn de la monarko (nome [[prognatismo]]).
<!--Parece que el cuadro no fue encargado por el monarca, sino por su hermana [[María de Austria (1505-1558)|María de Hungría]]. Una anécdota repetidamente contada es que el lienzo fue derribado por el viento mientras se secaba, resultando dañado en la grupa del caballo. La grieta, cuentan, fue reparada por otro artista, [[Christoph Amberger]]. Las [[radiografía]]s confirman la existencia de tal daño.
Conservado en los diferentes palacios reales que el rey se hizo construir en España, el cuadro sufrió el incendio del [[Alcázar de Madrid]] en [[1734]]. Se atribuye a ese siniestro el oscurecimiento de la zona inferior, donde los colores de la tierra y la hierba se ven quemados y reducidos a un ocre oscuro. Afortunadamente, las partes esenciales se conservan mejor y actualmente se aprecian en todo su esplendor, gracias a una reciente limpieza. La obra pasó, con una parte importante de la colección real española, al [[Museo del Prado]] en el [[siglo XIX]], donde en la actualidad se exhibe.
== Curiosidades ==
El mismo tema de la [[Batalla de Mühlberg]] fue representado pocos años después por [[Martin van Heemskerck]], en un diseño grabado por Coornhert. Pero lo hizo de manera fantasiosa, con una estética [[manierista]]. Por el contrario, Tiziano muestra aquí al emperador con el atuendo que realmente llevó en la batalla. Como dato curioso, la armadura, labrada en oro y plata, se conserva en la Real Armería del [[Palacio Real de Madrid]], junto con las galas del caballo. Tiziano pintó todos los elementos con minuciosidad, dentro de su técnica más bien suelta que da prioridad al color sobre las líneas.
Una copia del cuadro de Tiziano, pintada por [[Alonso Sánchez Coello]], se conserva en el [[Hospital Tavera]] de [[Toledo]].-->
== Referencoj ==
| |||
