Milita stato en Pollando: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 10 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q718605)
eta kompletigo
Linio 6:
La 28-an de decembro, post likvido de la lastaj strikoj en [[minejo]] "Piast", oni maldungis 2000 laboristojn. La 31-an de aŭgusto 1982, dum protestoj okaze de la dua datreveno de la [[Strikoj en la Pola Marbordo|aŭgustaj interkonsentoj]], en 34 vojevodioj oni arestis pli ol 5000 personojn – 3000 estis akuzitaj kaj 126 juĝitaj. 800 ĵurnalistojn oni forĵetis de la laboro. Kelkaj gazetoj estis likviditaj, kiel "Kultura" aŭ "Czas". Oni punis organizaĵojn de studentoj, verkistoj kaj artistoj, kiuj ne volis subordiĝi. La 5-an de januaro 1982 estis malfondita Sendependa Asocio de Studentoj (multaj membroj arestitaj), la 20-an de marto 1982 oni likvidis Asocion de Polaj [[ĵurnalisto|Ĵurnalistoj]], en 1983 Asocion de Polaj [[Artisto]]j Plastikistoj, Asocion de Polaj [[Literaturo|Literaturistoj]] kaj estararon de pola [[PEN-klubo internacia|PEN Klubo]]. Reprezalioj kontraŭ intelektuloj, manko de materiaj perspektivoj kaj politika libereco kaŭzis elmigradon de miloj da [[sciencisto]]j, [[kuracisto]]j, [[inĝeniero]]j. Entute [[elmigrado|elmigris]] ĉ. unu miliono de [[poloj]].
 
En 2006 [[Instituto pri Nacia Memoro]] pritaksis nombron de mortaj viktimoj de la milita stato (ekde la 13-a de decembro 1981 ĝis la 22-a de julio 1983), kiuj estis mortigitaj dum strikoj kaj manifestacioj je 56 personoj. Tuta nombro de la viktimoj en la jaroj 1981-1989 egalas al ne malpli ol 91 personoj, kion fiksis esploranta [[krimo]]jn de la milita stato Eksterordinara Parlamenta Komisiono en la jaroj 1989-1991. Oni tamen ne klarigis ĉ. 90 kazojn de sekretaj politikaj [[murdo]]j faritajn antaŭ kaj post 1989. kiel ekzemple kaze de lernanto [[Emil Barchański]] aŭ pastroj [[Stefan Niedzielak]] kaj [[Jerzy Popiełuszko]].
 
==Akuzo de 2007 kontraŭ organizantoj de la milita stato==
Linio 72:
* la 30-a de januaro
 
- [[Tago de Solidareco kun Pollando]] celebrata en multaj eksterlandaj urboj
 
* la 1-a de februaro 1982
Linio 184:
* Jan Skórzyński, Marek Pernal, ''Gdy niemożliwe stało się możliwe. Kalendarium Solidarności 1980-89'' (Kiam neebla iĝis ebla. Kalendaro de Solidareco 1980-89), Świat Książki, Warszawa 2005, p. 288 ISBN 83-247-0114-1
* [[Antoni Dudek]]: ''Stan wojenny w Polsce 1981-1983'' (Milita stato en Pollando 1981-1983), Warszawa: [[Instituto pri Nacia Memoro|Instytut Pamięci Narodowej]]. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu (Komisiono pri Persekutado de Krimo Kontraŭ Pola Nacio), 2003. ISBN 83-89078-22-8
* [[Antoni Dudek]] kaj Krzysztof Madej: ''Stan wojenny w Polsce. Stan badań'' (Milita stato en Pollando. Etapo de esploroj); [http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/239/3757/Stan_wojenny_w_Polsce_Stan_badan.html#_Toc533052462] (interreta publikaĵo).
* Tadeusz Ruzikowski: Stan wojenny w Warszawie i województwie stołecznym 1981-1983 (Milita stato en [[Varsovio]] kaj la ĉefurba [[vojevodio]] 1981-1983), Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2009. ISBN 978-83-7629-089-8
* Leopold Labedz, ''Poland Under Jaruzelski: A Comprehensive Sourcebook on Poland During and After Martial Law''
* George Sanford, ''Military Rule in Poland: The Rebuilding of Communist Power, 1981-1983''
 
==Vidu ankaŭ==