Pezo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Gravita_akcelo_sur_la_tero.svg|thumb|300px|Pezoforto aganta al maso de 1 kg]]
La '''pezo''' aŭx '''pezoforto''' deestas objektola donas[[forto]] ĝiarezultanta gravita altiro, kiu estas mezurata perde la [[gravito|gravita]] altiro. La [[SI]]-unuo de la pezo estas la [[neŭtono]] ([[N]]).
 
La pezo de objekto kalkuliĝas kiel [[produto]] de la [[maso]] '''m''' kaj la [[gravita akcelo]] '''g'''. Ĉar la gravito sur ĉiu loko sur la Tero estas pli-malpli konstanta, tial la maso de korpo en la ĉiutaga parolo multfoje nomiĝasestas nomata pezo.
 
La [[SI]]-sistemo, enkondukita en [[1960]], anstataŭigis la malnovan forto-unuon kilofunto (kp) per la nova [[neŭtono (unuo)|neŭtono]] (1 kp = 9,806 N).
 
La gravito sur la [[Luno]] estas pli malgranda ol sur la [[Tero]]. Tio signifas, ke korpo, kiu estas mezurata sur la Tero, havas la saman [[maso]]n sur la Luno, sed ĝiala pezoforto tieaganta al ĝi estas malpli granda.
 
La gravito varias iomete sur la tersurfaco, je ĉ. 0,5% (ĉe [[ekvatoro]] meze de la Tero estas '''g'''=9,7803 m/s<sup>2</sup>, ĉe la [[poluso]]j '''g'''=9,8322 m/s<sup>2</sup>, kaj al tio aldoniĝas la [[vertikalgradiento]] de -3,05x10<sup>-3</sup> m/s<sup>2</sup> je radiusa km). Sed ĝi ne estas granda diferenco. Ekzemple se homo pezas 80kg en iu loko, la diferenco (0,5%) estos nur ĝis 400g, kiu estas vere nerimarkinda diferenco en la pesilo. Oni povas facile malgajni 400g simple urinante (0,4l), ekzemple. Do iri al alia parto de la tero estas ne tre efika metodo por malgajni pezon.
 
== Vidu ankaŭ ==