Na-denea lingvaro: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 26:
== Proponoj pri genetika parenceco ==
 
La [[HaidaĤajda lingvo|haidaĥajda]], kun 15 fluaj parolantoj (M. Krauss, 1995), estis originale inkludita en la familio proponita farfare de [[Franz Boas]]. Lingvistoj kia Campbell (1997) kaj aliaj lingvistoj hodiaŭ konsideras la evidentonpruvojn nekonvinkanekonvinkaj kaj klasifasklasifikas la haidanĥajdan kiel [[izolita lingvo|izolitan lingvon]], tamen [[Joseph Greenberg]] reinkludis la haidanĥajdan surbaze de sia treegetre disputata metodo ([[amasa leksika komparado]]). Por emfazi la neinkludon de la haidaĥajda, Campbell preferas nomi la familion la ''Atabask-Ejak-Tlingita'', anstataŭ la "nadenea".
 
La originala Na-denea propono antaŭnelongeantaŭ nelonge reviviĝis pro la laboro de la haidaĥajda lingvisto [[John Enrico]].
 
Laŭ la disputata klasifikadoklasifiko de [[Joseph Greenberg]] depri la lingvoj de indiĝena Norda Ameriko:
*la Na-Dené-Atabaska estas unu el la tri ĉefaj grupoj de indiĝenaj lingvoj parolataj en la Amerikoj, kaj prezentasrilatas distinganal ondondistinga ondo de migrado el Azio al la Amerikoj. La aliaj du estas
*la vaste akceptata [[Eskimo-Aleutaj lingvoj|Eskimo-Aleŭta]] familio, parolata en [[Siberio]], Alasko, la kanada [[arktiko]] kaj [[Groenlando]], kaj
*la [[AmerindajAmerinda lingvoj|Amerindajlingvaro]], la plej disputata klasifikadoklaso de Greenberg, kiu inkluzivasinkluzivanta ĉiun lingvon indiĝenan al la Amerikoj kiu estas nek Eskimo-Aleŭta nek Na-Denéa.
 
Siatempaj subtenantoj de la teorio de Greenberg kiakiel [[Merritt Ruhlen]] estas sugestintaj ke la Na-Denéa lingvo-familio prezentasrilatas distinganal migradondistinga ondo de popolomigrado deel [[Azio]] al la [[Nova Mondo]]. Laŭtakse, tiu migrado okazis antaŭ de ses al ok mil jaroj, lokantekio lokas ĝin ĉirkaŭ kvar mil jarojn pli poste olpost la antaŭa migrado en la Amerikojn farde la Amerindaj parolantoj. Ruhlen konjektas ke la Na-Denéaj parolantoj eble alvenis boate, setlantaj komence proksime al la insuloj [[QueenHaida CharlotteGwaii]] (Reĝino Karloto), nun en [[Brita Kolumbio]], [[Kanado]]. [http://www.centerfirstamericans.com/mt.html?a=6Na]
 
Laŭ la simile disputata teorio de [[Sergei Starostin]] kaj [[Vitaly Shevoroshkin]]<ref>S. A. Starostin: Gipoteza o genetičeskij svjazjax sinotibetskix jazykov s enisejskimi i severnokavkazskimi jazykami. Moskovo 1984</ref><ref>Vitaly Shevoroshkin (Hrsg.): Dene-Sino-Caucasian Languages. Brockmeyer, Bochum 1991</ref>, la Na-Denéa estas membro de la [[Dene-Kaŭkaziajlingvoj|Dene-kaŭkazia]] superfamilio, kune kun la [[nordaj [[kaŭkaziaj lingvoj]], la [[ĉino-tibetaj lingvoj]], la [[Jeniseja lingvaro|Jenisejajjenisejaj lingvoj]] kaj la [[Eŭska lingvo|eŭska]]. TiunTiu ideonideo estis konsiderita de [[Edward Sapir]]. Profesoro Edward Vajda de Western Washington University sugestas ke tiujla Na-deneaj lingvoj estas parencaj nur al la Jenisejajjenisejaj lingvoj en [[Siberio]], kio subtenus parte la disputatan teorion de Starostin kaj aliaj.
 
Tiun proponon subtenas ankaŭ biologiajBiologiaj studoj (Rubicz 2002) montrantajmontras pli grandajn genetikajn diferencojn inter Na-deneaj parolantoj kaj aliaj indiĝenaj amerikanoj ol inter parolantoj de la na-deneaj kaj iuj popoloj en [[Eŭrazio]], aparte parolantoj de la jenisejaj lingvoj.
 
Plejparte konservativaj lingvistoj kiajkiel [[Lyle Campbell]] ne kredas ke tiuj hipotezoj subteniĝas sur sufiĉe fortikaj lingvistikaj datumoj por meriti akcepton.
 
== Referencoj ==