Operaco Overlord: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 2 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q16471)
e Portalo, anstataŭigis: {{Portalo Dua mondmilito}} → {{Portalo|Dua mondmilito}}, File: → Dosiero: per AWB
Linio 2:
|Kunpuŝiĝo = Operaco Overlord
|konflikto = [[Dua mondmilito]]
|dosiero = [[FileDosiero:Into the Jaws of Death 23-0455M edit.jpg|300px]]
|komentario = Elŝipiĝo de usonaj soldatoj sur [[strando Omaha]]
|daŭro = [[6-a de junio]] [[1944]] ĝis [[25-a de aŭgusto]] [[1944]]
Linio 25:
Pri ideo malfermi la duan batalfronton en Eŭropo oni konsideris tuj post estiĝo de kontraŭhitlera koalicio. Ties celo devis esti dividigo de armeaj fortoj de [[Tria regno]] en du grandaj batalfrontoj kaj rapidigi tiel ties malvenkon. Registaroj de [[Usono]] kaj [[Granda Britio]] en konferenco la [[12-an de junio]] [[1942]] devligis sin malfermi la duan batalfronton ankoraŭ la saman jaron. Sed efektivigo de la bezonataj operacoj tre lamis post la devena plano. Kaŭzis tion ankaŭ politikaj intervenoj de [[Winston Churchill]], kiu unue preferis gvidadon de batalagado en [[Mediteraneo]] kaj invadon en [[Balkano]]n. Al prokrasto de la efektivigo de la elŝipiĝo kontribuis ankaŭ multaj objektivaj obstakloj kaj malfacilaĵoj. Sekve de klopodoj pri kvalita kamuflado kaj kovrado de la tuta operaco la plena agado estis kunigita kun amasigado de soldataroj kaj iliaj preparoj al venantaj bataloj gviditaj en granda sekreto. La aliancanoj eluzis ĉiujn eblajn rimedojn por misinformi la malamikon. Precipe [[Hitler]] estis ĝis lasta momento konvinkita, ke la aliancanoj ekbatos en regiono de [[Pas-de-Calais]], kie kanalo [[La Manche]] estas la plej mallarĝa. Anglo-usonaj fortoj ekzemple por misinformi tranŝovis el loko al loko grandan kvanton de [[navigaciilo]]j, ili amasigis proksime de [[Dover]] [[maketo]]jn de [[tanko]]j kaj aliaj veturiloj, kiujn ili ŝajnigis kiel tanka armeo de [[George S. Patton]]. Komune kun pluaj trukoj kaj [[kontraŭspionado|kontraŭspionada]] agado ili tiel ŝparis multajn vivojn de siaj soldatoj. Grandan seriozecon al la malfermo de la dua batalfronto en Eŭropo donis [[Iosif Stalin]] jam ekde la jaro [[1941]]. Ties malfermo antaŭ la jaro [[1944]] karakterize plifacilgus al sovetaj soldataroj la situacion.
 
Ĝis tiam faritaj elŝipigaj agadoj en Mediteraneo (en [[Norda Afriko]], sur [[Sicilio]] kaj en [[Italio]]) en la jaroj [[1942]] ĝis [[1943]] katenis al si sume sole 7 % da germanaj fortoj. Plie post malvenkoj de soldataroj de [[Akso]] en orienta batalfronto en [[1943]] komencis esti evidente, ke [[Sovetunio]] povas venki [[Germanio]]n eĉ per propraj fortoj. Laŭ kelkaj opinioj la okcidentaj aliancanoj intence prokrastis la efektivigon de tiu ĉi operaco ankaŭ tial, por ke ili povu interveni en la batalojn en periodo, kiam [[Tria regno]] estos tre elĉerpinta pro bataloj en la orienta batalfronto. Simile ili kredis ankaŭ en tion, ke pro la bataloj elĉerpiĝos ankaŭ Sovetunio. <ref>Ústredná rada SZPB, Bratislava - ''Jarlibro de rezistmovadanoj 2005'' (paĝo 90) ISBN 80-968005-8-2</ref>
 
[[Franklin D. Roosevelt]] kaj [[Winston Churchill]] aprobis planon de la atako al la okupata [[Francio]] tra [[Normandio]] en konferenco en [[Québec]]. La komencan planon preparis [[Frederick Morgan]], stabestro de ĉefkomandantaro de aliancanaj fortoj (COSSACK). Sed pli malfrue la plano estis de [[Dwight D. Eisenhower|Eisenhower]] kaj [[Bernard Montgomery|Montgomery]] tralaborita. La principan ŝanĝon prezentis disvastigo de regionoj de la elŝipiĝo el 56 al 80 &nbsp;km kaj kun tio kunigita plialtigo de kvanto de aktivigotaj taĉmentoj. Sed por tio estis bezona pli granda kvanto de transportaj navigaciiloj, sed kiu tuj ne estis je dispono kaj ĝi kaŭzis mildan ŝovon de la komenco de operaco. La origina limdato estis la [[1-a de majo]] [[1944]]. Sed kelkfoje ĝi estis pro la jam menciitaj kaŭzoj prokrastita. La plej proksimaj konvenaj tagoj por la elŝipiĝo estis la [[5-a de junio|5-a]], la [[6-a de junio|6-a]] kaj la [[7-a de junio]]. Eisenhower origine decidiĝis por la [[5-a de junio]], sed sekve de malbonaj [[meteologio|meteologiaj]] kondiĉoj ĝi estis fine prokrastita je la [[6-a de junio]]. En la sama tempo [[Erwin Rommel]], konvinkita pri tio, ke sekve de la malbona [[vetero]] la aliancanoj jam ĝis la fino de monato entreprenos nenion, foriris libertempi.
 
== Notoj ==
Linio 37:
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{Portalo |Dua mondmilito}}
* [http://www.junobeach.org/ "Juno Beach Center" Kanada muzeo en Courseulles, Normandio]
 
{{Dua mondmilito}}
 
{{LigoLeginda|sv}}
 
[[Kategorio:Bataloj de la dua mondmilito]]
 
{{LigoElstara|nl}}
{{LigoLeginda|sv}}
{{Link FA|de}}
{{Link FA|id}}
 
[[da:D-dag]]
[[th:การรุกรานนอร์มังดี]]