Nicholas Winton: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Kategorio per parametro en ŝablono
e polurado, anstataŭigis: thumb| → eta| (2), |left → |maldekstra, |right → |dekstra, {{commons|Category: → {{Commonscat| per AWB
Linio 1:
{{Sen fontoj|dato = novembro 2012|stato=leginda|komento=Legindaj artikoloj [[Vikipedio:Kriterioj por legindaj artikoloj|estu faktaj]] kaj [[Vikipedio:Citi fontojn|citu fontojn]], aliokaze povas esti [[Vikipedio:Ne plu legindaj artikoloj|mallegindigitaj]]}}
[[Dosiero:Nicholas Winton in Prague.jpg|thumbeta|rightdekstra|Sir Nicholas Winton en [[Prago]]|200px]]Siro '''Nicholas WINTON''' (naskiĝis la [[19-an de majo]] [[1909]]) estas [[britio|brito]], kiu organizis la savon de 669 [[judo|judaj]] infanoj el [[Ĉeĥoslovakio]] antaŭ la komenco de la [[dua mondmilito]].
 
Li organizis ilian transporton per ok trajnoj de [[Prago]] al [[Londono]]. La naŭa kaj plej grava konvojo neniam povis eliri el la stacidomo de Prago pro la komenco de la milito la [[3-an de septembro]] 1939. La 250 infanoj, kiuj devintus foriri per ĝi, ĉiuj malaperis. Tiu heroa gesto restis nekonata dum duona jarcento ĝis [[1988]]. Dum 50 jaroj la infanoj ne sciis, kiu savis ilin. La afero konatiĝis nur kiam lia edzino Greta malkovris ledan tekon en subtegmentejo, enhavanta libron kun listo de la infanoj kaj leteroj de iliaj gepatroj.
Linio 9:
Nicholas Winton, tiam 29-jara oficisto ĉe la [[London Stock Exchange]], vizitis [[Prago]]n, [[Ĉeĥoslovakio]]n fine [[1938]] invitita de amiko al la brita [[ambasado]]. Alveninte, la brita teamo laborante en la ĵus starigitaj [[rifuĝintejo]]j, petis lin helpi.
 
Li restis nur du semajnojn en Prago, sed estis alarmita pro la granda nombro de rifuĝantoj endanĝerataj pro la baldaŭa [[nazio|nazia]] invado. Li tuj rekonis la ontan danĝeron kaj kuraĝe decidis fari ion ajn por savi la infanojn de la nazia potenco.
 
''"La komisiono pri maljunuloj kaj malfortuloj en la rifuĝintejoj diris ke neniu faris ion ajn por la infanoj"'', memoris Nicholas Winton.
 
Li starigis oficon ĉe manĝotablo en sia [[hotelo]] ĉe [[Venceslaa Placo]] en [[Prago]]. Oni aŭdis pri la ''"anglo ĉe Venceslaa placo"'' kaj gepatroj amase venis al la hotelo por konvinki lin enlistigi iliajn gefilojn antaŭ la nazia invado. ''"Ŝajnis senespere"'', diris li jarojn poste, ''"ĉiu sentis, ke al ili estis plej urĝe"''. Sed Winton sukcesis starigi organizon por la ĉeĥa infantransporto en Prago komence de [[1939]] antaŭ ol li hejmenveturis al [[Londono]] por trakti necesaĵojn el [[Britio]].
 
Reveninte al Londono, li tuj ekorganizis transportojn por forveturigi la infanojn el Ĉeĥoslovakio, kunlaborante kun la brita [[komitato]] pri rifuĝantoj kaj la ĉeĥoslovaka [[vojaĝagentejo]] Čedok. Laborante tage kaj nokte, li konvinkis la britan departementon pri internaj aferoj (''Home Office'') enlasi la infanojn. Por ĉiu infano li devis trovi anstataŭontajn gepatrojn kaj 50-[[brita pundo|pundan]] garantion, tiam granda sumo. Li devis ankaŭ trovi monon por pagi la transporton, kiam la gepatroj ne povis pagi.
 
Dum la naŭ monatoj, kiam la milito daŭre alproksimiĝis, Nicholas Winton sukcesis organizi transporton de 669 infanoj per ok trajnoj de Prago al Londono (malgranda grupo de 15 veturis per avio al [[Svedio]]). La naŭa trajno, la plej granda transporto, devis foriri el Prago la [[3-an de septembro]] [[1939]], sed tiun tagon Britio eniris la militon kaj la trajno neniam foriris el la stacio. ''"Dum horoj post la anonco, la trajno malaperis"'', memoris Winton poste. ''"Neniu el la 250 infanoj en ĝi reaperis. Tiun tagon 250 familioj atendis vane en Liverpool Street. Se la trajno fruintus unu tagon, ĝi alvenintus. Pri ne unu el tiuj infanoj oni aŭdis denove, kio estas aĉa sento."''
 
Neniu el la infanoj, kiuj devis fuĝi dum tiu tago supervivis la sekvajn jarojn. Poste, ankaŭ pli ol 15.000 ĉeĥaj infanoj estis mortigitaj.
 
Nicholas Winton neniam forgesis la vidon de la infanoj alveninte en la londona stacio Liverpool-strato. Ĉiu portis ĉirkaŭkole numeroŝildon. Unu post la alia la novaj gepatroj akceptis la rifuĝintajn infanojn kaj veturigis ilin hejme, savinte ilin de la [[genocido]], kiu konsumis iliajn familiojn hejme en Ĉeĥoslovakio.
Linio 30:
Sed la supervivinta Vera Gissing diris: ''"Mi ŝuldas al li mian vivon kaj tiun de miaj gefiloj kaj genepoj. Mi feliĉis foriri, kiam mi iris, kaj la bonŝanco danki al Nicky estis la plej altvalora momento en mia vivo."''
 
La supervivantoj, kvankam multaj estas nun geavoj, daŭre nomas sin ''infanoj de Winton''.[http://www.just-powell.co.uk/winton/]
 
Nicholas Winton loĝas en [[Maidenhead]], [[Britio]]. Li ricevis la honoran titolon de MBE (membro de la Brita Imperio) en [[1983]] pro sia karitativa laboro kun maljunuloj. Dum somero [[1998]], evento nomita ''"Thank You Britain"'' (dankon, Britio) estis sponsorita de la ĉeĥa ambasadoro en Britio por omaĝi tiujn, kiuj helpis al rifuĝintoj setli en Britio. En Ĉeĥoslovakio li ricevis la medalon ''"Libero de la urbo Prago"'' kaj la [[28-an de oktobro]] [[1998]] Václav Havel, [[prezidento]] de la Ĉeĥa Respubliko, honore donis al li la [[Ordeno de T. G. Masaryk|Ordenon de T. G. Masaryk]] dum granda ceremonio en la [[praga burgo|burgo de Prago]]. En decembro [[2002]] Winton estis farita [[Kavaliro]] de la [[Reĝino]] [[Elizabeto la 2-a (Britio)|Elizabeto la 2-a]] pro servoj al homaro.
 
Winton naskiĝi, kiel filo de konvertitaj judaj gepatroj kaj baptiĝis. (Li insistas, ke lia deveno havas nenian rilaton al lia helpemo al la infanoj de Ĉeĥoslovakio.) Pro tio, li ne povas esti rekonata kiel unu el la [[justuloj inter la popoloj]] en [[Yad Vashem]]. Sed tio ne gravas al Winton, li konsideras siajn agojn tute ne eksterordinaraj.
Linio 42:
 
== ''Winton Train'' ==
[[Dosiero:Wintons Prague memorial by Flor Kent - 1.jpg|thumbeta|leftmaldekstra|200px|Statuogrupo en Prago]]Je la [[1-a de septembro]] [[2009]] je 9:01 forveturis de ĉefa stacidomo en Prago trajno [[Winton Train]] al [[Londono]]. Eskterordinara trajno kun historiaj vagonoj kaj vaporaj lokomotivoj veturis tra sama vojo kiel en jaro [[1939]] kiel kunmemoro al trajno, kiu ne povis forveturi pro komenco de milito. Sir Nicholas Winton ne ĉeestis la vojaĝon de Prago, sed atendis ĉiujn veturantojn en Londono. Tiam estis prezentita solene statuogrupo de Sir Nicholas Winton kun infanoj.
 
== Bibliografio ==
Linio 65:
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/breakfast_with_frost/2629177.stm BBC-intervjuo kun Frost]
 
{{commonsCommonscat|Category:Nicholas Winton}}
 
;Referencoj
Linio 74:
 
{{leginda}}
 
{{Bibliotekoj|PeEnEo=213224|PND=123796733|LCCN=n/2001/88349|TSURL=pnd/123796733}}
 
{{DEFAULTSORT:Winton, Nicholas}}
Linio 79 ⟶ 81:
[[Kategorio:Britoj|Winton, Nicholas]]
[[Kategorio:Naskiĝintoj en 1909|Winton, Nicholas]]
 
{{Bibliotekoj|PeEnEo=213224|PND=123796733|LCCN=n/2001/88349|TSURL=pnd/123796733}}