Kemio: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Chabi1 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Iketsi (diskuto | kontribuoj) e polurado, anstataŭigis: thumb| → eta| (3), |left → |maldekstra (3) |
||
Linio 26:
[[Dosiero:AlbertusMagnus.jpg|eta|dekstra|[[Alberto la Granda]]; fresko ([[1352]]), [[Treviso]], [[Italujo]].]]
[[Alberto la Granda]] aŭ ''Albertus MAgnus'' estis fama alkemisto. Kiel [[kleriko|klerikano]] li traktis tiajn temojn kaj trovis dum eksperimentado novan [[Kemia elemento|kemian elementon]], [[
Nur [[Paracelsus]] evoluigis alkemion de empiria al pli eksperimenta scienco, kiu iĝis la bazo de la moderna kemio.
Linio 34:
La laboroj de [[Justus von Liebig]] pri la efikomaniero de [[sterko]] fondis [[agrokemio]]n kaj alportis gravajn konojn pri la [[neorganika kemio]]. La serĉo de sintetika anstataŭaĵo de la farbilo [[indigo]] por farbi [[teksaĵo]]jn estis la elirpunkto por la evoluo de la [[organika kemio]] kaj de la [[farmakologio]]. En ambaŭ fakoj [[Germanujo]] havis ĝis la komenco de la 20-a jarcento absolutan antaŭrangan pozicion, kiu ebligis ekzemple la fabrikadon de [[eksplodaĵo]]j necesaj por la [[unua mondmilito]] ne el importitaj [[nitrato]]j, sed per [[katalizo]] el [[aero|aera]] [[azoto]] laŭ la [[procezo de Haber-Bosch]].
La [[Aŭtarkio|aŭtarkiaj]] streboj de la [[nazioj]] donis pliajn impulzojn al kemio kiel scienco. Por sendependiĝi de la [[nafto]]importoj evoluiĝis procedoj por fluigi [[terkarbo]]n ([[procezo de Fiŝer-Tropŝ|procezo de Fischer-Tropsch]]). Alia ekzemplo estis la kreado de sintetika [[kaŭĉuko]] por fabriki [[
Nuntempe kemio estas grava parto de kulturo. Kemiaj produktoj ekzistas ĉie, eĉ kiam oni ne konscias pri tio. Tamen akcidentoj de la kemia [[Industrio|industriego]], kiel ekzemple tiu de [[Seveso]] en [[Italujo]] kaj de [[Bhopala tragedio|Bhopalo]] en [[Hindujo]], donis tre negativan bildon al kemio, tiel ke [[frapfrazo]]j kiel ''"for de kemio!"<ref>[[Germana lingvo|Germane]]: ''„Weg von der Chemie!“''</ref> populariĝis.
Linio 172:
== Bildaro ==
<gallery>
Dosiero:Spiritusflamme mit spektrum.png|<!--
Dosiero:BASF Hochhaus.jpg|<!--
Dosiero:Campfire 4213.jpg|<!--
</gallery>
<br clear=all>
Linio 198:
{{havenda artikolo|Kemio}}
{{LigoLeginda|sr}}▼
[[Kategorio:Kemio| ]]
Linio 206 ⟶ 208:
{{LigoElstara|tl}}
{{LigoElstara|zh-yue}}
▲{{LigoLeginda|sr}}
| |||