Olimpiaj ludoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto: ca:Jocs Olímpics estas artikolo elstara; kosmetikaj ŝanĝoj
e polurado, anstataŭigis: thumb| → eta| (5), |left → |maldekstra, |right → |dekstra (3)
Linio 1:
[[Dosiero:Olympic flag.svg|thumbeta|rightdekstra|<center>La olimpika flago]]
 
[[Dosiero:Olympic flame at opening ceremony.jpg|thumbeta|rightdekstra|La olimpika fajro dum malferma ceremonio]]
 
La '''Olimpikoj''' (aŭ malpli regule '''Olimpiaj ludoj''') estas divers-[[sporto|sporta]] konkuro, kiu okazas ĉiun kvaran jaron. Origine okazigatajn en [[Olimpio]] en [[antikva Grekio]], ilin reiniciatis la [[Francio|franca]] [[barono]] [[Pierre de Coubertin]] en la fino de la [[19-a jarcento]]. La Ludoj de la Olimpikoj, pli bone konataj kiel la [[someraj Olimpikoj]], okazas ĉiun kvaran jaron ekde [[1896]], kun escepto de la jaroj dum la [[Unua mondmilito|unua]] kaj [[dua mondmilito]]j. Speciala versio de Olimpikaj ludoj por vintraj sportoj, nomata la [[vintraj Olimpikoj]], komenciĝis en [[1924]], sed ekde [[1994]] tiuj ĉi ludoj ne okazas dum la sama jaro kiel la someraj Olimpikoj.
Linio 20:
== Modernaj ludoj ==
 
[[Dosiero:Diver2.jpg|thumbeta|rightdekstra|400px]]
 
La Olimpikaj ludoj de la nuntempo estas iniciatitaj de la barono [[Pierre de Coubertin]], kiu en la jaro [[1894]] fondis la [[Internacia Olimpika Komitato|Internacian Olimpikan Komitaton]]. Laŭ lia idealo la ludoj kunigu sportistojn de ĉiuj popoloj, haŭtkoloroj kaj religioj por konkuri en paca etoso. En la jaro [[1896]] en [[Ateno]] okazis la unuaj Olimpikaj ludoj de la nuntempo (295 viroj el 13 landoj en 42 konkuroj), kaj ekde tiam ili okazas – krom interrompoj pro la mondmilitoj - ĉiun kvaran jaron en malsama loko. Ekde la jaro [[1924]] ankaŭ vintraj ludoj okazas: unue samjare kiel la someraj ludoj, sed ekde 1994 (pro komercaj kialoj) en dujara alterno kun ili.
Linio 89:
 
=== Simboloj ===
[[Dosiero:Olympic-flag-Victoria.jpg|thumbeta|Olimpia flago]]
La olimpika movado uzas plurajn tutmonde protektitajn [[simbolo]]jn, difinitajn de la internacia olimpika komitato en la olimpika ĉarto. La plej konata estas la olimpika flago kun la kvin diverskoloraj implikitaj ringoj sur blanka fono. La ses koloroj: blanko, ruĝo, bluo, verdo, flavo kaj nigro estis elektitaj, ĉar la flago de ĉiu lando en la mondo entenas almenaŭ unu el tiuj koloroj. Krome la nombro de la ringoj reprezentas la kvin kontinentojn (laŭ la klasika nombrado). La flago estis dezajnita en [[1914]] kaj estas elmetita ekde la [[Somera Olimpiko 1920|Someraj ludoj de la jaro 1920]] en [[Antverpeno]].<ref name="symbole">[http://multimedia.olympic.org/pdf/en_report_1303.pdf Olimpikaj simboloj, Olimpika muzeo (PDF, angle), vidita la 23-an de novembro 2009]</ref>
 
Linio 98:
 
=== Malferma ceremonio ===
[[Dosiero:Paavo Nurmi sytyttää olympiatulen 1952.jpg|thumbeta|leftmaldekstra|La klimakso de la malferma ceremonio estas la ekflamigo de la olimpika fajro, ĉi tie en [[Helsinki]] en [[1952]]]]
La malfermaj ceremonioj de la olimpikaj ludoj enhavas serion de tradiciaj eroj, kiuj estas priskribitaj en la olimpika ĉarto.<ref name="opening summer">[http://multimedia.olympic.org/pdf/en_report_1134.pdf Factsheet Opening Ceremony of the Olympic Summer Games, internacia olimpika komitato, februaro 2008 (PDF, angle)]</ref><ref name="opening winter">[http://multimedia.olympic.org/pdf/en_report_1036.pdf Factsheet Opening Ceremony of the Olympic Winter Games, internacia olimpika komitato, februaro 2008 (PDF, angle)]</ref>
La ceremonio komenciĝas kutime per la suprentiro de la flago kaj la ludo de la [[nacia himno]] de la gastiganta lando. Sekvas diversaj artistaj spektakloj (muziko, kantado, danco, teatro), kiuj reprezentas la gastigantan landon. Grando kaj komplekso de la ceremonioj daŭre kreskas, ĉar ĉiu gastiganta lando strebas superi sian antaŭulon. Tiel la kostoj de la malferma ceremonio de la [[Somera Olimpiko 2008|someraj ludoj en la jaro 2008]] en [[Pekino]] superis 100 milionojn da dolaroj.<ref>[http://www.focus.de/sport/olympia-2008/aktuell/eroeffnungsfeier-ein-feuerwerk-der-macht_aid_323349.html Ein Feuerwerk der Macht, Focus, 8-an de aŭgusto 2008, vidita la 23-an de novembro 2009.]</ref>
Linio 124:
 
{{havenda artikolo|Olimpikaj ludoj}}
 
{{LigoLeginda|es}}
{{LigoLeginda|zh-classical}}
 
[[Kategorio:Olimpikoj]]
Linio 143 ⟶ 146:
{{LigoElstara|sr}}
{{LigoElstara|tt}}
{{LigoLeginda|es}}
{{LigoLeginda|zh-classical}}