Benjamin Franklin: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 81:
 
== Franklin, la diplomato kaj politikisto ==
Dum la [[1750-aj jaroj]], Franklin iĝis pli agema politike. En [[1757]], li vojaĝis al [[Anglio]], kiel [[ambasadoro]] por la familio de Penn, kiuj estis la estroj de la Pensilvania kolonio. Dum li estis tie, li agis kiel la parolanto de kelkaj aliaj kolonioj. La parlamento de Anglio leĝigis la StamponStamp AktonAct (leĝo pri stampimposto), kiu impostigis la koloniojn. Parte pro la voĉo de Franklin, la Stampo-AgoStamp Act estis malfarita far la parlamento. Kvankam li havis multajn amikojn anglajn, Franklin ĉagreniĝis pro la koruptema registaro tiea. Franklin plu pripensis kolonian sendependecon, kaj klopodadis pri ĉi- tiu celo.
 
Dum 1765, Franklin trovis leterojn skribitajn de [[Thomas HUTCHINSONHutchinson]], kiu estis koloniestro de Masaĉuseco. Hutchinson agis amikeme al la kolonioj, sed efektive li estis lojalega al Anglio. La leteroj de Hutchinson sugestis malpliecon de permesaĵoj al la koloniistoj. Franklin kolerege sendis kopiojn de la leteroj al la kolonioj, kie multaj ekkoleriĝis. Tiel ekestis la afero Hutchinson, kiu kondukis la koloniojn al la posta revolucio. Franklin estis publike kondamnita de Anglio pro lia ago.
 
Franklin revenis hejmen. Lia filo William estis la reĝa koloniestro de [[Nov-Ĵerzejo]]. Franklin esperis, ke lia filo samopiniissamopinius kun li. Tamen, William restis lojala al la reĝo. Ĉi- tiu malkongruo disigis la du virojn, kaj ili neniam poste estis amikemaj inter si.
 
[[Dosiero:Franklin lightning engraving.jpg|eta|maldekstra|Franklin famefamiĝis pruvante kun kajto ke fulmo estas elektro.]]
Franklin elektiĝis al la Dua Kontinenta Kongreso. Li estis parto de la komitato por fari [[Usona Deklaro de Sendependeco|deklaron de sendependeco]]. Pliparto de la skribado de la dokumento estas de samkomitatano [[Thomas Jefferson]], sed multo de la verko venis de Franklin. Je la [[4-a de julio]], [[1776]], Franklin subskribis la Deklaron.
 
Poste, li veturis al [[Parizo]], por iĝi ambasadoro por Reĝola franca reĝo [[Ludoviko la 16-a (Francio)|Louis XVI]]. Kvankam li parolis la francan lingvon nur balbute, lia posta internacia fameco kaj populareco kun la virinoj kaptis la koron de Francio. Parte pro lia populareco Francio konsentis traktaton por helpi Usonon je la revolucia milito. Kun la helpo de la francoj Usono gajnis sendependecon. Franklin revenis al Usono por helpi verki la Konstitucion de Usono. Kiel unu el siaj lastaj agoj, Franklin verkis manifeston kontraŭ sklaveco.
 
[[Dosiero:Usdollar100front.jpg|eta|dekstra|350px|Portreto de Franklin sur la [[Usona dolaro|Usona cent-dolara]]-bileto]]
 
== Alia informo ==
* La portreto de Franklin estas montrata sur la [[Usona dolaro|Usona cent-dolara]]-bileto. Slangaĵo por la bileto estas "Benjamin" aŭ "Franklin".