Naĝilo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Dosiero
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
:''Tiu ĉi artikolo temas pri la naturaj naĝiloj de fiŝoj ktp. Por legi pri la homfaritaj iloj, vidu ĉe [[naĝilo (artefarita)]].''
 
[[Dosiero:Lampanyctodes hectoris (Hector's lanternfish)2.png|thumb|rigth|350px|Anatomio ekstera de [[Osteichthyes|osteiktio]]<br /><small> (1) - Operkulo, (2) - flanka linio, (3) - dorsa naĝilo, (4) - grasa naĝilo, (5) - vosta linio, (6) - vosta naĝilo, (7) - anusa naĝilo, (8) - fotoforo, (9) - ventra naĝilo, (10) - brusta naĝilo</small>]]
[[Dosiero:RhodeusSericeusTailfin.JPG|eta|[[vosta naĝilo]]]]
 
'''Naĝilo''' estas la puŝa, stabiliga, direkta organo de [[fiŝo]]j kaj [[cetacoj]]. Ĉe la fiŝoj ekzistas naĝiloj kun '''molaj''' kaj '''malmolaj naĝilaj aristoj''' (fiŝostetoj) (nomataj en naciaj lingvoj radio) (''lepidotricha''). Malmolajn naĝilajn aristojn havas la perkoformaj. Tiuj aristoj ne disbranĉiĝas, ne montras artikiĝon.
Linio 10 ⟶ 11:
 
Ĝi dividiĝas jene (numeroj montras la bildajn numerojn)
*brusta naĝilo (110) (pinna pectorales) helpas en la malrapidaj movoj, sed ankaŭ helpas la antaŭennaĝon kontraŭ la akvofluo. Ĝi troviĝas post la operkulo.
*dorsa naĝilo, (24) (pinna dorsales): ĝi troviĝas sur la [[dorso]] kaj servas primare por la stabiligo ĉe movoj, kurbiĝo de fiŝoj, cetacoj. Famas la triangula dorsa naĝilo de la [[ŝarko]]
*ventra (39) (abdomena) naĝilo (pinna ventrales) malhelpas la subiĝon de la korpo, gravas en la ekvilibrigo, kaj malakcelon.
*anusa naĝilo (48) (pinna analis) servas en la ekvilibrigo, sed formas generan organon (''gonopodium'') ĉe la vivonaskaj fiŝaj familioj ''Poeciliidae'' kaj ''Goodeidae''.
*[[vosta naĝilo]] (5) (pinna caudalis) kun la vosta muskolaro estas la plej grava mov- kaj direktoorgano de la fiŝoj kaj cetacoj. Ĝi estas horizontala ĉe cetacoj kaj vertikala ĉe fiŝoj.
*grasa naĝilo (6) sen aristo troviĝas ĉe [[siluroformaj]] (''Siluriformes''), ''[[Characiformes]]'', [[salmoformaj]] (''Salmoniformes'') kaj kelkaj aliaj grupoj aŭ specioj inter la dorsa kaj la vosta naĝilo.
Linio 21 ⟶ 22:
La dorsaj naĝiloj kun duraj aristoj ĉe kelkaj fiŝoj estas ekipitaj kun [[venenglando]] (ekz. [[ruĝa fajrofiŝo]], [[drakokapo]], [[ŝtonfiŝo]]).
 
== vostaVosta naĝilo ==
 
La vosta naĝilo (''pinna caudalis'') kun la vosta muskolaro estas la plej grava mov- kaj direkto- kaj stabiliga organo de fiŝoj kaj cetacoj. Ĝi havas tri tipojn ĉe fiŝoj:
Linio 31 ⟶ 32:
Ĝi estas vertikala ĉe fiŝoj, horizontala ĉe cetacoj. La naĝilo de cetacoj ne entenas ostetojn, ĝi estas muskola organo, kiu helpas la antaŭen-naĝon kaj ĉe kelkaj specioj la baton de kaptaĵo. La vosta naĝilo de delfenoj servas por amuzigi publikon en delfinarioj per diversaj ludoj, naĝoj.
 
== naĝilaNaĝila formulo ==
La naĝila formulo montras la aristonombron de fiŝoj en formulo. En la formulo aperas la mallongigoj de la du gravaj naĝiloj kiel
*D por dorsaj aristoj