Naturkatastrofo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) |
||
Linio 57:
* [[Ĉilio]], 27an de februaro 2010, 507 mortintoj kaj magnitudo 8,8.
* [[Italio]] ([[L'Aquila]]), 6an de aprilo de 2009, 295 mortintoj kaj magnitudo 6,3.
==Vulkanaj erupcioj==
{{Ĉefartikolo|Listo de plej grandaj vulkanaj erupcioj}}
[[File:Deccan Traps volcano.jpg|thumb|La impreso de artisto de la vulkanaj erupcioj kiuj formis la Deccan Altaĵetojn en [[Barato]].]]
[[Vulkano]]j povas kaŭzi ĝeneraligitan detruon kaj sekvan katastrofon laŭ pluraj manieroj. La efikoj inkludas la vulkanan erupcion mem kiu povas kaŭzi damaĝon sekvantan la eksplodon de la vulkano aŭ la falon de roko. Due, [[lafo]] povas esti produktita dum la erupcio de vulkano. Ĉar ĝi forlasas la vulkanon, la lafo detruas multajn konstruaĵojn kaj plantojn kiujn ĝi renkontas. Trie, [[vulkana cindro]] ĝenerale kun la signifo la malvarmetigita cindro - povas formi nubon, kaj ekfali dike en proksimaj lokoj. Se miksite kun akvo tio formas konkreto-similan materialon. En sufiĉa kvanto cindro povas igi tegmentojn kolapsi sub ĝia pezo sed eĉ malgrandaj kvantoj vundos homojn se enspirite.<ref>[[Monto Ontake]], [[Japanio]], la 27an de septembro de 2014, 50 mortoj.</ref> Ĉar la cindro havas la konsistencon de ŝlifglaso ĝi kaŭzas abraziodifekton en movado de partoj kiel ekzemple motoroj. La ĉefa murdinto de homoj en la tuja medio de vulkana erupcio estas la [[piroklasta fluo|piroklastaj fluoj]], kiuj konsistas el nubo de varma vulkana cindro kiu kreskas en la aero super la vulkano kaj rapidas laŭ la deklivoj kiam la erupcio jam ne apogas la ĉesigon de la gasoj. Estas kredite ke [[Pompejo]] estis detruita per piroklasta fluo. [[Laharo]]-terfalo estas vulkana kotfluo aŭ terglito. La Tangiwai-katastrofo (1953) estis kaŭzita de laharo-terfalo, kiel estis la Armero-tragedio (1985) en kiu la urbo [[Armero]] estis entombigita kaj laŭtakse 23,000 personoj estis mortigitaj.
Specifa speco de vulkano estas la [[supervulkano]]. Laŭ la [[Toba]] katastrofteorio antaŭ 75,000 ĝis 80,000 jaroj super-vulkana okazaĵo ĉe [[Toba]] reduktis la homan loĝantaron al 10,000 aŭ eĉ 1,000 reproduktaj paroj kreante botelkolan punkton en homa evoluo.<ref>{{cite news
|ref= CITEREFGibbons2010
|first1= Ann |last1= Gibbons
|title= Human Ancestors Were an Endangered Species
|newspaper= ScienceNow
|date= 19a Januaro 2010
|url= http://sciencenow.sciencemag.org/cgi/content/full/2010/119/2
}}</ref> Ĝi ankaŭ mortigis tri kvaronojn de ĉiu plantvivo en la norda hemisfero. La ĉefa danĝero de supervulkano estas la enorma nubo da cindro kiu havas katastrofan tutmondan efikon al klimato kaj temperaturo dum multaj jaroj.
== Listo de la plej grandaj historiaj naturkatastrofoj laŭ nombro de mortigitaj homoj ==
| |||