Proponitaj reformoj de Esperanto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Dima41 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Dima41 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Unua}}
{{redaktas|Dima41}}
'''Reformo de Esperanto''' estas sis­tema ŝanĝo de fundaj lingvo-elementoj<ref name="A">[http://www.eventoj.hu/steb/gxenerala_naturscienco/enciklopedio-1/encikl-r.htm Reformoj en Esperanto] en la [[Enciklopedio de Esperanto]]</ref> en [[Esperanto]]. Reformo (distinge de [[evoluo de Esperanto|evoluo]]) estas organizata de influposedantaj esperantistaj unuiĝoj (organizaĵoj) laŭ speciala ĵusta projekto; ĝi sukcesas, se ĝin subtenas multe da esperantistoj.
 
Rezultoj de la sukcesinta reformo povas esti:
Linio 27:
 
== Reformprojektoj kaj esperantidoj ==
{{ĝermoĉefa|sekcio=jesEsperantidoj}}
'''Reformprojektoj''' celas entute reformi la lingvon kiel tutaĵon. Reformprojektoj estas inter aliaj tiu de [[Reformprojekto de Zamenhof|Zamenhof en 1894]], ellaborita por doni alternativon por voĉdonado, [[Ido (lingvo)|Ido]] de [[Louis Couturat|Couturat]] kun subteno de [[Louis de Beaufront|Beaufront]] (1907) kaj [[Nov-Esperanto]] de [[René de Saussure|Saussure]] (1925).

{{ĉefa|Ido (lingvo)}}
La plej konata reformprojekto estas Ido, kies adeptoj sukcesis evoluigi ĝin el [[listo de planlingvoj kaj planlingvaj projektoj|planlingva projekto]] al [[planlingvo]], meze evoluinta laŭ la funkcio-amplekso de ĝia uzo. La komenco de [[lingvoscienco|lingvoscienca]] esploro de la [[vortfarado|vortofarado]] en Esperanto kaj la priskribo de la principo de [[neceso kaj sufiĉo]] okazis provokite de [[Ido (lingvo)#Formalaj kritikoj al Esperanto|kritikoj flanke de Couturat]] kaj en konfrontado kun ties principo de la renversebleco, la teoria bazo de la vortofarado de Ido. Konstateblas ankaŭ [[Ido (lingvo)#Influo al Esperanto|influo al la vortaro]]. Negranda nombro de vortradikoj, uzitaj unue en Ido, eniris la lingvaĵon de la [[esperantlingva literaturo]], plej ofte kiel samsignifaĵoj de [[Antonimo|mal-vortoj]].
 
== Unuopaj reformproponoj ==
{{ĝermo|sekcio=jes}}
'''Reformproponoj''' koncernas unuopajn detalojn de la lingvo,.

Listo ekzemplede lavaste uzonkonataj deproponoj:
* [[Atismo|-at- kaj -it-]],;
* [[Egzismo|-egz-]],;
* [[Iĉismo|-iĉ-]],;
* [[Riismo|ri]].
 
== Kritiko ==
Linio 46 ⟶ 55:
* [http://lingvakritiko.com/2014/10/16/esperanto-kaj-sekso/ Esperanto kaj sekso.] Artikolo de [[Markos Kramer]] pri proponoj por forigi seksismon en Esperanto, en kiu estas konsiderataj ankaŭ ĝeneralaj argumentoj kontraŭ reformproponoj kaj eblaj kontraŭargumentoj
 
{{EdE|R}}
 
[[Kategorio:Esperanto]]
[[Kategorio:Reformoj en Esperanto| ]]
[[Kategorio:Esperantidoj| ]]