Handikapo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Historio
Linio 6:
En la grupoj de prahomoj ĉiu laboris tiun laboron, kiun li povis. La komunumo helpas ankaŭ tiujn, kiuj povas helpi tre malmulten aŭ neniun.
 
En la historio kiu povis ellerni iun metion, tiu laboris. Estas ankaŭ ekzemploj, ke ankaŭ armeestroj batalis blinde (ekzemple [[Jan Žižka]]]), aŭ mute kaj paralizite je unu latero ([[Paŭlo Kinizsi]]). La diskriminacio estis kutima. En Romio la surduloj povis heredigi nur per testamento. La malkapabluloj facile glitis el la societo; ankaŭ se iu ne estigis almozulo, tiu povis ankaŭ tre malfacile ekigi rilatojn.
 
Pro kredo je justa mondo oni kredis, ke la malkapabluloj estas pli kulpaj, ol la kapabluloj. Ankaŭ la legoj helpis tiun kredon, ĉar ĝi ofte punigis per amputado. Se ili ne estu pli kulpaj, ili suferus senkulpe; do oni ne povus esti (false) sincera, ke li estas imuna al la malkapabloj. La plej pli malkapabloj ekigis en bataloj.
 
==Modeloj==
Ekde la renesanco regis la medika modelo. En tiu modelo la malkapabloj estas kiel malsanoj resanigednaj mankoj de homoj. Ĝi definias la malkapablon kiel mankon, ekzemple la blindulo ne vidas. Ĝi pensas, ke oni devas kompati la malŝansajn malkapablulojn, kaj estas bona virto helpi ilin. Ĝi gvidis al izolado de malkapabluloj, do la kapabluloj renkontas ilin tre malmulte, do ili timas, mokas aŭ evitas la malkapablojn kaj ilin. Tiel ĝi helpas neniun kontraŭ antaŭjuĝoj, kiuj diras ekzemple, ke la mutuloj estus ankaŭ intelekte malkapablaj. Tiu modelo kondukis al fundado de grandaj insitutoj por malkapabluloj. Ankaŭ tiuj malkapabluloj, kiuj restis hejme, estas konsideritaj, ke ili ne povas decidi, kaj la societo traktis ilin kiel infanoj.