Turka lingvo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 26:
 
La turka estas [[aglutina lingvo]], kiel la [[eŭska]] aŭ la [[japana]], kaj tiele baziĝas sur sistemo de [[afikso]]j aldoneblaj al la radiko de la vortoj kiuj permesas esprimi grandan kvanton de signifoj kun malmultaj vortoj. La turka uzas preskaŭ nur [[sufikso]]jn. Ties morfologio apenaŭ havas esceptojn kaj ĝi estas tre regulema. Ne ekzistas la gramatika genro. La sintaksa ordo estas [[Subjekto Objekto Verbo]]; temas pri lingvo de fina kerno, uzas [[Postpozicio|postpoziciojn]] (tiuj tendencoj estaskunhavataj ankaŭ de la eŭska aŭ de la japana, kvankam ne estas [[Filogenetiko|filogenetika rilato]] kun tiuj lingvoj).
 
La turka lingvo estas regulata de la [[Türk Dil Kurumu]] (TDK), nome la [[Societo de la Turka Lingvo]].
 
Ekzemplo de teksto: Artikolo 1 de la [[Universala Deklaracio de Homaj Rajtoj]]
 
<blockquote>''Bütün insanlar hür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler.''</blockquote>
<blockquote>Ĉiuj homaj estaĵoj naskiĝis liberaj kaj egalaj laŭ digno kaj rajtoj kaj, havantaj racion kaj konsciencon, devas agi unuj kun aliaj laŭ spirito de frateco.</blockquote>
 
== Alfabeto ==
Linio 31 ⟶ 38:
[[Dosiero:Anatolia composite NASA.png|eta|300px|<center>Anatolio kiel vidata elkosme. Ĝi troviĝas oriente de [[Bosporo]], inter [[Nigra Maro]] kaj [[Mediteraneo]].]]
[[Dosiero:turkiomapok.jpg|eta|400px|]]
Oni uzas latinan abocon kun literoj [[diakrita signo|diakritaj]] (kiel la plimulto de la latinskribaj lingvoj, ankaŭ Esperanto) ekde la regado de [[Mustafa Kemal Atatürk]], la unua estro de la moderna turka ŝtato. Antaŭe,Oni dumuzis diversajn [[skribsistemo]]jn por la turka lingvo. Dum la [[Otomana Imperio]], estis uzata modifita [[araba alfabeto]], ekde la [[13a jarcento]] ĝis la [[1920-aj jaroj]]. Mustafa Kemal ankaŭ fondis la turkan lingvan instituton, kiu celis "turkigi" la lingvon, malpliigante la uzadon de arabaj radikoj, kaj kreante nov-vortojn. Tiu klopodo enkadriĝis ene de variaj iniciatoj por okcidentigi la landon kaj kontribui al ties modernigo.
 
La turka [[alfabeto]] havas 29 literojn: