Mogola Imperio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 44:
}}
[[Dosiero:Moghol.jpg|thumb|right|290px|Mogola ekspansio en Barato]]
'''Mogola imperio''' (turkodevena) estis fondita de [[Babur]] en [[1526]], kiam venkis [[Ibrahim Lodi]], la lasta sultano de [[Delhi]], ĉe Batalo de [[Panipat]]. Ĝi estis konkerita ĉefe de [[Sher Shah]] dum tempo de [[Humayun]]. [[Akbar]] ĝin kreskigis rimarkinde, kaj ĝi kreskis ĝis la fino de regado de [[Aurangzeb]]. Post la morto de Aurangzeb en [[1707]], la imperio komencis malpotenciĝadi, kvankam ĝi tenis la ŝajnon de potenco dum pluaj 150 jaroj. En [[1739]], ĝi estis venkita de [[Persio|persa]] armeo estrata de [[Nadir Shah]]. En [[1756]], armeo de [[Ahmad Shah]] rabis urbon Delhi denove. La fina malvenko estis de [[Brita imperio]] en [[1857]].
 
La "Mogolo" vorto venas el la originala regiono de la [[Timuridoj]], kiu estas centra-aziaj stepoj antaŭe konkerita de [[Ĝingis-Ĥano]] kaj poste konata kiel "Mogulistano" ("lando de la mogonloj"). Eĉ se la unuaj Mogoloj parolis la "ĉagataj-an" lingvon kaj havis Turk-Mongolajn kutimojn, ili kutimiĝis al la Persa kulturo. Tiel, ili alportis Persan literaturon kaj kulturon en Hindujo. Per la mogola imperio, la [[islamo]] atingis sian apogeon en barato .
 
== Ŝtata ekonomio ==
Linio 55:
 
La religio de la Mogola Imperio estis islamo kaj islamismo inspiris la politikan sistemon pli malpli forte laû la epokoj. [[Babur]], la imperia fondisto, pli insistis pri la turka heredaĵo ol pli religio. Dum la [[Hakbar]]-a regado, la ĝizia imposto (la tradicia islama imposto pagita de la ne islamanoj) estis forlasita. Dum la sama epoko, la luna [[islama kalendaro]] estas anstaŭigita per sola kalendaro, kiu plu taŭgas por agrikulturo. Aliflanke, ankaŭ estis pli rigoraj imperiestroj, kiel [[Aŭrangzebo]], strikta islamano kiu restarigis la ĝizia imposto.
La influo de la Hindua juro malkrekigis sed tute ne malaperis. La imperia sistemo permesis al la hinduanoj konservi kaj konformiĝi al la [[Hindua juro]]. Sametempe, la juro apartigis laŭ la regionoj, laŭ la kutima islama sistemo, la minoritatoj povis konservi iliajn jurajn sistemojn, tiom longe kiom ili la ĝizia-n pagas kaj ne Prozelitas. La minoritatanoj ankaŭ estis liberigita el la milita servo.
 
== Honoraj Mogoloj ==
Linio 78:
[[Kategorio:Historio de Barato]]
[[Kategorio:Islamo]]
 
{{LigoElstara|de}}
{{LigoLeginda|cs}}