Indiĝenaj aŭstralianoj: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Aboriginal_Flag.JPG estas anstataŭigita per Aboriginal_Flag_01.jpg. JurgenNL: File renamed: [[commons:COM:FR#reasons|File renam... |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA; kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 6:
'''Aŭstraliaj aborigenoj''' kaj '''torresmarkolaj insulidoj''' estas ''' indiĝenaj aŭstralianoj''' – la unuaj loĝantoj de [[Aŭstralio]]. Iliaj prapatroj malkovris la landon, jardekmilojn antaŭ ol la eŭropanoj trovis ĝin. Ili verŝajne alvenis al Aŭstralio antaŭ iom pli ol 50.000 jarojn, sed la preciza dato estas daŭre necerta.
== Priskribo ==
Indiĝenaj kulturoj uzas kantojn, dancojn kaj pentraĵojn por esprimi fabelojn de la revado (angle ''the Dreaming'') aŭ la revtempo (angle ''the Dreamtime'') — fabelojn pri prapatroj, lokaj bestoj kaj la pejzaĝo. Paroliĝas ĉirkaŭ 200 [[aŭstralia lingvaro|indiĝenaj lingvoj]] malsamaj; ĉiuj, krom ĉirkaŭ 20, tre endanĝerigitaj. Indiĝenaj homoj ankaŭ parolas [[kreola lingvo|kreolajn lingvojn]] kaj la [[angla lingvo|anglan]].
Linio 22:
Dum la deknaŭa jarcento, britaj koloniaj registaroj ne agnoskis la indiĝenajn gentojn kiel posedantojn de siaj prapatraj teroj. La manko de agnosko daŭris post la federaciiĝo de Aŭstralio je 1901. Ŝanĝo komenciĝis je 1956, kiam la registaro de Suda Aŭstralio faris novan leĝon, dirantan ke la pitĵantĵatĵara gento ja estas la posedanto de sia hejma loko. La {{daton|4|junio|1992}} la alta kortumo de Aŭstralio decidis, ke la kontinento ne estis ''terra nullius'' (tero nenies), kiam la anglaj setlantoj alvenis en 1788, kaj ke estas eble en specialaj cirkonstancoj pruvi, ke ekzistis indiĝenaj juraj rajtoj pri tero, kiuj ankoraŭ daŭras<ref>{{Monatoref|numero=1992/11|paĝo=11|titolo=Historia kortuma decido|ligilo=|aŭtoro=Ralph Harry}}</ref>
== Eminentaj indiĝenaj aŭstralianoj ==
* Cathy Freeman, Olimpika atleto
Linio 40:
Post sia reveno la restaĵoj restos en loko ĉe la [[Nacia Muzeo de Aŭstralio]], en la ĉefurbo [[Kanbero]].<ref>[http://www.eventeo.net/web/index.php/pacifiko/kulturo/1546-indienaj-restaoj-revenas-hejmen Indiĝenaj restaĵoj revenas hejmen] {{eo}}</ref>
== Bildaro ==
<br clear=all>
<gallery>
Linio 54:
<br clear=all>
== Vidu ankaŭ ==
* [[Murioj]]
* [[Sidnejaj rokgravuroj]]
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} [http://www.esperanto.be/fel/but/lib/paŝ.php ''Paradizo ŝtelita'', romano de Trevor Steele], pri la genocido de la aborigenoj.
Linio 66:
[[Kategorio:Etnoj en Aŭstralio kaj Oceanio]]
[[Kategorio:Aŭstralio]]
| |||
