Traktato de Versajlo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA; kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Big four.jpg|eta|300px|dekstra|George, Orlando, Clemenceau kaj Willson, la "komitato de la kvar", dum ripozo en la negocado de la Konferenco de Parizo.]]
La '''Traktato de Versajlo''' (en [[franca]]: ''Traité de Versailles'') estis unu el diversaj packontraktoj subskribita en la jaro [[1919]] kiel sekvo de sesmonata traktado en la pariza packonferenco, kiu oficiale finigis la [[unua mondmilito|unuan mondmiliton]] inter la [[Centraj potencoj]] kaj la [[Triopa Entento|Aliancaj potencoj]]. Ĝi estis subskribita la 28an de Junio de 1919, ĝuste kvin jarojn post la [[murdo de ĉefduko Franz Ferdinand]]. Ĝi koncernis ĉefe al Germanio, dum la aliaj [[Centraj potencoj]] de la germana flanko de la unua mondmilito traktis en separataj traktatoj.<ref>[[Traktato de Saint-Germain-en-Laye (1919)]] kun Aŭstrio; [[Traktato de Neuilly-sur-Seine]] kun Bulgario; [[Traktato de Trianon]] kun Hungario; [[Traktato de Sèvres]] kun la Otomana Imperio; {{cite book|editor1-last=Davis|editor1-first =Robert T.|title=U.S. Foreign Policy and National Security: Chronology and Index for the 20th Century|publisher=Praeger Security International|location=Santa Barbara, California|volume=1|year= 2010|page=[http://books.google.co.uk/books?id=gsM1JiXAMJEC&pg=PA49 49]|isbn=978-0-313-38385-4}}</ref>
Linio 7 ⟶ 6:
La traktato plu difinis postmilitajn limojn de eŭropaj ŝtatoj. La traktato estis subskribita la [[28-an de junio]] de [[1919]] kaj ratifita de la [[Ligo de Nacioj]] la [[10-a de januaro|10-an de januaro]] [[1920]]. En Germanio la traktato kaŭzis ŝokon, kiu estas konsiderata unu el la kialoj ke en [[1933]] kolapsis la [[Vajmara Respubliko]] fare de [[Adolf Hitler]]. Tamen modernaj historiistoj pridubas la pezon de la ekonomiaj devigoj de la traktato por Germanio.<ref>Sally Marks, "The Myths of Reparations," ''Central European History'' (1978) 11#3 pp. 231-255 [http://www.jstor.org/stable/4545835 in JSTOR]</ref>
== Fono ==
=== Unua Mondmilito ===
{{Ĉefartikolo|Unua Mondmilito}}
La [[Unua Mondmilito]] (1914–1918) estis batalata tra [[Eŭropo]], [[Mezoriento]], [[Afriko]] kaj [[Azio]]. Ankaŭ la landoj ĉe la batalareoj estis tre tuŝitaj pro la disrompo de la internacia komerco, financoj kaj diplomataj premoj fare de la militantaj landoj.<ref>Simkins, Jukes, Hickey, p. 9</ref> En 1917, okazis [[Rusa Revolucio|du revolucioj]] en la [[Rusa Imperio]], kio kondukis al lafalo de la Imperia Registaro kaj la starigo de la [[Bolŝevikoj|Bolŝevika Partio]] estrita de [[Vladimir Lenin]].<ref name=Bell19>Bell, p. 19</ref>
=== Dekkvar Punktoj ===
{{Ĉefartikolo|Dekkvar Punktoj}}
Linio 55 ⟶ 54:
* [[Ligo de Nacioj]]
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://www.foundingdocs.gov.au/item.asp?dID=23 Fotoj de la dokumento]
* [http://www.ashatteredpeace.com/ The consequences of the Treaty of Versailles for today's world]
* [http://www.exulanten.com/cr2.html Teksto de la Protesto de Germanio kaj Akcepto de Justa Pactraktato]
* [http://www.shapell.org/manuscript.aspx?treaty-of-versailles Woodrow Wilson Original Letters on Treaty of Versailles] Shapell Manuscript Foundation
* [http://www.imdb.com/title/tt0441912/ ''My 1919''—A film from the Chinese point of view, the only country that did not sign the treaty]
* [http://www.polisci.ucla.edu/faculty/trachtenberg/cv/Ver(ss).doc "Versailles Revisted"] (Review of Manfred Boemeke, Gerald Feldman and Elisabeth Glaser, The Treaty of Versailles: A Reassessment after 75 Years. Cambridge, UK: German History Institute, Washington, and Cambridge University Press, 1998), ''Strategic Studies'' 9:2 (Spring 2000), 191–205
* [http://maps.omniatlas.com/europe/19190628/ Map of Europe and the impact of the Versailles Treaty] at omniatlas.com
{{commons|Treaty of Versailles|Traktato de Versajlo}}
Linio 69 ⟶ 68:
{{havenda artikolo|Traktato de Versajlo}}
[[Kategorio:Traktatoj|Versajlo]]
| |||